Cứu bệnh nhân nhão cơ hoành

Bệnh nhân G. phục hồi tốt sau phẫu thuật, vận động linh hoạt, ăn uống ngon miệng, xuất viện sớm. Ảnh: BVCC

Lần đầu tiên, robot phẫu thuật được ứng dụng tại Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) đã tạo hình cơ hoành cho người bệnh nhão hoành, giúp bệnh nhân ít tổn thương, ít đau, ít mất máu và xuất viện sớm.

Khó thở kéo dài không rõ nguyên nhân

Nhão cơ hoành là bệnh lý không phổ biến, khó phát hiện sớm do các triệu chứng ban đầu không rõ ràng. Đa phần, bệnh được phát hiện qua thăm khám tình cờ hoặc được phát hiện khi bệnh nhân đến khám về một triệu chứng khác như khó thở, nặng ngực, hoạt động gắng sức bị hạn chế. Với công nghệ hiện đại, bệnh nhân có thể phẫu thuật robot tạo hình cơ hoành trái, giúp bệnh nhân nhão hoành thoát khỏi tình trạng khó thở kéo dài.

Cách lần nhập viện này khoảng 3 tháng, bệnh nhân L.Q.G. (66 tuổi, ngụ tại tỉnh Tây Ninh) xuất hiện tình trạng khó thở, thở hụt hơi khi gắng sức, vận động hoặc lên cầu thang. Điều này làm bệnh nhân G. không thể vận động thể lực mạnh và duy trì thói quen đi bộ tập thể dục. Tại lần khám sức khỏe gần nhất, kết quả chụp X-quang ghi nhận bệnh nhân G. có bất thường ở vùng phổi trái, nên đến bệnh viện chuyên khoa lồng ngực thăm khám và điều trị.

Thấy tình hình khó thở không thuyên giảm, bệnh nhân G. đến thăm khám tại Bệnh viện Bình Dân (TPHCM). Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân G. bị nhão hoành trái với hình ảnh vòm hoành trái nhô cao bất thường. Tình trạng này làm giảm thể tích lồng ngực trái, đây chính là nguyên nhân khiến ông bị khó thở khi gắng sức nhiều tháng nay mà ông không rõ nguyên nhân.

BS.CKII Nguyễn Văn Việt Thành, Trưởng khoa Lồng ngực - Bướu cổ, Bệnh viện Bình Dân cho biết, bệnh nhão cơ hoành khiến người bệnh có nguy cơ suy hô hấp. Phương pháp điều trị duy nhất là phẫu thuật. Mục tiêu của điều trị là tái tạo cơ hoành, ngăn chặn tình trạng cơ hoành bị đẩy lên cao chèn ép phổi và tim, giúp phục hồi chức năng hô hấp. Nếu không phẫu thuật kịp thời, người bệnh dễ rơi vào tình trạng khó thở, viêm phổi và các biến chứng nguy hiểm khác.

Hiện nay, có ba phương pháp phẫu thuật điều trị nhão cơ hoành bao gồm mở kinh điển, phẫu thuật nội soi và phẫu thuật robot. Đối với tình trạng thể lực và điều kiện của mình, bệnh nhân G. quyết định chọn phẫu thuật robot. Đây là phương pháp phẫu thuật hiện đại nhất cho phép khâu gấp nếp tạo hình lại cơ hoành thuận lợi nhất, ít xâm lấn và người bệnh nhanh hồi phục sau mổ.

Ca phẫu thuật diễn ra thành công trong khoảng 90 phút, giúp phục hồi chức năng của cơ hoành cho bệnh nhân G. Nhờ kỹ thuật phẫu thuật robot hiện đại, các bác sĩ thực hiện thao tác một cách chính xác và tỉ mỉ, hạn chế tối đa tổn thương cho bệnh nhân. Lượng máu mất trong quá trình phẫu thuật không đáng kể.

