Cựu sinh góp phần cải thiện sức khỏe phụ nữ và tăng kết nối Việt Nam - Australia

Cùng trò chuyện với BS.TS Lê Minh Thi về chặng đường từ không đến có trong chặng đường nhiều thử thách nhưng đầy ắp kỷ niệm đẹp và con đường sự nghiệp có nhiều thành công.

- Xin chào BS. TS Lê Minh Thi, chị đã nhận được học bổng Tiến sỹ từ trường Đại học của Australia như thế nào và hành trình hoàn thành chặng đường nhiều thử thách này?

Tôi biết đến học bổng của chính phủ Australia từ rất lâu, nhưng do nhiều lý do như sức khỏe và gia đình nên tôi đã hoãn kế hoạch. Là phụ nữ, việc cân bằng giữa sự nghiệp và gia đình gặp nhiều thách thức so với nam giới rất nhiều.

Chẳng hạn, khi biết tôi có ý định nộp hồ sơ học nghiên cứu sinh Australia, rất nhiều bạn bè và đồng nghiệp gàn chuyện ra nước ngoài và khuyên nên học trong nước vì đã có vị trí, công việc tốt và hơn hết là ‘’ở nhà lo cho gia đình’’. Rất may, tôi được gia đình ủng hộ quyết định này.

Khi tuổi “đã cứng’’, điểm thuận lợi là hồ sơ lý lịch của tôi rất tốt do có đủ thời gian tích luy kinh nghiệm, xuất bản và các hoạt động dự án tham gia trước đó. Tuy nhiên, điểm bất lợi là tôi cũng phải ôn lại tiếng Anh.

Câu chuyện nộp học bổng cũng hay, tôi bắt đầu nộp hồ sơ theo diện học bổng chính phủ Việt Nam (gọi tắt là học bổng 322), nhưng rất may mắn, khi nộp hồ sơ sang Australia thì Trường Đại học Kĩ thuật tổng hợp Queensland đã xem xét và quyết định cấp luôn 2 học bổng là Học bổng sau đại học cho sinh viên nước ngoài (QUTHDR) và học bổng dành cho sinh viên xuất sắc (Excellence scholarship). Điều này không chỉ giúp tôi tiết kiệm một khoản ngân sách lớn cho Nhà nước mà còn mở ra hành trình mới tại Autralia.

Tranh hoa vẽ tại Úc.

Trong hai năm đầu, tôi sang Australia một mình. Nhiều người nói, hành trình PhD không phải là con đường bằng phẳng mà có thể gập ghềnh và khó khăn hơn so với kế hoạch. Nghiên cứu sinh không chỉ khó khăn trong học tập mà còn có sự cô đơn, nỗi nhớ nhà và căng thẳng.

Một điểm hay trong hệ thống giáo dục của Australia là ngoài giáo dục chất lượng cao còn rất chăm lo đời đống tinh thần của sinh viên. Tôi nhớ, cứ tới mùa thi thì trường tổ chức cho các xe tải chở các con vật như cừu, chó, gà… quây gần cổng thư viện cho các sinh viên xuống chơi, vuốt ve các con vật như hình thức pet therapy (chữa lành bằng thú cưng).

Bên cạnh đó, mùa thi được tiếp sức bằng các buổi café nhỏ xinh ở trên khoa hoặc thư viện cũng như các hoạt động ngoại khóa khác như vẽ, nặn tượng hay nấu ăn. Bản thân tôi rất thích vẽ, nên tuần nào tôi cũng đăng kí lớp học vẽ. Do vậy, ngoài công việc, đều đặn tôi có 1 tác phẩm tranh acrylic mỗi tuần. Tôi mang tặng tất cả bạn bè trong văn phòng, thầy cô và đặt trang trí trong văn phòng.

Hai năm sau, tôi mang theo gia đình sang Australia học tập trung. Khó khăn khi có gia đình với hai con nhỏ theo học nghiên cứu sinh mang lại cho tôi các trải nghiệm chưa từng có. Đối với phụ nữ học nghiên cứu sinh rất bận rộn, lại có hai con nhỏ khó khăn hơn rất nhiều.

Các con học tập tại thư viện buổi tối trong khi các mẹ NCS vẫn miệt mài góc khác.

- Việc học tập tại Australia đã hỗ trợ gì cho công việc hàng ngày của chị?

