Đà Nẵng xử lý thế nào với hơn 3.000 lô đất công bị lấn chiếm?
Tình trạng lấn chiếm đất công tại Đà Nẵng đang diễn ra phức tạp với khoảng 2.954 lô đất ở chia lô và 141 khu đất lớn. Đáng nói, trong số đó có nhiều khu đất lớn thành phố đang đấu giá tìm nhà đầu tư triển khai các công trình, dự án quan trọng. Làm sao để xử lý và quản lý hiệu quả quỹ đất công trên địa bàn?
Ngang nhiên chiếm đất công
Khu đất 3 mặt tiền Lê Văn Duyệt-Hồ Hán Thương-Bùi Dương Lịch rộng hơn 11,3 ngàn m2 tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà đang được thành phố đấu giá triển khai dự án Khu phức hợp trung tâm thương mại, chung cư cao cấp. Khu đất do Trung tâm phát triển quỹ đất (TTPTQĐ) thành phố quản lý, quây hàng rào tạm, cắm biển đất đấu giá, kêu gọi đầu tư. Theo quy định đất đấu giá, kêu gọi đầu tư phải là đất sạch. Tuy nhiên, Công ty Cổ phần xây dựng CDC đã ngang nhiên cắt hàng rào tạm quây tôn để mở cổng, chiếm dụng khoảng 300m2 đất tập kết vật tư thiết bị. Sau khi xảy ra sự việc, Tổ kiểm tra của TTPTQĐ đã kiểm tra, lập biên bản, ghi nhận có hiện tượng tháo dỡ, thay đổi kết cấu hàng rào tạm (tôn) để mở cổng vào khu đất. Đơn vị thi công còn đổ nền bê tông dày 10cm, diện tích khoảng 300m2, tập kết vật tư, sắt thép, khung dầm, thiết bị máy móc để thi công giá ống thép. Tổ kiểm tra đã đề nghị đơn vị sử dụng tạm khu đất dừng toàn bộ các hoạt động tập kết vật tư, công nhân thi công sắt thành phẩm; phục hồi rào chắn khu đất tại vị trí cổng ra vào (tự mở). TTPTQĐ đã yêu cầu Công ty CDC phải di dời toàn bộ vật tư xây dựng, thiết bị máy móc, nhân công… ra khỏi phạm vi khu đất, phục hồi hàng rào tôn tại vị trí cổng ra vào, trả lại nguyên trạng khu đất, tuy nhiên Công ty vẫn chây ì không thực hiện.
Tương tự tại đường Trần Nam Trung, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, gần 300 m2 đất thuộc khu đất công thành phố đang đấu giá xây dựng Tổ hợp thể thao, giải trí và thương mại Hòa Xuân bất ngờ bị một doanh nghiệp chiếm dụng làm công trình tạm cho công nhân ở, tập kết máy móc, vật liệu. Công trình tạm trên do Công ty CP Đức Thành, đơn vị đang thi công dự án đường ống thu gom nước thải khu vực Hòa Xuân dựng lên. Ông Hoàng Đình Thành, Phó giám đốc Công ty CP Đức Thành cho biết, khi thi công đường ống thu gom nước có liên hệ địa phương về việc xây dựng công trình tạm làm nơi ở cho công nhân, tập kết máy móc, vật liệu thì được chỉ ở vị trí đó. Sau khi xây dựng mới biết vi trí đất đó thuộc TTPTQĐ quản lý. Ông Trần Đình Thái, cán bộ địa chính xây dựng phường Hòa Xuân cho biết, khi phát hiện doanh nghiệp làm công trình tạm TTPTQĐ và phường đã xuống kiểm tra, lập biên bản. Thực tế hiện trường trên khu đất, Công ty CP Đức Thành đang tập kết thiết bị, máy móc, làm lán trại tạm có kết cấu nền bê tông, xi măng, trụ sắt lợp mái tôn có diện tích khoảng 200m2. Ngoài ra Công ty còn xây dựng hệ thống chứa nước, bãi đúc kết cấu bê tông, đặt container, bồn dầu. Qua kiểm tra Công ty không cung cấp được hồ sơ liên quan đến giấy phép xây dựng công trình tạm và hồ sơ liên quan từ đơn vị chủ quản khu đất đang sử dụng nêu trên. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Công ty CP Đức Thành tạm dừng mọi hoạt động và các hạng mục đang thi công trên khu đất; lập thủ tục xin phép theo quy định; chỉ được phép tiếp tục thực hiện thi công khi có sự đồng ý của đơn vị chủ quản khu đất.
