Cuộc thi Vườn đào đẹp và Cây Hoa Đào đẹp Xứ Lạng: Góp phần thúc đẩy phong trào trồng đào
Không chỉ lựa chọn được những cây đào đẹp trưng bày trong Lễ hội Hoa đào Xứ Lạng, Cuộc thi Vườn Đào đẹp và Cây Hoa đào đẹp Xứ Lạng đã góp phần thúc đẩy phong trào trồng đào trên địa bàn.
Được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2020, Cuộc thi Vườn Đào đẹp Xứ Lạng là một trong những nội dung chính nằm trong khuôn khổ Lễ hội Hoa đào Xứ Lạng lần III. Đến năm 2021, cuộc thi Vườn Đào đẹp có thêm nội dung Cây Hoa đào đẹp. Qua các năm tổ chức, số lượng cũng như chất lượng các vườn đào và cây đào dự thi được nâng lên, đến nay, cuộc thi đã trở thành sân chơi thiết thực để các nghệ nhân, nhà vườn trên địa bàn tỉnh có cơ hội thử sức và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Sân chơi bổ ích được các nhà vườn mong chờ
Tiếp nối thành công từ các cuộc thi trước, Cuộc thi Vườn đào đẹp và Cây Hoa Đào đẹp Xứ Lạng – Xuân Giáp Thìn năm 2024 được tổ chức với mục tiêu lựa chọn được những vườn đào đẹp, cây hoa đào đẹp, chất lượng để tôn vinh, giới thiệu, quảng bá đến đông đảo du khách nhân dịp Lễ hội Hoa đào Xứ Lạng sắp tới. Theo đó, bắt đầu từ ngày 16 đến 24/1/2024, Ban Giám khảo cuộc thi gồm 7 thành viên là những nhà quản lý, chuyên gia am hiểu về cây hoa đào đã trực tiếp đến các vườn đào để chấm điểm. Năm nay, các chủ vườn trên địa bàn 9 huyện, thành phố đăng ký tham gia dự thi với 14 vườn đào và hơn 50 cây đào.
Để chuẩn bị cho cuộc thi, ngay từ đầu năm 2023, cơ quan chuyên môn tại các huyện, thành phố đã định hướng những chủ vườn đào chú trọng đầu tư chăm sóc, ứng dụng khoa học kỹ thuật, tạo bối cảnh cho vườn đào để có điểm nhấn riêng. Đơn cử tại huyện Hữu Lũng đã tích cực cho công tác chuẩn bị nội dung này, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông huyện cho biết: Cùng với việc định hướng cho nhà vườn, chúng tôi còn thường xuyên động viên, khuyến khích chủ vườn đăng ký tham gia cuộc thi. Năm nay, Hữu Lũng có 2 chủ vườn đào đăng ký tham gia cuộc thi. Trong đó, vườn đào của anh Dương Văn Thiệu, xã Minh Hòa có nét rất riêng biệt với dáng thế được ghép rất độc đáo (đào huyền, lục bình, thất thốn…), tạo ấn tượng với người yêu thích hoa đào.
Được biết, tiêu chí chấm điểm của vườn cây hoa đào đẹp gồm các nhóm tiêu chí về quy mô, hình thức và các tiêu chí khác như thuyết minh, ý tưởng và các điểm thưởng dành cho các vườn đào dự thi lần đầu… Bên cạnh một số chủ vườn đào đã đăng ký tham gia thi từ những năm trước (trừ những vườn đã đạt giải nhất, nhì của năm 2023), năm nay còn có những vườn đào mới được chủ vườn quan tâm tham gia.
Anh Lương Minh Hoàng, chủ vườn đào thôn Pác Luồng, xã Đề Thám, huyện Tràng Định cho biết: Tôi bắt đầu trồng cây hoa đào từ năm 2021, song do vừa trồng vừa học hỏi kinh nghiệm nên thời gian đầu vườn đào còn ít, hoa cũng chưa được đẹp. Với mong muốn được tham gia cuộc thi vườn đào đẹp và cây hoa đào đẹp Xứ Lạng, tôi cố gắng tích lũy kinh nghiệm chăm sóc, tạo dáng thế, ghép cành và nhân rộng số lượng cây hoa đào trong vườn. Đến nay, vườn đào của tôi có trên 200 cây với chất lượng hoa đều và đẹp hơn. Tôi đã mạnh dạn đăng ký tham gia cuộc thi năm nay.
Góp phần đẩy mạnh phong trào trồng đào trên địa bàn tỉnh
Bên cạnh việc bảo tồn, lưu giữ giá trị cây hoa đào truyển thống, giống đào quý của Lạng Sơn, những năm gần đây, cuộc thi đã góp phần hình thành nên một số điểm du lịch vườn đào thu hút đông du khách dịp đầu xuân.
