Đặc trưng Tết của người Thái Đen qua lời kể của chàng sinh viên VNU
Quốc Bảo là một chàng trai người dân tộc Thái Đen (Yên Bái), hiện đang theo học tại Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU). Trong không khí đón chào năm mới, hãy cùng khám phá những nét bản sắc văn hóa độc đáo, những đặc trưng riêng về Tết của người dân tộc Thái Đen qua lời kể của Quốc Bảo. Bên cạnh đó, cậu bạn cũng mang đến bộ ảnh được lấy cảm hứng từ Rồng - biểu tượng của năm Giáp Thìn, cùng bộ Việt phục mang nhiều ý nghĩa, khắc họa vẻ đẹp truyền thống, tinh tế, độc đáo của người Việt Nam.
Mình là Quốc Bảo – một chàng trai người dân tộc Thái Đen ở Yên Bái. Hiện tại, mình đang theo học tại Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU). Bên cạnh đó, mình cũng đang là người mẫu và stylist tự do. Lấy cảm hứng từ sự uy nghi và mạnh mẽ của loài rồng, nhằm thể hiện sự kết nối với năm Giáp Thìn, năm mà con Rồng - biểu tượng của sức mạnh, sự thăng tiến, phát triển và may mắn - chiếm ưu thế.
Bộ ảnh này được mình lấy tên gọi “Thìn”, với ý nghĩa không chỉ muốn làm nổi bật hình tượng Rồng trong văn hóa Việt Nam, mà còn làm sống dậy những nét đẹp của Việt phục, trang phục có lịch sử lâu đời và mang nhiều ý nghĩa, khắc họa vẻ đẹp truyền thống, tinh tế, độc đáo của người Việt Nam.
Mang những bản sắc văn hóa độc đáo, Tết ở mỗi vùng sẽ có những đặc trưng riêng và ở quê mình cũng vậy. Đối với người dân tộc Thái Đen (Yên Bái), một trong những đặc trưng nổi bật dịp Tết là việc làm bánh chưng đen, được gói bằng lá chuối và nấu trong nồi đất, khác với bánh chưng xanh được gói bằng lá dong. Bánh chưng màu đen trong văn hóa người Thái là biểu tượng của sự may mắn, bình an và sung túc. Ngoài ra, người Thái Đen còn có thói quen gói bánh chưng màu trắng, được làm từ gạo nếp và đậu xanh. Hai loại bánh chưng này thường được dùng để cúng tổ tiên và thần linh vào dịp Tết.
Bên cạnh đó, mọi người cũng sẽ chuẩn bị thực phẩm, trang trí nhà cửa, và tổ chức các lễ hội truyền thống. Một số món ăn không thể thiếu trong dịp Tết là thịt lợn, gà luộc, nem chua, xôi gấc và rượu nếp,... Người Thái Đen cũng trang hoàng nhà cửa bằng hoa đào, hoa mai, hoa ban và các loại cây cảnh khác. Đối với các lễ hội truyền thống đặc trưng, có thể kể đến lễ cầu mùa, lễ rước hồn lúa, lễ mừng cơm mới, lễ hạ khuống và lễ ném còn. Các lễ hội này thể hiện sự gắn bó với thiên nhiên, sự tôn kính tổ tiên và đồng thời cũng là thú vui giải trí của người Thái Đen.
Tết Nguyên đán có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu sự bắt đầu của một năm mới, mang lại hy vọng và khát vọng cho một năm tốt lành. Người Thái Đen quan niệm rằng, những việc làm đầu năm sẽ ảnh hưởng đến cả năm sau, vậy nên họ rất chú ý đến những điều tốt đẹp và tránh những điều xấu xa. Ở quê mình cũng có thói quen chúc Tết, thăm hỏi, biếu quà và mời nhau ăn uống. Người Thái Đen rất mến khách, họ luôn chào đón và tiếp đãi những người đến thăm quê hương của họ vào mỗi dịp Tết.
Ở quê mình, không khí Tết rất ấm cúng và nhộn nhịp, có thể khác biệt hơn so với nơi khác bởi những phong tục và truyền thống độc đáo của dân tộc Thái Đen. Thế nhưng, cũng chính vì điều đó khiến mình càng tự hào về quê hương và dân tộc của mình hơn. Đồng thời, mình cũng mong muốn giới thiệu với mọi người về nét đẹp văn hóa phong phú của người dân quê mình.
Về chặng đường đã qua, trong những ngày đầu của năm 2024, mình cũng đã hoàn thành một số dự án nhỏ cho bản thân, trong đó tiêu biểu nhất là dự án làm video dự thi Tinh hoa Việt Nam - dự án của “Lụa”, mình với vai trò là Director của dự án này. Mang nội dung khái quát về vẻ đẹp của con người thời xưa, dưới những dải lụa mềm mại, kết hợp cùng các yếu tố văn hóa khác, như văn hóa ăn trầu, Tứ phủ, tranh Đông Hồ, Rồng thời Lý và đặc biệt là Việt Phục.
Ngoài những dự án đó, trong thời gian nghỉ Tết, mình cũng đã sắp xếp về quê sớm để sum vầy với gia đình, cùng nhau dọn dẹp và trang trí nhà cửa. Đây là thời gian để mình kết nối lại với cộng đồng quê hương, chia sẻ niềm vui mừng năm mới và cùng nhau hướng đến một năm mới tràn đầy hy vọng, khát vọng.
Với những dự định trong năm mới của bản thân, ngoài những kỹ năng, mình mong muốn được học hỏi và có được thêm nhiều điều mới để hoàn thiện bản thân hơn. Ngoài ra, mình cũng hy vọng sẽ có cơ hội làm việc, cũng như được thực hiện những dự án lớn hơn của bản thân.
Nhân dịp đầu xuân năm mới, mình muốn gửi lời chúc đến các độc giả của Báo Tiền Phong, kính chúc quý vị có một năm mới tràn đầy niềm vui, sức khỏe và thành công. Mong rằng những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với quý vị trong năm mới. Và mong rằng, quý vị sẽ tiếp tục đồng hành cùng Báo Tiền Phong, để cùng nhau khám phá, học hỏi và chia sẻ những thông tin, kiến thức và trải nghiệm quý giá!
(Ảnh: NVCC)