Cuộc truy bắt tàu chở dầu phơi bày lỗ hổng nguồn lực trên biển của Mỹ
Việc Mỹ rượt đuổi và tìm cách bắt giữ một tàu chở dầu bị nghi lách luật trừng phạt suốt nhiều ngày qua trên vùng biển Caribe đã bộc lộ rõ giới hạn trong năng lực thực thi pháp luật trên biển của nước này.
Reuters dẫn các nguồn thạo tin cho biết, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ đang chờ tăng cường lực lượng trước khi tiến hành khám xét và bắt giữ một tàu chở dầu được cho là có liên hệ với Venezuela. Con tàu đã bị truy đuổi từ cuối tuần qua.
Tàu tuần duyên Mỹ. Nguồn: Reuters
Theo các tổ chức theo dõi hàng hải, con tàu mang tên Bella 1 đã từ chối để Lực lượng Bảo vệ bờ biển tiếp cận để kiểm tra. Do đó, nhiệm vụ này nhiều khả năng sẽ được giao cho Đội Phản ứng An ninh Hàng hải — lực lượng chuyên trách có khả năng lên tàu trong những tình huống đặc biệt, trong đó có cả hoạt động đổ bộ tàu từ trực thăng.
Cuộc truy đuổi kéo dài nhiều ngày cho thấy sự chênh lệch giữa quyết tâm của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong việc bắt giữ các tàu chở dầu bị trừng phạt gần Venezuela và nguồn lực hạn chế của cơ quan trực tiếp thực thi nhiệm vụ này là Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ.
Không giống Hải quân Mỹ, Lực lượng Bảo vệ bờ biển có thẩm quyền thực hiện các biện pháp thực thi pháp luật, bao gồm việc lên tàu kiểm tra và bắt giữ các tàu nằm trong danh sách trừng phạt của Washington.
Đầu tháng này, Tổng thống Trump đã ra lệnh “phong tỏa” toàn bộ các tàu chở dầu bị trừng phạt ra vào Venezuela, trong động thái mới nhất nhằm gia tăng sức ép đối với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Trong những tuần gần đây, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ đã bắt giữ hai tàu chở dầu gần vùng biển Venezuela. Sau vụ bắt giữ ngày 10/12, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi công bố một đoạn video dài 45 giây, ghi lại cảnh hai trực thăng tiếp cận con tàu và lực lượng vũ trang đu dây xuống boong để khống chế tàu.
Cuối tuần qua, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đăng tải video cho thấy các sĩ quan bảo vệ bờ biển trên tàu sân bay USS Gerald Ford của Mỹ đang chuẩn bị xuất phát để bắt giữ tàu chở dầu Centuries, con tàu thứ hai trong số các tàu bị Mỹ khám xét.
Một quan chức Mỹ giấu tên, cho biết các sĩ quan bảo vệ bờ biển có mặt trên tàu Gerald Ford thuộc Đội Phản ứng An ninh Hàng hải. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, họ ở quá xa tàu Bella 1 vì thế không thể tiến hành chiến dịch khám xét.
“Có rất ít đơn vị được đào tạo để thực hiện nhiệm vụ khám xét như vậy,” ông Corey Ranslem, Giám đốc điều hành Tập đoàn an ninh hàng hải Dryad Global, người từng làm việc với Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ, nhận định.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ hiện chưa phản hồi về thông tin trên. Nhà Trắng cho biết Washington vẫn đang “tích cực truy đuổi một tàu hoạt động bí mật bị liên quan đến các hành vi trốn tránh lệnh trừng phạt của Venezuela”.
Phơi bày lỗ hổng nguồn lực trên biển của Mỹ
Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ trực thuộc Bộ An ninh Nội địa. Trong thời gian qua, Mỹ đã triển khai một lực lượng quân sự đáng kể tới khu vực Caribe, trong đó có tàu sân bay, máy bay chiến đấu và nhiều tàu chiến khác. Theo một nguồn tin, Mỹ đã điều các máy bay Osprey cùng máy bay vận tải–tác chiến MC-130J Commando II bổ sung tới căn cứ Aguadilla, Puerto Rico trong những ngày gần đây.
Tuy nhiên, Lực lượng Bảo vệ bờ biển của Mỹ vốn trực tiếp đảm trách các hoạt động thực thi pháp luật trên biển lại có nguồn lực hạn chế hơn nhiều.
Trong nhiều năm qua, lực lượng này liên tục cảnh báo về tình trạng thiếu hụt nhân lực và trang thiết bị để đáp ứng hiệu quả danh sách nhiệm vụ ngày càng mở rộng, từ tìm kiếm cứu nạn đến chống buôn lậu ma túy và thực thi các lệnh trừng phạt.
Tháng 11/2024, Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ cho biết họ đã thu giữ khoảng 22.000 kg ma túy tại khu vực phía đông Thái Bình Dương.
“Lực lượng Bảo vệ bờ biển đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về khả năng sẵn sàng chiến đấu. Vấn đề này đã âm ỉ trong nhiều thập kỷ”, Đô đốc Kevin Lunday, Tư lệnh Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ, phát biểu trước Quốc hội vào tháng 6.
Đối với năm tài khóa kết thúc vào tháng 9/2026, Lực lượng Bảo vệ bờ biển đề nghị ngân sách hỗ trợ ở mức 14,6 tỷ USD. Ngoài ra, lực lượng này sẽ nhận thêm 25 tỷ USD thông qua một đạo luật chi tiêu và thuế quy mô lớn, được gọi là One Big Beautiful Bill Act (tạm dịch “Đạo luật Vĩ đại và tuyệt vời”).
Tuy vậy, ông Lunday cũng cảnh báo rằng dù Lực lượng Bảo vệ bờ biển hiện đang trong tình trạng ổn định nhất so với bất kỳ thời điểm nào trong 80 năm qua kể từ sau Thế chiến II, nhưng sự ổn định này có thể không kéo dài nếu các vấn đề không được giải quyết triệt để.
