Cuộc sống của những người phụ nữ 100 năm trước

Năm 1848, hội nghị bàn về quyền phụ nữ chính thức đầu tiên được diễn ra tại Seneca Falls, New York đánh dấu sự khởi đầu của phong trào nữ quyền. Tại hội nghị, hai nhà lãnh đạo phong trào là Elizabeth Cady Stanton và Lucretia Mott đã nói về sự cần thiết của quyền bầu cử của phụ nữ. Đến cuối thế kỷ XIX, mục tiêu đòi quyền bầu cử cho nữ giới đã thành công ở nhiều quốc gia, cụ thể : New Zealand (1893), Finland (1906), Anh, Canada và Nga (1917), Mỹ (1920). Trong ảnh: Phụ nữ ủng hộ việc thông qua Tu chính án thứ 19 của Hiến pháp Mỹ tại San Francisco, California. (Nguồn: Getty Images)

Những năm 1920 là thập kỷ đầu tiên thế giới công nhận năng lực của người phụ nữ ở ngoài xã hội. Đây là bước ngoặt đánh dấu thành công trong việc đấu tranh giành quyền lợi cho phụ nữ cũng như chứng kiến những thay đổi lớn trong cuộc sống vốn bị bó buộc trước kia.

Trong Thế chiến thứ Nhất, thay vì ở nhà trông con, chờ chồng, nhiều người phụ nữ đã đi làm, tiếp quản công việc của đàn ông đang ở chiến trường. Họ khẳng định chính mình trong xã hội khi có thể làm những công việc của đấng mày râu, kể cả khi phải vận hành các máy móc phức tạp, hạng nặng.

Bên cạnh đó, các quyền lợi như được bỏ phiếu, được bảo hộ, được bình đẳng cũng đã góp phần củng cố địa vị của người phụ nữ trong xã hội. Từ một người nội trợ, sinh dưỡng con cái, họ đã chuyển mình thành những người lao động bận rộn, đóng góp công sức trong các công xưởng trên khắp thế giới, thậm chí còn tham gia hoạt động chính trị.

Không những thế, phong cách thời trang của phái yếu những năm 1920 cũng đã thay đổi. Thay cho những chiếc áo bó sát cùng chân váy bồng cầu kỳ có phần rập khuôn và lỗi thời, trang phục của quý cô thời kỳ này trở nên thoải mái, đơn giản và cá tính hơn với mái tóc ngắn.

Tuy nhiên, không phải người phụ nữ nào cũng được bình đẳng. Mặc dù phụ nữ da màu cũng được phép bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử từ năm 1920, các quy định khác lại hạn chế quyền tự do của họ. Phải mất đến hàng thập kỷ sau, những người này mới được nhận các quyền lợi như người da trắng.

Phong trào đòi quyền bầu cử của phụ nữ được hình thành vào giữa thế kỷ XIX bởi những phụ nữ đã tham gia tích cực vào hoạt động chính trị thông qua công việc của họ trong các phong trào bãi nô và cấm bia rượu. Vào tháng 7/1848, 200 người đã đấu tranh mở rộng quyền bầu cử cho phụ nữ, bao gồm Elizabeth Cady Stanton và Lucretia Mott, đã gặp nhau ở Seneca Falls, New York, để thảo luận về các quyền của phụ nữ. Việc Tu chính án thứ 19 của Hiến pháp Mỹ được thông qua là thành quả đạt được sau 70 năm đáu tranh của các nhà hoạt động của phong trào nữ quyền. Để gặt hái được kết quả này, họ đã phải đối mặt với việc bị bắt giữ, các án tù, bị quấy rối hay đe dọa. (Nguồn: Getty Images)

Đây là bốn trong số những người phụ nữ đầu tiên tham gia bỏ phiếu năm 1920. Họ đã bỏ phiếu cho 1 trong số 4 ứng viên (gồm Warren G. Harding và Calvin Coolidge của đảng Cộng hòa, James Cox và Franklin Delano Roosevelt đảng Dân chủ.) trong cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ. Cuối cùng, Warren G. Harding đã trở thành chủ nhân của Nhà Trắng năm 1921. (Nguồn: Getty Images)

Cũng giống ở Mỹ, phong trào nữ quyền ở Anh cũng đấu tranh cho quyền bầu cử của họ. Năm 1918, chỉ những phụ nữ từ 30 tuổi trở lên, kết hôn với các nhân viên trong bộ máy chính quyền địa phương mới được tham gia bầu cử. Trong mọi nỗ lực của các nhà hoạt động, đến năm 1928, phụ nữ đã được trao quyền bình đẳng bầu cử như nam giới, tất cả phụ nữ từ 21 tuổi trở lên đều được tham gia. (Nguồn: Getty Images)

Họ cũng tham gia biểu tình chống lệnh cấm bia, rượu. (Nguồn: Getty Images)

