Cứu sống bệnh nhân tắc động mạch phổi bằng kỹ thuật tiêu sợi huyết

Theo thông tin từ Bệnh viện Hữu nghị, ngày 1/4, khoa Hồi sức tích cực và Chống độc của bệnh viện đã áp dụng kỹ thuật tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch điều trị thành công cho bà B.T.D (68 tuổi, ở Hà Nội) bị tắc động mạch phổi cấp.

Bác sĩ Tô Hoàng Dương, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực và Chống độc cho biết, bệnh nhân D từng suy hô hấp, suy tim cấp gây tụt huyết áp do tắc động mạch phổi cấp. Đây là một trường hợp cao tuổi, có nhiều yếu tố nguy cơ về tim mạch và chuyển hóa được điều trị tái thông tắc mạch phổi thành công.

Hình ảnh động mạch phổi bị tắc do huyết khối.

Chiều 27/3, bà D nhập viện trong tình trạng ý thức lơ mơ, tụt huyết áp 60/40 mmHg, khó thở nhiều, suy hô hấp, kèm đau tức ngực. Tại đây, các bác sĩ nhanh chóng cho bệnh nhân thở oxy mask 10 lít/phút, truyền dịch và dùng thuốc vận mạch để nâng huyết áp.

Bác sĩ Dương cho biết, bà D có nhiều bệnh nền như rối loạn nhịp tim và suy thượng thận điều trị thường xuyên bằng thuốc. Gần đây, bệnh nhân hạn chế vận động do đau cột sống thắt lưng, có đau, sưng bắp chân trái - đây là các yếu tố nguy cơ của bệnh lý huyết khối gây tắc mạch máu.

Bệnh nhân sau đó được hội chẩn đa chuyên khoa gồm: Cấp cứu, Tim mạch, Tim mạch can thiệp, Chẩn đoán hình ảnh, Dược lâm sàng và khẩn trương được tiến hành siêu âm tim, siêu âm mạch chi dưới, chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi và các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết. Kết quả, bệnh nhân được chẩn đoán tắc động mạch phổi cấp có biến chứng suy hô hấp và rối loạn về huyết động.

Ngay sau khi có chẩn đoán, bệnh nhân đã nhanh chóng được chỉ định điều trị tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch liều thấp 0.6 mg/kg trong vòng 15 phút, sau đó điều trị thuốc chống đông Heparin truyền tĩnh mạch liên tục. May mắn, sau 1 giờ truyền thuốc, bệnh nhân đỡ mệt, bớt khó thở, tình trạng hô hấp và huyết áp cải thiện. Sau 3 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh táo, chuyển thở oxy kính mũi 3 lít/phút, đã dừng được thuốc nâng huyết áp, ăn uống được và chuyển sang điều trị thuốc chống đông đường uống (NOACs), các kết quả siêu âm tim sau điều trị đã cải thiện tốt.

Bác sĩ Tô Hoàng Dương khuyến cáo, tắc động mạch phổi cấp là bệnh lý khá thường gặp hiện nay, đặc biệt trên đối tượng bệnh nhân cao tuổi có nhiều yếu tố nguy cơ như: bất động tại giường, đột quỵ, phẫu thuật thay khớp háng, gãy cổ xương đùi và các bệnh lý mạn tính về hô hấp, tim mạch khác.

“Tiêu sợi huyết là biện pháp hiệu quả và an toàn trong việc điều trị tắc động mạch phổi cấp đối với các trường hợp diễn biến nặng, suy hô hấp và tuần hoàn đặc biệt là trên đối tượng bệnh nhân người cao tuổi”, bác sĩ Dương chia sẻ.

Theo Ths.Bs Lê Thế Anh – Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa, tắc động mạch phổi là bệnh lý cấp tính được xem như là “kẻ giết người thầm lặng”, khởi phát đột ngột, diễn biến phức tạp khó đoán, nguy cơ tử vong cao, đặc biệt thường lẫn trong bệnh cảnh của nhiều bệnh lý khác đi kèm nên đòi hỏi bác sĩ lâm sàng phải có kinh nghiệm, phải nghĩ đến thì mới có thể đưa ra các chỉ định cận lâm sàng phù hợp để chẩn đoán bệnh một cách nhanh chóng và chính xác.

Tắc động mạch phổi do nhiều nguyên nhân, nhưng thường gặp do huyết khối từ hệ tĩnh mạch sâu chi dưới di chuyển đến phổi. Phương pháp tiêu sợi huyết là một kỹ thuật điều trị triệt để và tối ưu không chỉ với bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não cấp mà còn cả bệnh nhân tắc động mạch phổi, làm tan cục máu đông gây tắc mạch mà không cần phẫu thuật hay can thiệp, người bệnh sau điều trị hồi phục nhanh, giảm nguy tử vong. Đây cũng là phương pháp được ứng dụng phổ biến và thành công trong điều trị tắc động mạch phổi cấp trên thế giới và một số bệnh viện tuyến trung ương tại Việt Nam.

“Tuy nhiên để có thể thực hiện phương pháp này người bệnh cần được chẩn đoán sớm bằng trang thiết bị máy móc hiện đại với đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm lâm sàng tốt và sử dụng thuốc theo phác đồ nhưng phải cá thể hóa người bệnh”, Ths. Bs. Lê Thế Anh chia sẻ thêm.

Bình Nguyên