Việc học tập PhD tại Australia đã mang lại nhiều giá trị thiết thực và lâu dài cho công việc giảng dạy và nghiên cứu của tôi. Không chỉ được tiếp thu kiến thức chuyên môn sâu và cập nhật từ các thầy cô, tôi còn được rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, phân tích vấn đề và tiếp cận nghiên cứu theo chuẩn quốc tế.

Quá trình học tập giúp tôi phát triển khả năng làm việc độc lập lẫn làm việc nhóm, quản lý thời gian và dự án hiệu quả, cũng như sử dụng thành thạo các công cụ nghiên cứu hiện đại.

Bên cạnh chuyên môn, tôi học hỏi được phong cách làm việc chuyên nghiệp, phương pháp tổ chức công việc chất lượng cao và tính kỷ luật trong môi trường học thuật.

Đặc biệt, sự hỗ trợ tinh thần từ thầy cô, đồng nghiệp và cộng đồng tại Australia là nguồn động viên lớn, giúp tôi duy trì động lực trong suốt quá trình học. Tôi nhận thấy, so với nghiên cứu sinh ở một số quốc gia khác, mức độ quan tâm và hỗ trợ tinh thần mà tôi nhận được là điều không phải nơi nào cũng có.

Tấm bằng PhD từ Australia không chỉ có giá trị cao về mặt học thuật và nghề nghiệp, mà còn là niềm tự hào cá nhân. Quá trình học tập tại đây cũng giúp tôi mở rộng mạng lưới quan hệ, kết nối và kết bạn với nhiều cựu nghiên cứu sinh Australia, tạo nên một cộng đồng hỗ trợ và hợp tác lâu dài.

Nghiên cứu sinh Việt Nam gây quỹ tại Australia cho phụ nữ mang thai tại Việt Nam.

- Việc đoạt giải Alumni Awards 2025 vừa rồi sẽ mang lại cảm hứng gì cho chị trong hành trình tiếp theo?

Việc được trao giải Alumni Awards (Phụ nữ Lãnh đạo - Women in Leadership) 2025 là một nguồn cảm hứng lớn đối với tôi. Giải thưởng này không chỉ ghi nhận những nỗ lực và đóng góp cá nhân tôi, mà còn tôn vinh những đóng góp thầm lặng của nhóm cựu sinh viên Australia tham gia dự án.

Đây là mô hình đầu tiên tại bệnh viện áp dụng một quy trình lâm sàng khép kín đạt chuẩn quốc tế, kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin trong sàng lọc, chăm sóc, chuyển gửi và báo cáo nạn nhân bạo lực giới và bạo lực gia đình trong bệnh viện.

Hành trình triển khai dự án gặp nhiều khó khăn, bởi xây dựng một quy trình lâm sàng trong bệnh viện vốn đã phức tạp, lại càng thách thức hơn khi đây là một quy trình “tốn kém nhiều hơn là mang lại lợi nhuận cho bệnh viện”. Thực tế, trong bối cảnh các bệnh viện đang tự chủ tài chính, hầu hết các bệnh viện khác đã từ chối áp dụng vì cho rằng công việc quá khó, vất vả và tốn kém.

Tuy nhiên, với sự đồng lòng của chúng tôi và Ban Giám đốc Bệnh viện Bãi Cháy, dự án vẫn kiên định được triển khai, huy động sự tham gia của toàn bộ hệ thống bệnh viện và các bên liên quan như công tác xã hội, Ngôi nhà Ánh Dương. Dù dự án chỉ hỗ trợ các chi phí nhỏ cho đi lại, tập huấn nhưng nhóm cựu sinh Australia chúng tôi rất hào hứng và quyết tâm thực hiện thành công.

Nhờ vậy, quy trình này đã chính thức được ban hành, trở thành bước tiến quan trọng trong bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bạo lực giới và bạo lực gia đình, đồng thời là mô hình điểm để các đơn vị khác tham khảo và học tập. Mặc dù dự án với kinh phí hết sức nhỏ, cựu sinh phải làm việc ngoài giờ nhưng thành công rực rỡ.

Tập huấn quy trình lâm sàng tại Bệnh viện.

Sau khi kết thúc dự án, không chỉ quy trình được ban hành và được triển khai chính thức, nhóm cựu sinh và ban lãnh đạo Bệnh viện vẫn tiếp tục hành trình tối ưu hóa quy trình bằng cách số hóa tất cả các form biểu và gắn với bệnh án điện tử. Điều này không chỉ mang lại tính bền vững cho dự án mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên y tế và công tác xã hội bệnh viện vận hành và triển khai nhanh chóng hơn.