Không chỉ bị chiếm dụng lập lán trại, tập kết vật tư, máy móc nhiều khu đất công cũng đang bị chiếm dụng làm bãi tập kết rác thải xây dựng. Đơn cử khu đất hơn 1000 m2 đang được cắm biển đấu giá thực hiện dự án Khu trú bão và neo đậu thuyền Thọ Quang đã bị biến thành bãi xà bần hàng ngàn m3. Hay khu đất trống trên đường Hoàng Văn Thái do UBND phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu quản lý cũng bị chiếm dụng, biến thành bãi xà bần khổng lồ. Đặc biệt, khu đất công do Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng quản lý trên đường Nguyễn Bá Phát, phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu đã bị B.M.T trú tại địa phương biến thành bãi xà bần không phép. B.M.T nhận làm dịch vụ phá dỡ công trình nhà ở cho một số hộ dân nên khi có xà bần, giá hạ đã không chở về điểm tập kết bãi rác Khánh Sơn theo quy định mà đổ trái phép tại khu đất này. Thậm chí, B.M.T còn cho các xe tải khác chở chất thải rắn thông thường (hỗn hợp bùn, xà bần, giá hạ, vỏ chai nhựa, bao bì ni lông, mảnh gỗ…) vào đổ tại bãi xà bần không phép này, thu từ 10.000 đồng đến 50.000 đồng mỗi lượt xe. Sau đó, B.M.T điều khiển máy đào san gạt, chôn lấp, lu nén và phủ một lớp cát mỏng để che đi phần chất thải phía dưới. Ngày 15-10 vừa qua, CATP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú với B.M.T.
Vẫn khó quản lý đất trống
Trao đổi với phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng, ông Huỳnh Tấn Quang, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Đà Nẵng cho biết, đơn vị đang quản lý 349 khu đất lớn và 20.402 lô đất tái định cư. Thành phố đã có chủ trương sử dụng 47 khu đất đấu giá, trong đó 4 khu đất để thực hiện dự án Tổ hợp Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng tại phường Mỹ An quận Ngũ Hành Sơn, 12 khu đất để thực hiện dự án Không gian sáng tạo tại phường Hòa Xuân quận Cẩm Lệ, 200 lô đất ở chia lô để đấu giá quyền sử dụng đất. Ông Quang cho biết, thống kê toàn thành phố hiện có hơn 3 ngàn lô đất đang bị lấn chiếm (141 khu đất lớn). Thời gian qua, đơn vị thường xuyên phối hợp với các địa phương kiểm tra thực tế các hành vi lấn chiếm, xây dựng trái phép và tình trạng xả thải các loại rác thải sinh hoạt, chất thải rắn xây dựng; đồng thời đã thành lập Tổ công tác kiểm tra, xử lý lấn chiếm, bảo vệ môi trường các khu đất công.
Theo ông Quang, với những khu đất thành phố chưa có kế hoạch sử dụng sẽ được đấu giá cho thuê mặt bằng có thời hạn để quản lý, sử dụng hiệu quả. Thành phố đã đấu giá thí điểm thành công 3 khu đất lớn và đã phê duyệt quyết định đấu giá với 11 khu đất để làm bãi đỗ xe tạm. Vướng mắc hiện nay là đang chờ ý kiến hướng dẫn của Bộ TNMT về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật đối với việc cho thuê ngắn hạn các lô đất trống.