Cứu thai phụ mắc hội chứng hiếm gặp khi mang thai lần 4
Đang mang thai ở tuần 29, chị P. (38 tuổi) được phát hiện mắc hội chứng HELLP - một biến chứng nặng của bệnh lý tiền sản giật nặng với các dấu hiệu suy thận cấp kèm tràn dịch đa màng.
Ngày 28-12, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM) cho biết các bác sĩ tại đây vừa điều trị thành công cứu chị D.T.N.P (38 tuổi) bị tiền sản giật nặng kèm hội chứng nguy kịch, hô hấp cấp.
Theo đó, chị P. mang thai lần 4 khi thai 29 tuần phát hiện tiền sản giật nặng kèm hội chứng HELLP (tán huyết, tăng men gan, giảm tiểu cầu), suy thận cấp kèm tràn dịch đa màng nên nhập Bệnh viện Từ Dũ. Tại đây, chị được chỉ động mổ lấy thai cấp cứu ngay sau khi nhập viện. Bé trai sinh non chỉ 650gram nên được chuyển Khoa Sơ Sinh chăm sóc đặc biệt.
Sau mổ, tình trạng suy thận cấp của chị P. tiến triển nặng kèm tổn thương phổi lan tỏa hai bên và suy hô hấp. Bệnh viện Từ Dũ đã hội chẩn với chuyên gia tim mạch, sản khoa Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Sau đó, các bác sĩ quyết định chuyển chị P. đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định nhằm kịp thời can thiệp, hồi sức tim mạch chuyên sâu.
Nhận định về ca bệnh, ThS-BS Giang Minh Nhật - Trưởng đơn vị Hồi sức tích cực tim mạch – Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết bệnh nhân chuyển đến trong tình trạng suy hô hấp cấp, không đáp ứng thở máy xâm lấn, tổn thương phổi trên Xquang ngực chiếm hơn 80% thể tích phổi.
Nhanh chóng, chị P. được can thiệp VV-ECMO (oxy hóa máu màng ngoài cơ thể) cấp cứu vì suy hô hấp giảm oxy máu kháng trị.
Sau can thiệp VV-ECMO và lọc máu liên tục 14 ngày, tình trạng suy hô hấp và tổn thương thận cấp của chị P. hồi phục ngoạn mục, tổn thương gan, giảm tiểu cầu và tán huyết đều ổn định.
Theo bác sĩ Nhật hội chứng nguy kịch hô hấp cấp (ARDS) chiếm khoảng 8% bệnh nhân có hội chứng HELLP nặng, với nguy cơ tử vong xấp xỉ 50%. Can thiệp ECMO ở sản phụ có hội chứng HELLP thường có nguy cơ chảy máu trong quá trình thủ thuật và theo dõi rất cao do số lượng tiểu cầu trong máu giảm nặng, đòi hỏi cần có chiến lược điều trị kháng đông hợp lý.
TS.BS Bùi Chí Thương – Trưởng khối sản, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết hội chứng HELLP là một biến chứng hiếm chiếm 0,1% đến 1% các trường hợp mang thai, nhưng rất nguy hiểm trong thai kỳ, bao gồm tán huyết, tăng men gan, và giảm tiểu cầu.
Hội chứng HELLP thường đi kèm ở sản phụ có tăng huyết áp trong quá trình mang thai. Tỉ lệ tử vong hội chứng HELLP giảm rất thấp trong những năm gần đây với nhiều tiến bộ của các kỹ thuật hiện đại cùng sự phối hợp giữa chuyên ngành sản khoa và hồi sức.
Hội chứng này thường xuất hiện trong ba tháng cuối của thai kỳ, nhưng có thể xảy ra sớm hơn, hoặc sau khi sinh. Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh bao gồm: Phụ nữ trên 35 tuổi; béo phì; có tiền sử mắc các bệnh tiểu đường hoặc bệnh thận; bị huyết áp cao trong thai kỳ; tiền sử mắc tiền sản giật trước khi sinh…
Hội chứng HELLP biểu hiện các triệu chứng thường gặp: phù chân, tăng huyết áp, thai > 20 tuần ngoài ra còn có các triệu chứng đi kèm như đau thượng vị, đau đầu, mờ mắt, dễ bị kích thích, tăng phản xạ, buồn nôn, nôn, vàng da, xuất huyết dưới da.
Hội chứng HELLP xảy ra ở khoảng 4 - 12% bệnh nhân tiền sản giật, khoảng 30% trường hợp xuất hiện trong những tuần đầu sau sinh. Do đó, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý nội khoa như bệnh lý tiêu hóa gan mật, bệnh lý thận, bệnh lý tim mạch… Phân biệt các bệnh lý này cần phối hợp lâm sàng và cận lâm sàng. Vì thế, sản phụ khi gặp các triệu chứng này, cần đến bác sĩ chuyên khoa sản để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.