Cương quyết và sâu sát trong công tác đấu tranh phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Kiểng Phước, BĐBP Tiền Giang tuyên truyền, nhắc nhở các chủ tàu cá chấp hành nghiêm quy định về khai thác hải sản trước khi ra khơi. Ảnh: Đoàn Phát

100% tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình

Nhận rõ tác động tiêu cực của các lệnh phạt về IUU của Ủy ban châu Âu (EC) đối với xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Bộ Chỉ huy BĐBP Tiền Giang đã triển khai toàn diện các biện pháp chống khai thác IUU và ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Tiền Giang khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Toàn tỉnh Tiền Giang có hơn 1.000 tàu cá chiều dài từ 15m trở lên, khai thác chủ yếu ở vùng biển Đông Nam Bộ, Trường Sa và DK1. Đến nay, 963/963 tàu cá khai thác trên biển đã được lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt tỉ lệ 100%. Tiền Giang có 2 cảng cá đủ hệ thống xác nhận nguyên liệu thủy sản, đáp ứng 100% so với nhu cầu thực tế.

Nhằm nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, BĐBP Tiền Giang đã tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Từ đầu năm 2022 đến giữa tháng 5/2023, BĐBP Tiền Giang đã phối hợp với các lực lượng chức năng của tỉnh tổ chức phát hàng ngàn tờ rơi tuyên truyền về chống khai thác IUU, tặng 500 lá cờ Tổ quốc cho ngư dân. Bên cạnh đó, BĐBP Tiền Giang đã đẩy mạnh tuần tra trên biển; thực hiện kiểm soát, kiểm chứng hơn 19.700 lượt tàu cá.

Thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về khai thác thủy sản, các đơn vị thuộc BĐBP Tiền Giang phối hợp với các lực lượng chức năng lập biên bản đối với 5 phương tiện bị mất kết nối VMS trên biển; kêu gọi 1 tàu cá vượt ranh giới trên biển quay trở về vùng biển nước ta và 86 lượt tàu cá mất kết nối trên biển khắc phục ngay sự cố.

Tổ chức hơn 1.900 lượt tổ tuần tra trên biển

Quyết tâm cùng cả nước gỡ “thẻ vàng”, BĐBP Khánh Hòa đặc biệt chú trọng thực hiện các biện pháp chống khai thác IUU với việc xây dựng 7 kế hoạch về công tác chống khai thác IUU và 30 văn bản chỉ đạo về vấn đề này từ năm 2022 đến nay. Các đơn vị thuộc BĐBP Khánh Hòa đã triển khai cán bộ xuống địa bàn phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động ngư dân tuân thủ pháp luật khi khai thác trên biển.

Trong năm 2022, BĐBP Khánh Hòa tổ chức 211 buổi tuyên truyền cho hơn 20.000 người dân, ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép, bật thiết bị VMS... Con số này của 5 tháng đầu năm 2023 là 117 buổi tuyên truyền/hơn 11.000 người dân.

Toàn tỉnh Khánh Hòa hiện có hơn 3.100 tàu cá đã được đăng ký, trong đó, 673 tàu cá từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị VMS, còn 5 tàu chưa lắp đặt. Thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, BĐBP Khánh Hòa đã tăng cường tuần tra, kiểm soát, nắm tình hình trên biển bằng nhiều hình thức. Từ đầu năm 2022 đến tháng 5/2023, đơn vị đã tổ chức hơn 1.900 lượt tổ tuần tra; thực hiện đăng ký kiểm chứng cho gần 14.000 lượt phương tiện. Qua tuần tra, kiểm soát, kiểm tra, BĐBP Khánh Hòa đã xử phạt 61 trường hợp vi phạm hành chính và hành vi không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa thiết bị VMS trong quá trình hoạt động trên biển đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m đến dưới 20m, trừ trường hợp bất khả kháng.

BĐBP Khánh Hòa cũng chủ động thông báo, trao đổi thông tin với BĐBP các tỉnh, thành phố có liên quan để phối hợp quản lý tốt nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU, tàu cá thường xuyên hoạt động, lưu trú dài ngày ở các địa phương khác. Đồng thời phối hợp với lực lượng có liên ngành tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ tàu cá ra, vào cảng cá; kiên quyết không cho tàu cá xuất cảng, xuất bến đi hành nghề khi chưa có đủ các thủ tục giấy tờ, các trang thiết bị theo quy định của pháp luật.

Trong 5 tháng đầu năm 2023, theo thông báo của Trung tâm giám sát tàu cá, có 156 lượt/94 tàu cá mất kết nối thiết bị VMS. Bộ Chỉ huy BĐBP Khánh Hòa đã thông báo, chỉ đạo các đơn vị kiểm tra, xác minh được 92 lượt/54 tàu cá, xử phạt 7 trường hợp/7 phương tiện với số tiền 175 triệu đồng. Hiện còn 64 lượt/40 tàu cá mất kết nối đang được điều tra, xác minh.

Tàu cá Bình Định chuẩn bị hậu cần cho chuyến ra khơi. Ảnh: Bích Nguyên

Rút kinh nghiệm, khắc phục ngay những tồn tại

Cùng với Khánh Hòa và Tiền Giang, đoàn công tác của Bộ Tham mưu BĐBP đã kiểm tra trực tiếp tại tỉnh Bình Định và Bà Rịa-Vũng Tàu. Kết quả kiểm tra cho thấy, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh nói trên đã tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các văn bản liên quan đến công tác đấu tranh chống khai thác IUU và tổ chức triển khai đồng bộ các biện pháp chống khai thác IUU. Các đơn vị đã chủ động điều chỉnh, bố trí, sắp xếp cán bộ tăng cường (từ 2 đến 4 đồng chí) cho các trạm kiểm soát Biên phòng; thành lập các tổ tuần tra, kiểm soát lưu động, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm IUU.

Công tác hồ sơ, lưu trữ các văn bản liên quan đến việc đấu tranh chống khai thác IUU cơ bản đầy đủ, được sắp xếp, phân loại thành các tập chuyên ngành thuận tiện cho việc nghiên cứu, khai thác, sử dụng. Đối với các công tác quản lý đội tàu, các đơn vị đã thực hiện nhiều biện pháp nắm tình hình, quản lý, giám sát chặt tàu cá ra, vào cảng, hoạt động trên biển.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2023 đến nay, vẫn còn xảy ra tình trạng tàu cá của ngư dân Bình Định, Khánh Hòa vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép, bị bắt giữ, xử lý. Trong khi đây là điều kiện tiên quyết để EC gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam. Công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc khai thác, sử dụng hệ thống VMS hiệu quả chưa cao...

Để công tác chống khai thác IUU đạt hiệu quả, Bộ Tham mưu BĐBP yêu cầu BĐBP các tỉnh, thành phố khẩn trương chấn chỉnh, khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế; đẩy mạnh tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến, đặc biệt là tại các cửa sông, cửa lạch nơi tập trung nhiều tàu cá; xử lý kiên quyết các trường hợp không đăng ký, không có giấy phép khai thác, không lắp thiết bị VMS...

Các đơn vị tăng cường công tác kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ đấu tranh chống khai thác IUU tại các địa bàn trọng điểm. Đồng thời bố trí lực lượng phối hợp với các cơ quan quản lý thủy sản tại cảng cá trong việc kiểm soát tàu cá ra vào cảng đảm bảo đúng quy trình, thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị theo quy định.

Nguyễn Bích