Giải thưởng này là sự khích lệ mạnh mẽ, tiếp thêm động lực để tôi và đồng nghiệp tiếp tục phát triển các sáng kiến bền vững, hỗ trợ thế hệ trẻ - đặc biệt là phụ nữ - phát huy tối đa tiềm năng và đóng góp tích cực cho xã hội. Tôi cũng hy vọng câu chuyện này sẽ trở thành nguồn cảm hứng, khuyến khích đồng nghiệp và học viên kiên định theo đuổi mục tiêu của mình, dù con đường có nhiều khó khăn và thử thách.

Thêm một điều đặc biệt, giải thưởng phụ nữ lãnh đạo của Đại sứ quán Australia mang lại niềm vui với bản thân và gia đình. Đúng ngày trao giải, hai mẹ con tôi cùng tham dự lễ với tâm thế chỉ được tham gia vòng chung kết là quá vui. Khi được MC đọc tên trao giải, niềm vui vỡ òa. Niềm vui này còn nhân đôi khi ngày trao giải đúng 30 năm sau ngày mẹ tôi được trao cùng giải thưởng của sứ quán Thụy Điển.

Ảnh hai mẹ con cùng đoạt giải Phụ nữ Lãnh đạo - Women in Leadership.

6 cựu sinh đạt giải thưởng cựu sinh Australia năm nay.

Theo chị, là cựu sinh Australia, mình sẽ đóng góp gì để đẩy mạnh quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước?

Với vai trò là cựu sinh viên Australia, tôi luôn coi việc thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Australia là một phần trách nhiệm nghề nghiệp và cá nhân. Trong lĩnh vực công tác, tôi tập trung đóng góp vào trụ cột hợp tác về y tế, giáo dục và bình đẳng giới - những lĩnh vực quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.

Cụ thể, tôi đang triển khai và nhân rộng các mô hình chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ nạn nhân bạo lực giới trong hệ thống y tế, dựa trên những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm học được tại Australia.

Thông qua các hoạt động đào tạo, tập huấn, nghiên cứu và hợp tác chuyên môn, tôi kết nối các chuyên gia, cơ sở đào tạo và tổ chức xã hội của hai nước, tạo điều kiện trao đổi kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm và nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế Việt Nam.

Ngoài ra, tôi cũng chủ động giới thiệu và tham gia hướng dẫn một số du học sinh Việt Nam tiếp tục sang Australia học tập, trang bị kiến thức và kỹ năng theo chuẩn quốc tế, sau đó trở về đóng góp cho đất nước. Đây là cách tôi góp phần duy trì và phát triển dòng chảy tri thức, cũng như củng cố cầu nối hợp tác giáo dục giữa hai quốc gia.

Bên cạnh đó, tôi tích cực tham gia vào các hoạt động của mạng lưới cựu sinh viên Australia, góp phần xây dựng cộng đồng kết nối chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau và cùng triển khai các dự án có tác động xã hội, qua đó lan tỏa các giá trị hợp tác bền vững và củng cố quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia.

- Lời khuyên của chị dành cho các sinh viên du học Australia trong tương lai?

Trước hết, hãy chuẩn bị tốt về ngoại ngữ, kỹ năng học tập và tinh thần tự lập. Tại Australia, môi trường học yêu cầu tư duy phản biện, khả năng tự nghiên cứu và chủ động trong mọi tình huống, nên việc rèn luyện các kỹ năng này ngay từ trước khi sang sẽ giúp bạn thích nghi nhanh hơn.

Bên cạnh đó, hãy phát triển khả năng tự học - không chỉ học những gì giảng viên yêu cầu, mà còn tìm tòi, khám phá thêm các lĩnh vực liên quan để mở rộng tư duy và tầm nhìn.

Thứ hai, đừng chỉ tập trung vào việc học trên lớp - hãy tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa, tình nguyện và kết nối với cộng đồng. Những trải nghiệm này sẽ giúp bạn mở rộng mạng lưới quan hệ, phát triển kỹ năng mềm và hiểu sâu hơn về văn hóa cũng như giá trị xã hội của Australia.