Theo BS.CKII Nguyễn Văn Việt Thành, do không phải mở lồng ngực khi phẫu thuật, không tổn thương các cơ thành ngực và dây thần kinh liên sườn nên người bệnh được phẫu thuật robot ít đau hơn, lành vết thương hậu phẫu và chức năng hô hấp được cải thiện tốt hơn.

Phẫu thuật robot cũng khắc phục được nhược điểm của phẫu thuật nội soi là cánh tay thao tác linh hoạt, góc thao tác rộng, cho phép khâu nếp cơ hoành tạo hình thuận lợi, chính xác hơn so với dụng cụ nội soi thông thường. Một ưu điểm khác của phẫu thuật robot là không cần phải mở thêm đường mở ngực nhỏ.

Thời gian phẫu thuật robot trong điều trị nhão cơ hoành khoảng 1/3 so với phẫu thuật mở kinh điển hay phẫu thuật nội soi. Cụ thể, ca phẫu thuật của bệnh nhân G. diễn ra trong khoảng 90 phút. Trước đây, một ca phẫu thuật tương tự khi thực hiện qua nội soi có thể lên đến 180 phút.

Hình ảnh vòm hoành trái cao bất thường do nhão cơ hoành trái làm giảm thể tích lồng ngực trái gây khó thở.

Lựa chọn hoàn hảo trong tạo hình phục hồi cơ hoành

Để chẩn đoán bệnh nhão cơ hoành, liệt cơ hoành, các bác sĩ thường chỉ định người bệnh thực hiện chụp phim X-quang ngực và MSCT - scan ngực. Qua hình ảnh, các chuyên gia có thể thấy cơ hoành bị nâng lên cao hơn so với bình thường.

Tuy nhiên, cần phân biệt nhão, liệt hoành với một bệnh lý khác là thoát vị hoành. Thoát vị hoành xảy ra khi có một lỗ khuyết trên cơ hoành, khiến các cơ quan trong bụng như dạ dày, đại tràng có thể chui qua lỗ khuyết lên lồng ngực. Nguyên nhân thường do chấn thương hoặc bẩm sinh.

Trong khi đó, nhão cơ hoành, liệt cơ hoành thì cơ quan này không có lỗ khuyết mà chỉ bị giảm đi trương lực của cơ hoành. Việc này khiến khoang bụng đẩy lên trên vùng ngực, khoang lồng ngực bị thu hẹp và tim - phổi bị chèn ép. Cơ hoành là cơ ngăn cách khoang bụng và ngực, được điều khiển bởi dây thần kinh hoành.

Đây là cơ hô hấp chính, đảm nhiệm 70 - 80% chức năng hô hấp trong cơ thể người. Khi cơ hoành bị nhão, liệt, chức năng hô hấp sẽ bị giới hạn đáng kể, thể tích không khí hít vào giảm sút. Điều này khiến người bệnh khó thở sâu, nhất là khi hoạt động thể chất mạnh.

Vì vậy mà hiện nay, phẫu thuật robot được coi là lựa chọn hoàn hảo nhất trong tạo hình phục hồi cơ hoành. Bên cạnh đó, việc phòng ngừa và điều trị an toàn đóng vai trò rất quan trọng. BS.CKII Nguyễn Văn Việt Thành khuyến cáo, người dân cần coi trọng vấn đề khám sức khỏe định kỳ.

Nếu có các triệu chứng bất thường như khó thở, đau ngực, ho kéo dài, hãy đến các cơ sở y tế để gặp bác sĩ. Đồng thời, nếu bệnh nhân đã được phẫu thuật, cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc nhằm đảm bảo vết thương hồi phục tốt nhất, ngăn ngừa bệnh tái phát.

“Để giúp cơ hoành phục hồi tốt sau phẫu thuật, trong vòng 3 tháng đầu, người bệnh cần hạn chế các hoạt động mạnh như nâng vật nặng, tránh táo bón và viêm hô hấp. Nếu ho, rặn gây tăng áp lực ổ bụng, có thể ảnh hưởng đến vết mổ và làm chậm quá trình lành thương của cơ hoành”, bác sĩ Thành nói.

Lâm Ngọc