Cựu Thủ tướng Úc Tony Abbott đến Đài Loan giữa căng thẳng tại eo biển

Tờ The Guardian ngày 5-10 đưa tin cựu Thủ tướng Úc Tony Abbott đã đến Đài Loan để phát biểu tại một diễn đàn khu vực, giữa lúc căng thẳng tại eo biển Đài Loan đang leo thang liên quan loạt động thái của không quân Trung Quốc tại khu vực.

Ông Abbott đang có mặt tại Đài Loan để có bài phát biểu quan trọng tại diễn đàn Yushan - một hội nghị đối thoại khu vực châu Á do Quỹ Giao lưu Đài Loan-châu Á tổ chức.

Người phát ngôn của cựu lãnh đạo đảng Tự do Úc xác nhận ông Abbott có kế hoạch phát biểu tại diễn đàn này vào sáng 8-10.

Chính phủ Úc cho biết ông Abbott đã đến Đài Loan với tư cách cá nhân.

Cựu Thủ tướng Úc Tony Abbott. Ảnh: AAP

Theo The Guardian, ông Abbott sẽ được các nhân vật cao cấp nhất của Đài Loan đón tiếp, bao gồm nhà lãnh đạo Thái Anh Văn, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Ngô Chiêu Tiếp và quan chức hàng đầu cơ quan an ninh Đài Loan.

Ông Abbott đã đáp chuyến bay từ Singapore vào ngày 5-10 và được người đứng thứ hai cơ quan ngoại giao Đài Loan – ông Tien Chung-kwang - chào đón tại sân bay Đào Viên.

Cơ quan Ngoại giao Đài Loan cho biết họ “nhiệt liệt chào mừng” ông Abbott. Trước đó, cựu Thủ tướng Úc Malcom Turnbull cũng đã có bài phát biểu tại diễn đàn tương tự vào năm 2020.

Theo The Guardian, sự xuất hiện của một cựu lãnh đạo chính phủ nước ngoài tới Đài Loan và các cuộc gặp của ông Abbott với các nhà lãnh đạo Đài Loan diễn ra vào thời điểm nhạy cảm.

Căng thẳng xuyên eo biển giữa Đài Loan và Trung Quốc đang ở mức cao nhất trong nhiều thập niên với việc Bắc Kinh điều các máy bay chiến đấu với số lượng kỷ lục vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của hòn đảo trong những ngày qua.

Động thái của Trung Quốc đã bị các nhà lãnh đạo Đài Loan mô tả là "đe dọa" và "qua mặt" và vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ chính phủ các nước Mỹ, Anh, Nhật và Úc.

Tuần trước, ông Abbott đã lên tiếng ủng hộ việc Đài Loan nộp đơn gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

“Lập luận duy nhất đến với tôi là nó [đơn xin gia nhập của Đài Loan] có thể khiến Trung Quốc khó chịu” – ông Abbott nói.

“Nhưng do Trung Quốc không phải là thành viên của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), không có khả năng trở thành thành viên của TPP, và đã ở trong tình trạng tức giận với Úc và nhiều nước khác, tôi không thấy rằng Trung Quốc sẽ còn có thể khó chịu hơn mức nào nữa” – ông Abbott cho hay.

Trao đổi với một tổ chức nghiên cứu tại London hồi tháng 7, ông Abbott mô tả hành vi của Trung Quốc dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình như một "hồi chuông cảnh tỉnh" đối với Úc, quốc gia đang hứng chịu một loạt hành động thương mại của Bắc Kinh kể từ năm ngoái.

Ông Abbott là thủ tướng Úc từ năm 2013 đến năm 2015. Ông rời quốc hội vào năm 2019 và được bổ nhiệm làm cố vấn cho Hội đồng Thương mại của chính phủ Anh vào năm 2020. Ông đã đến Ấn Độ vào đầu tháng 8 với tư cách là đặc phái viên của chính phủ Úc để thúc đẩy quan hệ thương mại chặt chẽ hơn.

Một người phát ngôn của Hội đồng Thương mại Anh cho biết chuyến đi đến Đài Loan của ông Abbott không liên quan vai trò cố vấn của ông.

HÒA ĐẶNG