Đặc biệt, đối với những bạn có thể gặp thử thách liên quan đến định kiến giới hoặc môi trường học tập/công việc chưa hoàn toàn bình đẳng, hãy giữ vững niềm tin vào năng lực bản thân, tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng, và mạnh dạn lên tiếng để bảo vệ quyền lợi của mình. Chính sự kiên định và khả năng vượt qua rào cản này sẽ giúp bạn trưởng thành và truyền cảm hứng cho những người khác.

Cuối cùng, hãy luôn duy trì mối liên hệ với Việt Nam và suy nghĩ về cách chuyển hóa những kiến thức, kỹ năng tích lũy được trong quá trình học tập thành các giải pháp thiết thực cho quê hương. Một hành trình du học chỉ thực sự trọn vẹn khi những gì học được được áp dụng hiệu quả vào thực tiễn, tạo ra giá trị bền vững. Thành công của du học không chỉ nằm ở tấm bằng tốt nghiệp, mà ở khả năng mang những tri thức và trải nghiệm quý báu trở về, góp phần tạo ra tác động tích cực cho cộng đồng và sự phát triển của đất nước.

- Chị có câu chuyện nào có thể truyền cảm hứng giúp bản thân trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình?

Xin chia sẻ một câu chuyện truyền cảm hứng về giáo sư người Australia hướng dẫn tôi. Ngày đầu tiên đến văn phòng của thầy thì bất chợt nhìn thấy cuốn sách bằng tiếng Việt trên giá sách của thầy.

Bức ảnh bìa sau của cuốn sách bằng tiếng Anh trên giá sách của GS Michael Dunne tại văn phòng Trường Đại học Kĩ thuật Tổng hợp Queensland.

Trong một lần đến văn phòng của giáo sư hướng dẫn tại Đại học Kỹ thuật Tổng hợp Queensland (QUT), ánh mắt tôi bất chợt dừng lại ở một góc giá sách. Giữa hàng trăm cuốn sách tiếng Anh dày cộp về những chủ đề hàn lâm, nổi bật lên một bìa sách in tiếng Việt với hình Bác Hồ. Điều đặc biệt là bìa sau của cuốn sách - nơi in câu nói nổi tiếng của Bác:

“Dù xem được hàng ngàn, hàng vạn quyển lý luận, nếu không biết đem ra thực hành thì khác nào cái hòm đựng sách”- lại được thầy cố ý xoay ra ngoài, như muốn “khoe” với tất cả những ai ghé qua.

Tôi ngạc nhiên và xúc động. Giáo sư của tôi là người Australia “xịn” - không nói tiếng Việt, vợ cũng là người Australia - nhưng vẫn giữ cuốn sách này ở vị trí nổi bật và thỉnh thoảng lại mở ra đọc. Có khi, chính nhiều người Việt còn chưa từng nghe câu nói ấy, nhưng thầy lại thuộc và trân trọng nó. Đó không chỉ là sự quan tâm tới một câu nói hay, mà còn là sự tôn vinh một triết lý học tập vượt qua biên giới văn hóa và ngôn ngữ.

Hình ảnh ấy đã ở lại trong tôi như một lời nhắc nhở sâu sắc: Học tập suốt đời không nằm ở việc sở hữu bao nhiêu sách, thu thập bao nhiêu bằng cấp hay chứng chỉ, mà ở việc biến những gì ta học được thành hành động, thành giá trị cụ thể trong đời sống và công việc. Tri thức nếu chỉ nằm yên trên trang giấy thì vẫn chỉ là “kho báu bị khóa kín”.

Ngày nay, trong thời đại số, học tập suốt đời còn trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Công nghệ thay đổi từng ngày, tri thức cũ có thể lỗi thời chỉ sau vài năm. Vì vậy, tôi luôn duy trì thói quen học hỏi liên tục: đọc sách, tham gia khóa học trực tuyến, trao đổi với đồng nghiệp quốc tế, và quan trọng nhất là thử nghiệm ngay những điều mới vào thực tế công việc.

Mỗi lần nhớ đến cuốn sách ấy tôi lại thấy như có một ngọn lửa nhỏ được thắp sáng. Đó là ngọn lửa thôi thúc tôi không để tri thức ngủ yên, mà để mỗi điều học được trở thành hạt giống - gieo xuống đất, nảy mầm, lớn lên và mang lại quả ngọt. Để mình hôm nay luôn tốt hơn mình hôm qua. Và để việc học không bao giờ kết thúc, bởi hành trình trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình là một hành trình không có điểm dừng.

- Xin cảm ơn chị!

Bảo Châu