Ngày 4/5/1945, gần bờ biển Okinawa, lực lượng Đặc nhiệm 57 (TF 57) trong biên chế hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, bao gồm nhiều tàu chiến từ các nước Đồng minh đang bao vây hòn đảo. Trên tàu sân bay Formidable của hải quân Anh lúc này có 11 chiếc máy bay Avenger đang được chuẩn bị để cất cánh.
Thình lình, một chiếc Mitsubishi A6M5 Mod 52c Zero xuất hiện vào lao thẳng xuống khi người Anh còn đang làm công tác chuẩn bị cho máy bay cất cánh. Chỉ với vài khu trục hạm và hệ thống phòng không của tàu, lưới lửa phòng không trở nên cực kì mỏng và Formidable nhanh chóng cua gấp để tránh chiếc máy bay cảm tử Kamikaze.
Sau đó, chiếc máy bay Nhật lao thẳng dọc theo sàn đáp rồi lật sang mạn trái và lao xuống biển sau khi va chạm với các máy bay trên sàn đáp và khối thượng tầng. Có lẽ là do phi công ước tính sai tốc độ của tàu sân bay Formidable khi mẫu hạm Anh luôn chậm hơn mẫu hạm Mĩ khoảng 3km/h và góc cua gấp của con tàu.
Sau đó chiếc máy bay Zero cảm tử của Nhật bất ngờ bay lên lại và gặp hỏa lực phòng không của Formidable. Tuy nhiên, các khẩu súng máy phòng không trên tàu Anh không thực sự uy lực như khẩu súng Oerlikon của Mĩ. Cụm pháo 114mm cũng khai hỏa nhưng không hiệu quả với mục tiêu bay gần và cực nhanh.
Chiếc Zero đã né qua hết và quay về phía đuôi tàu để chuẩn bị tấn công lần nữa. Chiếc Zero bay lên và đâm thẳng xuống ở cự li 200m sau khi bị bắn cháy và đâm thẳng vào tàu, tạo ra một lỗ lõm nhẹ trên sàn thép của con tàu. Lửa bùng lên cao đến đỉnh thượng tầng làm hư sơn tàu và phá hủy hệ thống cáp.
Cú va chạm khiến những chiếc máy bay Avenger đậu trên boong tàu bị thổi bay, số khác thì bắt lửa và cháy, đội kiểm soát thiệt hại nhanh chóng đẩy những chiếc máy bay cháy xuống biển và dùng bọt để dập lửa cháy xăng máy bay.
Tổng cộng có 10 chiếc Avenger và 1 chiếc Corsair bị phá hủy, 2 phi công qua đời trên tàu bệnh viện, vụ cháy chỉ mất tầm vài phút để dập hết và 21 phút kể từ lúc bắt đầu cuộc tấn công.
Phòng máy còn khá nguyên vẹn, trục giữa bị dừng lại khiến tàu tụt tốc độ xuống còn 30km/h (tốc độ tối đa chỉ với 2 nồi hơi mạn trái) và sau đó được khôi phục lên 45km/h với nửa dòng hơi nước được chia ra từ nồi hơi giữa, động tác giảm tốc này để tránh gió thổi lửa ra ngoài.
Hư hại từ cú va chạm có vẻ nghiêm trọng khi tạo ra khói lớn nhưng Formidable chỉ bị vỡ vài cái cửa sổ, lõm sàn và chút hư hại nhẹ. Tuy vậy, con tàu nhanh chóng lấy lại trạng thái hoạt động, còn các vết thủng thì nhanh chóng được vá lại bằng gỗ và xi măng cấp tốc rồi quay lại chiến đấu.
Formidable chỉ còn một radar Type 277 hoạt động do cáp điện đã hỏng, khi khói tan, 1 lưới chống va chạm bị phá hủy hoàn toàn, cái ở mạn trái thì hư hại nhưng sửa được.
Thương vong của Formidable cũng khá cao nhưng không đến mức như USS Franklin hay USS Bunker Hill, Formidable chỉ mất 6 sĩ quan và 41 thủy thủ, 1 người chết sau đó trên đường chuyển về bệnh viện.
Sau đó Formidable được sửa chữa nhanh chóng, tất cả chỉ kéo dài trong tầm 2 tiếng. 4 giờ sau cuộc tấn công, toàn bộ động cơ được sửa lại sau chút hư hại nhỏ. Đến 17h, những chiếc máy bay Corsair có thể quay lại tàu và được hạ cánh trên tàu. Đến 2h sáng hôm sau (tức 14 tiếng sau cuộc tấn công), Formidable đã trở lại để chiến đấu.
Lê Quang