Hình ảnh tại một Tổng đài điều hành với các tổng đài viên nữ năm 1925. Trước khi công việc ở bên ngoài phổ biến với người phụ nữ, hầu hết các tổng đài viên là những chàng trai trẻ, tuy nhiên, họ khá là cứng nhắc và thô lỗ. Bởi thế, khi phụ nữ được ra ngoài làm việc, các ông chủ đã lựa chọn họ cho vị trí này bởi sự mềm mỏng, nhẹ nhàng vốn có. (Nguồn: Getty Images)

Họ cũng đến làm tại các nhà máy giống cánh mày râu, như tại nhà máy sản xuất bóng tennis này. (Nguồn: Getty Images)

Phụ nữ có thể sử dụng máy khoan, hàn, vận hành cần cẩu, sử dụng máy trục vít và nhiều công việc khác cần máy móc hạng nặng. Trong ảnh: người phụ nữ này đang vận hành dây chuyền sữa đóng chai. (Nguồn: Getty Images)

Đương nhiên họ sẽ giỏi hơn các quý ông ở sự kiên nhẫn khi làm một công việc tẻ nhạt trong nhiều giờ, ngày này qua ngày khác. Tựa như công việc đóng gói bánh quy trong một nhà máy sản xuất bánh quy ở Liverpool (Anh) này. (Nguồn: Getty Images)

Dù đến năm 1920, phụ nữ mới có quyền bầu cử, nhưng trước đó, họ đã làm việc trong xã hội này trong nhiều năm. Nổi bật có Georgia Ann Hill Robinson, nữ cảnh sát da màu đầu tiên được bổ nhiệm vào Sở cảnh sát Los Angeles (LAPD), và nước Mỹ, vào năm 1916. Trong 12 năm làm việc, cô đã đấu tranh chống lại sự phân biệt và vì phúc lợi của phụ nữ. Trong ảnh: Những người phụ nữ da màu mặc đồng phục cảnh sát tham dự cuộc biểu tình của Marcus Garvey ở Harlem.(Nguồn: Getty Images)

Dù chế độ nô lệ đã được bãi bỏ năm 1865, những người phụ nữ da màu vẫn chưa được đối xử bình đẳng như người da trắng. Trong ảnh: Những người da màu này vẫn phải đi làm thuê cho các đồn điền ở phía Nam nước Mỹ để kiếm sống. (Nguồn: Getty Images)

Trong khoảng thời gian từ 1920 - 1930, phụ nữ da màu bị cấm làm cùng một công việc với người da trắng, họ phải chịu sự phân biệt đối xử tại nơi làm việc. Trong ảnh: Các nữ công nhân da màu phải làm các công việc nặng nhọc tại công trường xây dựng ở miền Nam nước Mỹ. (Nguồn: Getty Images)

Một số phụ nữ da màu khác thì tham gia hội Chữ thập đen (Blachk Cross). Henrietta Vinton Davis đã thành lập các Điều dưỡng viên Chữ thập đen năm 1920 như một phần của Hiệp hội cải thiện tiêu cực toàn cầu và Liên đoàn cộng đồng châu Phi. Tổ chức này hoạt động theo mô hình của hội Chữ thập đỏ, cung cấp dịch vụ y tế và giáo dục vệ sinh cho các thành viên da màu của cộng đồng, những người bị từ chối ở các cơ sở y tế của người da trắng. Trong ảnh: các y tá và điều dưỡng của Hội Chữ thập đen tham gia cuộc diễu hành qua phố Harlem trong thời gian diễn ra Hội nghị quốc tế của Hiệp hội cải thiện tiêu cực toàn cầu. (Nguồn: Getty Images)

Trong khi đó, vào những năm 1918 - 1919, số lượng các cuộc biểu tình ở những nhà máy dệt tại Nhật Bản ngày càng tăng. Những công nhân nữ làm việc trong các nhà máy này cũng đã đấu tranh đòi sự công bằng về giới tính. Họ yêu cầu được tăng lương và giảm thời gian làm việc như các công nhân nam. (Nguồn: Getty Images)

Mặc dù là người nội trợ ở trong gia đình, đến năm 1920, những người phụ nữ này vẫn đến các lóp dạy nấu ăn để trở thành đầu bếp chuyên nghiệp, được làm việc trong các nhà hàng. Trong ảnh: Một lớp dạy nấu ăn ở Soho (London) vào những năm 1920. (Nguồn: Getty Images)

Mặc dù được phát minh năm 1886 bởi Josephine Cochrane, những chiếc máy rửa bát này được sử dụng phổ biến vào năm 1920, khi hệ thống đường ống nước trong gia đình ra đời. Sự xuất hiện của chiếc máy này khiến công việc nội trợ của người phụ nữ trở nên dễ dàng và đỡ vất vả hơn. (Nguồn: Getty Images)

