Đặc sắc phiên chợ vùng cao Bao La

Khi mặt trời còn chưa ló rạng, từ người trẻ cho đến già khắp các bản làng vùng cao đã xúng xính trong trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số náo nức hòa mình vào không khí chợ phiên. Dọc hai bên đường, các chủ sạp hàng nhanh chóng kê dọn, sắp xếp hàng hóa để đón khách.

Các mặt hàng nông sản do chính người dân làm ra được bày bán tại chợ phiên Bao La.

Hơn nửa đời gắn bó với nghề rèn, cứ đến chợ phiên là ông Hà Công Sồng ở xóm Hịch lại mang những sản phẩm nông cụ bày bán cho người dân trong vùng. Những sản phẩm thủ công được rèn và tôi luyện đảm bảo độ bền, sắc và sáng tạo phù hợp với nhu cầu sử dụng của người dân. Theo giá thị trường, các sản phẩm dao động từ 100.000 – 300.000 đồng tùy theo mẫu mã, chủng loại. Với đặc trưng là vùng sản xuất nông nghiệp, các sản phẩm nông cụ truyền thống của ông Sồng thường xuyên trong tình trạng “cháy” hàng.

Ông Sồng chia sẻ: “Gia đình tôi làm nghề rèn gần 30 năm, trong đó hơn 20 năm đưa sản phẩm tới chợ phiên phục vụ nhu cầu bà con trong vùng. Đây là những vật dụng không thể thiếu trong mỗi gia đình nông dân để phục vụ sinh hoạt và sản xuất, phát triển kinh tế. So với trước đây, chợ phiên giờ đông hơn, nhiều hàng hóa đa dạng, giá hợp lý đến với người tiêu dùng. Song chợ vẫn giữ được những nét đẹp vốn có, không chỉ là nơi giao lưu, trao đổi hàng hóa mà còn là dịp gặp gỡ của đồng bào các dân tộc trong vùng”.

Các nông cụ được người dân bày bán tại chợ phiên phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất.

Theo chia sẻ của người dân địa phương, chợ phiên Bao La hình thành từ cuối những năm 80 của thế kỷ trước để phục vụ trao đổi hàng hóa của người dân vùng cao. Trong đó, chủ yếu là đồng bào các dân tộc Thái, Mường, Mông... trong vùng. Khác với những chợ thông thường, chợ phiên chỉ mở cố định vào ngày thứ 6 hằng tuần để người dân có thể tích trữ hàng hóa phục vụ sinh hoạt trong tuần. Chợ mở bán từ tờ mờ sáng và kết thúc ngay trong buổi sáng; vào các dịp lễ, Tết, chợ phiên Bao La sẽ mở cả ngày để đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân.

Mỗi sản phẩm, sản vật tại phiên chợ được bà con mang đến là kết tinh của quá trình lao động, sự cần cù, chịu khó của người dân vùng cao, cũng là những sản vật đặc trưng của địa phương. Cách bày bán cũng mộc mạc, không cầu kỳ, đồng bào sử dụng những thứ sẵn có trải ra đất để bày hàng hóa. Tuy đơn sơ nhưng chợ phiên có đủ thứ ngon, lạ của núi rừng. Từ những sản phẩm nông nghiệp tươi ngon như rau, củ, quả, thịt lợn đen Mường Pa, đến các sản phẩm dệt thổ cẩm, thủ công mỹ nghệ... Giữa nhịp sống mới, chợ phiên Bao La vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống mà không phải nơi đâu cũng có được.

Anh Nguyễn Trần Việt Bách, du khách đến từ Hà Nội cho biết: “Cùng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ của vùng đất, trải nghiệm chợ phiên, văn hóa thật tuyệt vời. Tôi ấn tượng bởi không khí náo nhiệt và những mặt hàng độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số mang đến chợ. Chợ phiên còn là nơi để du khách có thể tìm hiểu về phong tục tập quán và thói quen sinh hoạt của người dân bản địa”.

Tấp nập chợ phiên Bao La.

Chợ phiên đông vui, nhộn nhịp nhất là các gian hàng ăn uống. Mùi thơm của những món ăn dân dã đậm chất vùng cao nghi ngút khói dường như níu chân người đi chợ và du khách. Tất cả tạo nên một bức tranh sinh động về bản sắc, nét văn hóa riêng của phiên chợ vùng cao.

Về Bao La những ngày cuối năm để ngắm nhìn vẻ đẹp thơ mộng, hiền hòa của những bản làng người Thái, và đừng quên trải nghiệm chợ phiên - nơi lưu giữ những nét văn hóa bản địa, đậm dấu ấn vùng cao.

Đức Anh