Cựu chủ tịch xã giao hàng nghìn m² đất trái thẩm quyền

Hai bị cáo là cựu lãnh đạo xã được cơ quan tố tụng xác định đã vi phạm các quy định về quản lý đất đai xảy ra trên địa bàn huyện Ba Vì. Trước đó, trong thời gian từ ngày 20 đến 26/10/2020, TAND huyện Ba Vì đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án này và tuyên phạt bị cáo Nguyễn Trung Thành mức án 30 tháng tù; bị cáo Trần Mạnh Quang 24 tháng tù cùng về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.

Liên quan đến vụ án này, TAND huyện Ba Vì cũng tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Thủy (SN 1960, cựu Bí thư Đảng ủy xã Cổ Đô) 20 tháng tù; bị cáo Trần Văn Luyện (SN 1959, cựu Chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp Viên Châu) 18 tháng tù và cùng cho hai bị cáo hưởng án treo.

Hai bị cáo Thành và Quang (đứng) tại phiên xử.

Sau phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Trung Thành đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Bị cáo Trần Mạnh Quang có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Thành xin thay đổi nội dung kháng cáo từ kháng cáo toàn bộ bản án sang kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Theo bản án sơ thẩm, năm 2012, UBND TP Hà Nội có chủ trương xây dựng nông thôn mới. Theo hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, UBND xã Cổ Đô thành lập Ban Chỉ đạo dồn ghép ruộng đất. Bị cáo Thành và bị cáo Quang (khi đó là Chủ tịch UBND xã và Phó Chủ tịch HĐND xã) được giao các chức vụ Trưởng ban và Phó trưởng ban. Mỗi thôn có một Tiểu ban gồm các cán bộ thôn, xã.

Do đất canh tác có chất lượng khác nhau, các Tiểu ban họp bàn tính hệ số K để quy đổi chênh lệch diện tích đất tốt, xấu để lên phương án đền bù. Qua tổng hợp, Tiểu ban thôn Viên Châu (xã Cổ Đô) nhận thấy thôn có tổng 34.000m² đất thuộc diện được bù hệ số K. Tiểu ban trình kế hoạch bán các khu đất này với giá 15 triệu đồng một sào để lấy tiền chi trả đền bù hệ số K được bị cáo Thành ký phê duyệt. Bị cáo Quang tham dự nhiều cuộc họp của Tiểu ban và đều đồng thuận kế hoạch.

Tháng 10/2013, Tiểu ban bàn giao hơn 61.000m2 đất cho 6 hộ dân có nhu cầu mua trong thời hạn 50 năm với giá 2,5 tỷ đồng. Trong số này, hơn 14.000m2 thuộc đất công ích để nuôi trồng thủy sản. Theo quy định thì diện tích đất trên phải chia cho các hộ dân hoặc trả về cho UBND xã quản lý, nhưng các bị cáo lại giao thầu tư nhân để hưởng lợi nhuận.

Bản án sơ thẩm nhận định, trong vụ án này, bị cáo Thành giữ vai trò chủ mưu cầm đầu vì biết rõ diện tích đất trên không nằm trong diện tích đất được dồn điền đổi thửa, đồng thời nhận thức được UBND xã không có thẩm quyền chuyển nhượng, giao bán đất nhưng vẫn ký phê duyệt các kế hoạch của Tiểu ban. Bị cáo Quang với tư cách Phó trưởng ban đã tham dự 10 cuộc họp với nội dung giao đất - thu tiền, nhận thức rõ về pháp luật nhưng vẫn phát biểu ý kiến chỉ đạo và đồng ý với chủ trương trên nên phải chịu hình phạt cao thứ hai trong vụ án.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Thành và bị cáo Quang đều thừa nhận hành vi sai phạm của mình, nhưng cho rằng mình không móc nối trục lợi, cũng không được hưởng lợi gì từ tiền cho thuê đất. Tự đánh giá về hành vi của mình, bị cáo Thành chỉ nhận do sơ suất và quá tin tưởng cấp dưới dẫn đến vi phạm pháp luật. Còn bị cáo Quang cho rằng, số tiền các hộ mua đất nộp về sổ sách thu chi đều được chi trả hệ số K cho dân, thuê máy xúc, công giám sát và hỗ trợ san lấp... chứ bản thân bị cáo không hưởng lợi từ số tiền ấy.

HĐXX phúc thẩm nhận định, các bị cáo là những người có chức vụ, quyền hạn và biết rõ thẩm quyền cấp xã không được bán, chuyển nhượng đất nông nghiệp nhưng vẫn làm là vi phạm pháp luật, cho dù có được hưởng hay không. Do đó Tòa án cấp sơ thẩm xác định các bị cáo phạm tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Với phán quyết trên, HĐXX phúc thẩm giữ nguyên quyết định về tội danh và hình phạt đối với hai bị cáo Thành và Quang như bản án sơ thẩm đã tuyên.

Ngoài ra, HĐXX phúc thẩm cũng kiến nghị UBND huyện Ba Vì thu hồi diện tích đất bị giao trái phép cho 6 hộ dân liên quan đến vụ án này.

Nguyễn Hưng