Cứu chàng trai 26 tuổi thoát cảnh 'cắm đầu xuống đất'

Đầu tháng 11.2021, nam thanh niên 26 tuổi tìm đến Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM trong tình trạng còng cột sống, mỗi khi đi chỉ “cắm đầu xuống đất”, không thể nhìn thẳng.

Theo lời kể của nam thanh niên này, vào khoảng cuối năm 2020, anh bị tai nạn giao thông, té ngã đập lưng xuống đất. Sau tai nạn, bệnh nhân không đến khám ở bất kỳ cơ sở y tế nào mà tự điều trị với thuốc uống. Khoảng 6 tháng gần đây, bệnh nhân ghi nhận cột sống ngày càng còng xuống, đến mức không thể nhìn thẳng và gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, đi đứng và giao tiếp với người khác. Ngoài ra bệnh nhân còn có tiền căn viêm dính cột sống từ năm 2012.

Nam thanh niên 26 tuổi bị còng cột sống trước phẫu thuật (trái) và sau phẫu thuật (phải) - Ảnh: BVCC

TS.BS Nguyễn Trọng Tín - Trưởng Khoa cột cống B, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM cho biết, kết quả chụp cột sống (phim EOS), phim điện toán cắt lớp và cộng hưởng từ cho thấy bệnh nhân bị gãy trật đốt sống L1/2 trên nền viêm dính cột sống và góc còng của bệnh nhân là gần 90 độ khiến mỗi khi bệnh nhân di chuyển phải “cắm đầu xuống đất” không nhìn thẳng được.

Ngay sau đó, các bác sĩ quyết định mổ để cứu bệnh nhân thoát khỏi cảnh “ cắm đầu xuống đất”. “ Chúng tôi phải đục bỏ chân cung ở đốt L2, làm sạch ổ gãy L1/2, nắn chỉnh còng và cố định cột sống bằng ốc chân cung từ đốt sống ngực 10 đến đốt sống thắt lưng 5. Toàn bộ phẫu thuật được tiến hành với một đường mổ dọc từ phía sau lưng, với thời gian mổ là 5 giờ đồng hồ, lượng máu mất là 1200ml”, bác sĩ Tín chia sẻ.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân đã có thể nằm ngửa do cột sống đã được chỉnh thẳng, bắt đầu ngồi dậy từ ngày thứ 3 và đi đứng từ ngày thứ 5 sau phẫu thuật. Hình ảnh Xquang sau phẫu thuật cho thấy phẫu thuật viên đã chỉnh được hơn 60 độ của góc còng ban đầu, và giúp phục hồi lại dáng đứng thẳng cho bệnh nhân.

“Đây là một trường hợp còng cột sống phức tạp, do gãy cũ không lành xương trên nền viêm dính cột sống. Góc còng của bệnh nhân lớn nên khi đục xương nắn chỉnh cần thao tác hết sức nhẹ nhàng và cẩn thận để tránh tổn thương thần kinh. Ở bệnh nhân này, chúng tôi đã áp dụng phương pháp đục bỏ chân cung cải tiến với cấu hình bốn thanh dọc (thay vì hai thanh dọc như kỹ thuật kinh điển). Việc tăng cường thêm hai thanh dọc bổ sung giúp tăng cường độ vững và khả năng nắn chỉnh của cấu hình, giúp thúc đẩy sự lành xương của bệnh nhân”, bác sĩ Tín nói.

Hình ảnh X.quang cột sống của bệnh nhân trước mổ (trái), hình ảnh lên kế hoạch nắn chỉnh bằng phần mềm điện toán (giữa) và hình ảnh thực tế sau mổ của bệnh nhân (phải) - Ảnh: BVCC

Theo bác sĩ Vũ Tam Trực (người trực tiếp lên kế hoạch mổ cho bệnh nhân ), đối với những bệnh nhân viêm dính cột sống và còng nặng như trường hợp này, việc lên kế hoạch phẫu thuật chi tiết đóng vai trò rất quan trọng, nếu nắn không đủ hoặc nắn quá mức đều khiến bệnh nhân bị mất thăng bằng sau phẫu thuật. Việc lập kế hoạch nắn chỉnh hiện nay được hỗ trợ bởi các phần mềm điện toán chuyên dụng, giúp xác định vị trí đục xương, mức độ đục xương tối ưu và dự đoán hình dáng cột sống sau phẫu thuật để phẫu thuật viên có thể điều chỉnh chiến lược nắn chỉnh cho phù hợp.

Theo Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, từ tháng 1.2020 đến nay , Khoa Cột sống B đã áp dụng kỹ thuật đục bỏ chân cung chỉnh còng cải tiến với cấu hình bốn thanh nối dọc cho 4 bệnh nhân, trong đó có 3 bệnh nhân bị còng nặng do viêm dính cột sống. Kết quả lâm sàng và hình ảnh học của cả 4 bệnh nhân đều rất tốt, trong đó trường hợp vừa nêu là ca mổ có mức độ nắn chỉnh cao nhất, phục hồi được 66 độ còng.

Hồ Quang