Bà Lâm Thị Thưởng, xã Thống Nhất, huyện Lộc Bình cho biết: Gia đình tôi hiện có hơn 300 gốc đào các loại. Để thu hút khách tham quan, trải nghiệm vườn đào, từ năm 2022 đến nay, gia đình tôi được các cấp, ngành liên quan của huyện, xã quan tâm đầu tư, hỗ trợ trang trí vườn đào tham gia Cuộc thi Vườn Đào đẹp. Vì thế vườn đào của gia đình có quang cảnh hấp dẫn hơn và kết hợp trưng bày giới thiệu, tiêu thụ các sản phẩm OCOP (ô mai chanh rừng, gà 6 ngón, bánh phở tươi, bánh phở khô…). Qua đó, đến nay vườn đào của gia đình tôi đón rất nhiều du khách tới tham quan, chụp ảnh với số lượng trung bình từ 50 đến 200 lượt khách/ngày. Từ kinh doanh vườn đào đem lại thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm cho gia đình.
Có thể thấy Cuộc thi Vườn Đào đẹp và Cây Hoa đào đẹp Xứ Lạng tạo hiệu ứng tích cực trong việc tăng sức hấp dẫn và tạo sự phong phú, đa dạng cho các sản phẩm du lịch mùa xuân Xứ Lạng, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ và phát huy giá trị của hoa đào Xứ Lạng. Đến nay tổng diện tích trồng đào của tỉnh Lạng Sơn ước đạt trên 560 ha (gấp 5,7 lần so với diện tích năm 2017). Diện tích và số lượng cây đào tăng nhiều nhất tại huyện Bắc Sơn (tăng 134 ha), Chi Lăng (tăng 107,7 ha), thành phố Lạng Sơn (tăng 60,8 ha), Hữu Lũng (tăng 45 ha)… Một số hộ trồng đào tiêu biểu trên địa bàn tỉnh có thu nhập từ 300 đến 600 triệu đồng/năm như: Gia đình chị Hoàng Thị Diệu, thôn Quảng Hồng, xã Quảng Lạc; hộ anh Hoàng Văn Bình, xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn; Anh Dương Văn Thiệu, thôn Keo, xã Minh Hòa…
Mặc dù phát triển nhanh về số lượng và chất lượng, song sản phẩm hoa đào trên địa bàn tỉnh từ trước đến nay chưa có thương hiệu nên thiếu thông tin về nguồn gốc, xuất xứ, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Do đó, để nâng tầm được giá trị, danh tiếng của hoa đào Lạng Sơn. Từ tháng 7/2020 đến tháng 5/2022, đơn vị chức năng trên địa bàn tỉnh đã xây dựng và phát triển nhãn hiệu tập thể Hoa đào Lạng Sơn. Đồng thời hoàn thiện tài liệu hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc cây; xây dựng hệ thống công cụ, phương tiện quản lý nhãn hiệu tập thể. Đến tháng 12/2021, Cục Sở Hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu tập thể cho “Hoa đào Xứ Lạng”. Hiện nay, toàn tỉnh đã có 153 tổ chức, cá nhân là chủ hộ sản xuất và kinh doanh hoa đào mang nhãn hiệu tập thể “Hoa đào Xứ Lạng”, đồng thời bản đồ vùng trồng hoa đào mang nhãn hiệu tập thể gồm 53 xã, thị trấn/11 huyện, thành phố đã được hình thành. Góp phần nâng cao giá trị và định vị thương hiệu hoa đào Xứ Lạng.
Ông Phan Văn Hòa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Trưởng Ban Giám khảo Cuộc thi Vườn đào đẹp và Cây Hoa Đào đẹp Xứ Lạng – Xuân Giáp Thìn cho biết: Từ thành công của những cuộc thi năm trước, năm nay, vườn đào của các đơn vị đăng ký dự thi đều có chất lượng tốt. Cùng với những nhà vườn tham gia cuộc thi năm trước, năm nay có những nhà vườn mới của các thanh niên trẻ khởi nghiệp với những sáng tạo trong trồng và chăm sóc cây hoa đào. Điều đó cho thấy sự lan tỏa của cuộc thi đến những người trẻ trên địa bàn trong việc trồng và chăm sóc cây hoa đào. Bên cạnh đó, thông qua công tác chấm thi, các chuyên gia là thành viên trong Ban Giám khảo cũng hướng dẫn chủ vườn các phương pháp, kỹ thuật để không ngừng nâng cao chất lượng cây hoa đào trên địa bàn.
Theo kế hoạch, sau khi chấm trực tiếp các vườn đào, những cây hoa đào qua vòng sơ tuyển sẽ được vận chuyển tới Công viên Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn để tham dự vòng chung kết. Lễ trao giải của Cuộc thi Vườn đào đẹp và Cây Hoa đào đẹp Xứ Lạng – Xuân Giáp Thìn được tổ chức trong chương trình khai mạc Lễ hội Hoa đào Xứ Lạng năm 2024.