Đại biểu 'hiến kế' thu hồi, xử lý nợ ngân sách

Trong kỳ họp thứ 17 HĐND tỉnh Quảng Bình khóa XVIII, tại phiên thảo luận về kết quả nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục thực hiện kế hoạch năm 2024, các đại biểu HĐND tỉnh đã đi sâu phân tích thực trạng nền kinh tế và những khó khăn, thách thức mà tỉnh Quảng Bình đang gặp phải.

Đáng chú ý là ý kiến của đại biểu Dương Văn Hùng, Phó trưởng Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Bình về các khoản nợ đọng thuế, đề xuất một số giải pháp nhằm thu hồi, xử lý các khoản nợ ngân sách...

Đại biểu Dương Văn Hùng, Phó trưởng Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Bình. Ảnh: Anh Tuấn.

Đại biểu Hùng cho biết, thời gian qua, mặc dù cơ quan thuế đã quyết liệt đôn đốc và cưỡng chế thu nợ theo quy định của Luật Quản lý thuế, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành và chính quyền địa phương để xử lý nợ đọng thuế. Tuy nhiên, việc thu hồi nợ thuế còn hạn chế, nợ đọng thuế vẫn ở mức cao.

Đến 30/6, tổng nợ thuế toàn tỉnh là 2.750,6 tỷ đồng, tăng 1.631,7 tỷ đồng (tăng 145,8%) so với với thời điểm 31/12/2023, chiếm 18,7% so với tổng thu ngân sách, cao hơn nhiều so với tỉ lệ cho phép của Bộ Tài chính (dưới 5%). Trong đó nợ khó thu là 75,9 tỷ đồng.

Các khoản nợ thuế rơi vào nhóm doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh (SX, KD), thu hồi công nợ, khả năng thanh toán thấp dẫn đến nợ thuế; nhóm doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực khoáng sản, khu nghỉ dưỡng chậm triển khai dự án làm phát sinh nợ tiền thuê đất, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, tiền chậm nộp; nhóm doanh nghiệp phát sinh tiền thuê đất thu một lần cho cả thời gian thuê trong năm 2022 làm tăng đột biến tiền nợ thuế; một số đơn vị Cục Thuế tỉnh đưa vào Hệ thống quản lý thuế tập trung theo dõi nợ tiền sử dụng đất của các dự án trên địa bàn làm tăng nợ tiền sử dụng đất theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước khu vực II.

Các đại biểu tham gia kỳ họp. Ảnh: Ngô Huyền

Bên cạnh đó, còn có khoản nợ Quỹ đầu tư địa phương (ĐTĐP), khoản nợ này do Quỹ Phát triển đất tiếp nhận từ Ngân hàng Phát triển chuyển qua từ ngày 1/6/2012, còn dư nợ đến ngày 30/6/2024 là hơn 84 tỷ đồng. Đối với khoản nợ tạm ứng quá hạn tại Kho bạc Nhà nước (KBNN), đến ngày 30/6, tổng số dư tạm ứng quá hạn là hơn 108 tỷ đồng.

Từ thực tế đó, Phó trưởng Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Bình Dương Văn Hùng đề nghị, UBND tỉnh quan tâm các giải pháp để chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện.

Cụ thể, đối với khoản nợ đọng thuế, đề nghị Cục Thuế tỉnh tiếp tục theo dõi, giám sát, kiểm tra chặt chẽ tiến độ thực hiện biện pháp thu nợ nhằm bảo đảm chỉ tiêu thu nợ và không để phát sinh nợ mới; tăng cường quản lý, đôn đốc nộp nợ thuế; áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo luật định để thu nợ thuế đối với đơn vị chây ỳ, thiếu ý thức, trách nhiệm trong việc thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước...

Tiếp tục tập trung phân tích, xử lý số liệu nhằm nắm các đơn vị có số nợ tăng đột biến, từ đó đề xuất biện pháp thu nợ kịp thời; tăng cường quản lý và đôn đốc nộp nợ thuế; kiên quyết áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo luật định để thu nợ thuế đối với những đơn vị chây ỳ, thiếu ý thức trách nhiệm trong việc thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách Nhà nước; tăng cường công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế để giảm nợ đọng do ngành Thuế quản lý.

Tiếp tục phối hợp với Kho bạc nhà nước tỉnh tiến hành khấu trừ tại nguồn đối với số tiền nợ thuế của các đơn vị xây dựng cơ bản bằng vốn ngân sách; thu nợ đọng thuế qua công tác hoàn thuế; phối hợp với Sở Tài nguyên-Môi trường thu nợ đọng thuế qua việc cấp, gia hạn quyền khai thác khoáng sản, tiền thuê đất; phối hợp với Sở Kế hoạch-Đầu tư thu nợ đọng thuế qua cấp giấy chứng nhận đầu tư các dự án của các doanh nghiệp.

Tiếp tục phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường chỉ đạo các ngành, UBND các xã, phường thị trấn và cơ quan Thuế đẩy mạnh công tác quản lý thuế, thu hồi nợ đọng thuế đối với hoạt động khai thác khoáng sản và tiền thuê đất trên địa bàn; chỉ đạo, tổ chức rà soát, xử lý thu hồi đất đối với cá nhân, hộ kinh doanh thuê đất nhưng đã giải thể, ngừng hoạt động...

Đối với khoản nợ Quỹ ĐTĐP, để việc thu, xử lý nợ Quỹ ĐTĐP đạt kết quả, đồng chí Dương Văn Hùng cho rằng cần phải có sự chỉ đạo mạnh mẽ của UBND tỉnh, sự tham gia tích cực của các sở, ngành. Đặc biệt, cần xem xét thông qua phương án xử lý nợ Quỹ ĐTĐP nhằm phân loại, cơ cấu, miễn, giảm, khoanh, xóa nợ phù hợp với tính chất, đặc điểm của từng khoản nợ; qua đó, tập trung giải quyết dứt điểm tình trạng nợ đọng kéo dài nhiều năm qua và có thể thu hồi thêm được một phần vốn cho ngân sách nhà nước từ các doanh nghiệp có khả năng trả nợ.

Về các khoản nợ tạm ứng Kho bạc nhà nước, đại biểu Hùng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các chủ đầu tư, ban quản lý dự án quản lý chặt chẽ số vốn đã tạm ứng, kịp thời nghiệm thu, thanh toán hoàn tạm ứng đúng chế độ quy định, không để phát sinh tạm ứng quá hạn, khó thu hồi. Xử lý nghiêm các chủ đầu tư, trưởng ban quản lý dự án có phát sinh tạm ứng quá thời hạn.

Đối với các trường hợp rất khó thu hồi vốn tạm ứng của các chủ đầu tư hiện nay, đồng chí đề nghị cần phải làm việc với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án để xác định rõ từng nguyên nhân cụ thể và có phương án xử lý phù hợp; cần có các biện pháp xử lý quyết liệt hơn để thu hồi vốn tạm ứng, bao gồm cả biện pháp khởi kiện ra tòa theo quy định của pháp luật về dân sự.