Phụ nữ cũng có thể lái xe đến bất cứ đâu. Năm 1909, Alice Ramsey (22 tuổi) đã trở thành người phụ nữ đầu tiên lái xe xuyên Mỹ, đây là một minh chứng rằng phụ nữ có khả năng ngồi sau tay lái. Trong ảnh: Một cô gái đang chuẩn bị khởi hành về thành phố trong chiếc xe Humber, khoảng năm 1927. (Nguồn: Getty Images)

Phụ nữ ở những năm 1920 cũng biết cách hưởng thụ hơn. Trong ảnh: Những người phụ nữ này mặc trang phục thoải mái và ngồi lên một tảng băng để giải nhiệt mùa hè tại một sân golf, khoảng năm 1920. (Nguồn: Getty Images)

Họ có thể tự do khiêu vũ bất cứ nơi đâu, kể cả ở sàn nhảy. Trong ảnh: Các cô bé nhảy múa trên đường phố ở Harlem, thành phố New York, khoảng năm 1920.(Nguồn: Getty Images)

Cùng những trang phục thoải mái, thời kỳ này những bộ đồ bơi được làm bằng len vì các nhà thiết kế tin nó sẽ giúp giữ ấm cơ thể khi bơi trong nước lạnh. Trong ảnh: Một gia đình chụp ảnh kỷ niệm trên bãi biển ở Đức vào khoảng năm 1920. (Nguồn: Getty Images)

Chăm chỉ tập thể dục để nâng cao sức khỏe và tăng tính thẩm mỹ. (Nguồn: Getty Images)

Năm 1924, các mẫu áo tắm cũng được thay đổi về chất liệu để thoải mái hơn. Jantzen là người đầu tiên tạo ra những bộ đồ bơi bằng chất liệu thun co giãn, với những thiết kế khoe đường cong của phụ nữ. Trong ảnh: Các thí sinh của cuộc thi Hoa hậu đảo Coney năm 1924 trong trang phục áo tắm. (Nguồn: Getty Images)

Không chỉ đồ bơi, quan điểm về làn da cũng khác, họ thường xuyên tắm nắng để có được làn da nâu. Xu hướng này trở nên thịnh hành khi bắt nguồn từ bức ảnh nhà thiết kế thời trang Coco Chanel xuất hiện với làn da khỏe khoắn khi xuất hiện tại một bến cảng ở Cannes, sau nhiều ngày nghỉ ngơi và tắm nắng trên du thuyền. Trong ảnh: những người phụ nữ này đang tắm nắng trên một du thuyển, năm 1920. (Nguồn: Getty Images)

Các tiêu chuẩn về sắc đẹp cũng có thể được nhìn thấy qua phong cách thời trang phổ biến của phụ nữ thời kỳ này.
(Nguồn: Getty Images)

Mũ rộng vành, trang sức ngọc trai và tóc ngắn là những hình ảnh quen thuộc. (Nguồn: Getty Images)

Phong cách Art Deco và trang phục Gatsby-esque cũng khá phổ biến đối với phụ nữ những năm 1920. Các vũ nữ và diễn viên kịch sẽ mặc những chiếc váy nhung và satin gợi cảm, được trang trí với các chi tiết ngọc trai và đá quý trong suốt. Trong ảnh: Chị em nhà Dolly biểu diễn trên sân khấu. (Nguồn: Getty Images)

Bơi lội là môn thể thao dành cho nữ đầu tiên Ủy ban Olympic quốc tế chấp nhận và được tổ chức lần đầu tiên tại Thế vận hội 1912 ở Stockholm (Thụy Điển). Trong ảnh là các vận động viên bơi lội của Mỹ (Aileen Riggin, Gertrude Ederle và Helen Wainright) tham dự Olympic.(Nguồn: Getty Images)

Hình ảnh những người phụ nữ thư giãn tại các quán cà phê càng trở nên quen thuộc. Thời gian này, áo khoác lông và mũ mềm đang trở thành xu hướng. (Nguồn: Getty Images)

Trang phục váy cưới đơn giản hơn so với thập kỷ trước đó. Trong ảnh: Hôn lễ của Thuyền trưởng W. Howard Green và cô dâu Irene Harman tại London, 1928. (Nguồn: Getty Images)

Những đám cưới tập thể ngày Giáng sinh, hoạt động này trở thành một truyền thống bởi vì các nhà thờ sẽ tổ chức lễ cưới hàng năm vào ngày này. Đây là ngày duy nhất mà các cặp vợ chồng ở tầng lớp lao động nghèo có thể kết hôn. Trong ảnh: Các cô dâu và chú rể tập trung tại nhà thờ St. George là ngày Giáng sinh năm 1920. (Nguồn: Getty Images)

Những người phụ nữ cũng hóa trang ngày Halloween. (Nguồn: Getty Images)

(theo Insider)

Kha Ninh