Đại biểu Quốc hội: Độc quyền thương hiệu vàng quốc gia khiến giá vàng SJC tăng cao?

SJC giá cao nhưng là mua cao, bán lại cao

Đặt câu hỏi chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Đoàn TP Hà Nội) đánh giá cao việc điều hành thị trường vàng, quản lý các hoạt động kinh doanh vàng trong thời gian qua.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng đặt vấn đề, việc độc quyền một thương hiệu vàng quốc gia là SJC có phải là một trong những nguyên nhân dẫn đến giá vàng miếng SJC tăng cao như hiện nay?

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy chỉ rõ, cùng là vàng miếng nhưng không phải là thương hiệu SJC thì chênh với giá SJC đến 15 triệu/lượng. "Xét về giá thành hay xét về giá thế giới thì chênh lệch như thế là quá lớn", đại biểu Nguyễn Phương Thủy nói và đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước có giải đáp cụ thể hơn về nội dung này?

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: VPQH

Trả lời đại biểu vào đầu phiên họp sáng nay, 9-6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng khẳng định: SJC là một thương hiệu vàng được người dân rất ưa chuộng từ trước khi ra đời Nghị định 24/2012/NĐ-CP (năm 2012).

Theo đó, trước đây, thị trường vàng cũng đã từng gây bất ổn đối với nền kinh tế vĩ mô nên Chính phủ đã ban hành Nghị định 24 với chủ trương chống vàng hóa. Từ khi Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được ban hành, các chính sách quản lý nhà nước được thực hiện hiệu quả, nhiều năm nay thị trường tiền tệ ngoại hối ổn định, giúp Việt Nam được nâng hạng theo các đánh giá quốc tế.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, theo nghị định này, Ngân hàng Nhà nước được độc quyền sản xuất vàng miếng và tiến hành phân tích, đánh giá tình hình xem xét nên sản xuất một thương hiệu vàng miếng mới hoặc chọn loại vàng của thương hiệu đã có sẵn trên thị trường.

"Nếu chọn làm một thương hiệu vàng quốc gia mới thì xã hội có thể mất nhiều chi phí. Sau khi cân nhắc các mặt lợi ích, chi phí, Ngân hàng Nhà nước đã chọn SJC là thương hiệu vàng miếng quốc gia – đây là loại vàng chiếm đến hơn 90% thị phần ở thời điểm đó - nhưng thuê SJC gia công dưới sự quản lý chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước giải thích.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, từ năm 2014 đến nay, giá vàng biến động khó lường, nên doanh nghiệp để giá cao vì lo sợ rủi ro. “Tuy SJC giá cao nhưng là mua cao, bán lại cao nên người dân chọn mua thương hiệu này thì khi mua cao, bán sẽ được giá. Còn các thương hiệu khác thường mua thấp, bán thấp”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng lý giải.

Nếu cần thiết sẽ thực hiện nhập khẩu vàng

Liên quan đến việc có sửa Nghị định 24 hay không, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, đến nay đã mất nhiều công sức để có được sự ổn định thị trường, giờ nếu cho các thương hiệu khác sản xuất vàng miếng thì cần đánh giá kỹ lưỡng. Vì thế, nếu sửa Nghị định 24 thì sẽ xin ý kiến các bộ, ngành liên quan.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội sáng 9-6. Ảnh: VPQH

Trước đó, chiều qua, 8-6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có giải trình làm rõ thêm về câu chuyện thị trường vàng miếng SJC.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, diễn biến giá vàng trên thị trường quốc tế rất phức tạp và khó lường, chịu tác động của nhiều yếu tố. Có thời điểm giá vàng tăng rất cao nhưng có lúc lại hạ xuống rất thấp. Ở Việt Nam, giá vàng có cùng xu hướng với thế giới, tuy nhiên tốc độ điều chỉnh tăng thì nhanh hơn, tốc độ điều chỉnh xuống lại chậm hơn.

"Giá vàng các thương hiệu ngoài SJC chênh lệch giá quốc tế khoảng 2 triệu đồng/lượng. Riêng giá vàng SJC tăng ở mức độ lớn, chênh 16-17 triệu đồng/lượng", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chỉ ra sự chênh lệch.

Về nguyên nhân của tình trạng này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước phân tích, do nguồn cung vàng miếng trong nước bị giảm đi cùng với biến động giá vàng thế giới khiến bản thân các doanh nghiệp vàng miếng trong nước lo ngại rủi ro nên niêm yết giá khá cao.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ sẵn sàng điều tiết nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, trong thời gian qua, người dân không có nhu cầu mua vàng miếng quá nhiều. Do đó, ngân hàng chưa can thiệp nhưng trong trường hợp cần thiết sẽ thực hiện nhập khẩu vàng.

THẢO PHƯƠNG