Đặc phái viên Mỹ tiết lộ các bước đi hoàn tất kế hoạch hòa bình, chấm dứt xung đột Nga - Ukraine

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (trái) tiếp Đặc phái viên Mỹ về tình hình Nga và Ukraine, ông Keith Kellogg, tại Kiev, ngày 20/2/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 23/11 dẫn lời Đặc phái viên của Mỹ về Ukraine, ông Keith Kellogg cho biết kế hoạch hòa bình 28 điểm vẫn chưa hoàn chỉnh, nhưng là “một kế hoạch tốt” đang tiến gần đến giai đoạn hoàn tất.

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, ông Kellogg nhấn mạnh một thỏa thuận khung giữa Kiev và Moskva đang tiến gần đến hoàn thiện, mô tả tài liệu gồm 28 điểm này là “một kế hoạch tốt” có thể sớm sẵn sàng để các lãnh đạo ký kết, dù vẫn còn nhiều điểm bất định lớn.

Theo ông Kellogg, dự thảo thỏa thuận không phải là cuối cùng nhưng “được xây dựng để đi đến kết luận”, đồng thời nói rằng Washington tin rằng cả hai phía đều có thể được thúc đẩy tiến tới thống nhất.

“Tôi nghĩ chúng ta có thể khiến phía Ukraine đồng ý, và sau đó là phía Liên bang Nga”, ông Kellogg nói và cho biết thêm: “Đây là một kế hoạch tốt. Có những điều cần được quy định rõ ràng và giải thích chi tiết hơn, nhưng chúng ta gần như đã xong”.

Theo Đặc phái viên của Mỹ về Ukraine, hiện tại, tài liệu này vẫn là bản dự thảo mà các quan chức Mỹ hy vọng sẽ được hoàn thiện trong tuần tới, nhưng “chúng ta có cơ hội chốt được thỏa thuận”.

Ông Kellogg nói thêm: “Chúng ta phải bổ sung các tài liệu hỗ trợ, có lẽ là một phụ lục, đó sẽ là các đảm bảo an ninh”, đồng thời nhấn mạnh rằng Washington quyết tâm không lặp lại những thất bại trong quá khứ, nhắc đến Bản Ghi nhớ Budapest và các thỏa thuận Minsk.

Ông Kellogg cho biết chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn bảo đảm rằng bất kỳ thỏa thuận cuối cùng nào cũng phải bao gồm cam kết ràng buộc để ngăn tái diễn những kết cục như trước đây.

“Nếu chúng ta đạt được kết quả cuối cùng với 28 điểm trong kế hoạch, chúng ta sẽ ở vị thế tốt”, ông Kellogg nhận định và tiếp tục cho rằng: “Đây là một kế hoạch tốt. Có những phần cần được chính thức hóa và làm rõ, nhưng chúng ta đang rất gần”.

Đặc phái viên Mỹ về Ukraine tiết lộ khuôn khổ thỏa thuận Mỹ–Nga đề xuất yêu cầu Ukraine tổ chức bầu cử quốc gia trong vòng 100 ngày, gọi điều khoản này là thiết yếu để trấn an cả người dân Ukraine và cộng đồng quốc tế.

“Dựa theo những gì tôi được thông báo, việc này có thể hoàn tất trong khoảng 90 ngày, dù sẽ là một quá trình đáng chú ý. Bầu cử là cần thiết để trấn an người dân và cả thế giới tự do”.

Đề xuất do Mỹ hậu thuẫn sẽ buộc Ukraine phải chấp nhận Crimea, Lugansk và Donetsk là nằm dưới sự kiểm soát thực tế của Liên bang Nga, tổ chức bầu cử sớm trong 100 ngày, cắt giảm quy mô quân đội và từ bỏ nỗ lực gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong khi các biện pháp trừng phạt đối với Moskva được dỡ bỏ dần.

Chính quyền Trump đã đặt ra tối hậu thư cho Ukraine phải đồng ý với khuôn khổ trước Lễ Tạ ơn (27/11) hoặc đối mặt với các hậu quả chưa được nêu rõ nhưng đã nhiều lần được ám chỉ.

Các quan chức Mỹ từng cảnh báo riêng với Kiev rằng nếu từ chối tham gia, hỗ trợ quân sự và tình báo có thể bị ảnh hưởng.

Sau cuộc điện đàm kéo dài một giờ với Phó Tổng thống Mỹ JD Vance và Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll hôm 21/11, Tổng thống Volodymyr Zelensky nói rằng Kiev sẽ làm việc “cùng với Mỹ và châu Âu” để đạt được thỏa thuận hòa bình.

Trong bài phát biểu cùng ngày, nhà lãnh đạo Ukraine chính thức gửi thông điệp tới người dân, phản hồi những lo ngại ngày càng tăng về một đề xuất hòa bình mới, được cho là phản ánh nhiều yêu cầu lâu nay của Liên bang Nga.

Tổng thống Zelensky thừa nhận áp lực ngoại giao đang gia tăng lên Ukraine, gọi giai đoạn hiện tại là “một trong những thời khắc khó khăn nhất” của đất nước.

Tuy không trực tiếp nhắc đến bản đề xuất của Mỹ, nhưng ông Zelensky mô tả tình hình là “phức tạp” và lưu ý nguy cơ gây tổn hại đến các mối quan hệ chiến lược quan trọng.

“Ukraine có thể sớm phải đối mặt với một lựa chọn vô cùng khó khăn. Hoặc là đánh mất phẩm giá, hoặc là đối mặt với nguy cơ mất đi một đối tác then chốt. Hoặc là 28 điểm đầy phức tạp, hoặc là mùa đông khắc nghiệt nhất cùng những rủi ro kéo theo”, ông Zelensky viết trên Telegram.

Tổng thống Zelensky nhấn mạnh lập trường của Ukraine sẽ dựa trên ưu tiên của đất nước và các cuộc đối thoại đang diễn ra với những đồng minh chủ chốt.

“Lợi ích quốc gia của Ukraine phải được cân nhắc. Chúng tôi sẽ theo đuổi đối thoại bình tĩnh với Mỹ và tất cả các đối tác. Sẽ có một quá trình tìm kiếm giải pháp mang tính xây dựng với đối tác chính của chúng ta”, nhà lãnh đạo Ukraine nói.

Trong bài phát biểu, ông Zelensky cũng kêu gọi sự đoàn kết trong nước và nâng cao hiệu quả quản trị, kêu gọi các nghị sĩ và quan chức gác lại bất đồng và đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu.

Theo báo The Kyiv Post ngày 22/11, Tổng thống Zelensky và một số lãnh đạo châu Âu hiện đang chạy đua với thời gian để sửa đổi các yếu tố then chốt trong đề xuất hòa bình mới cho Ukraine của Mỹ trước hạn chót ngày 27/11, với hy vọng làm cho kế hoạch này phù hợp hơn với Kiev.

Các chính phủ châu Âu đang nỗ lực tìm cách kéo dài thêm thời gian cho Ukraine sau khi chính quyền Trump đặt ra thời hạn chót là trước Lễ Tạ ơn (27/11), thúc ép Kiev phải phản hồi khuôn khổ 28 điểm được lưu hành trong tuần này.

Theo các quan chức được hãng tin Bloomberg của Mỹ trích dẫn, chiến lược của châu Âu rất tinh tế: viết lại các phần lớn của đề xuất nhưng trình bày các thay đổi này như “những cập nhật mang tính xây dựng” thay vì sự phản đối công khai.

Đồng thời, theo các nguồn tin ngoại giao mà báo The Kyiv Post thu thập được, chính quyền Trump đang chuẩn bị thông báo cho các đồng minh châu Âu về bản kế hoạch hòa bình của mình lần đầu tiên vào ngày 22/11, theo giờ địa phương.

Đây là một động thái cho thấy Washington đang bước vào giai đoạn cứng rắn hơn trong nỗ lực đạt được thỏa thuận.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc