Đại biểu: Vì sao nhiều công ty kiểm toán ở Ngân hàng SCB nhưng không phát hiện bất thường?

Tại phiên chất vấn Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn ở Quốc hội sáng nay, 5-6, ĐB Mai Văn Hải (Thanh Hóa) nêu vụ án ở Ngân hàng SCB vừa qua, nhiều công ty đã thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính nhưng không phát hiện được dấu hiệu bất thường tại Ngân hàng.

“Nhiều cử tri đặt câu hỏi về trách nhiệm của đơn vị kiểm toán và đặc biệt là trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước ở các vụ việc như SCB”- ĐB Hải hỏi.

Điều hành chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói vấn đề này thuộc trách nhiệm của Bộ Tài chính và đề nghị Bộ trưởng Hồ Đức Phớc trả lời.

ĐB Mai Văn Hải chất vấn về trách nhiệm kiểm toán trong vụ SCB. Ảnh: QH

Dù vậy, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn vẫn giải đáp, rằng vụ án xảy ra ở Ngân hàng SCB không liên quan đến Kiểm toán Nhà nước và doanh nghiệp này cũng không thuộc phạm vi kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước. Theo ông Tuấn, Ngân hàng SCB là công ty đại chúng nên thuộc đối tượng kiểm toán độc lập.

"Trách nhiệm ở vụ việc xảy ra tại SCB thuộc về các doanh nghiệp đã cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập"- ông Tuấn nói.

Còn Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thì cho biết, khi kiểm toán Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị và lưu ý một số vấn đề của SCB.

Ông Phớc lưu ý hệ thống kiểm toán gồm 2 nhánh, trong đó có Kiểm toán Nhà nước, cơ quan do Quốc hội thành lập, có nhiệm vụ kiểm toán tài sản công, tài chính công. Cùng với đó là các công ty kiểm toán độc lập, cung cấp dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính, dự án đầu tư... cho các đơn vị, doanh nghiệp khi có nhu cầu.

Hai hệ thống kiểm toán này được điều chỉnh bởi hai luật khác nhau: Luật Kiểm toán Nhà nước và Luật Kiểm toán độc lập.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói đã từng có kiến nghị, lưu ý khi kiểm toán tại NHNN về SCB. Ảnh: QH

Ông Phớc cho biết khi tiến hành kiểm toán tại Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước đã đưa ra kiến nghị, lưu ý về hoạt động của SCB. Còn tự thân SCB, trong quá trình hoạt động, giai đoạn 2012 - 2022, đã thuê các công ty kiểm toán nước ngoài thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính, như EY, Deloitte và KPMG.

Bộ trưởng Tài chính thừa nhận quá trình thực hiện kiểm toán này "có những vấn đề thiếu sót, sai phạm và đã được cơ quan điều tra, xử lý vụ án".

Cũng theo ông Phớc, Bộ Tài chính quản lý chất lượng kiểm toán độc lập thông qua ban hành chính sách, kiểm tra, cấp phép, thanh tra.

Chẳng hạn, năm 2023, đã kiểm tra 20 công ty kiểm toán, qua đó đánh giá 11 đơn vị đạt yêu cầu, 7 không đạt và 1 doanh nghiệp bị đánh giá yếu kém. Trong 62 hồ sơ kiểm toán được Bộ Tài chính kiểm tra thì 16 hồ sơ đạt, 26 không đạt và 20 hồ sơ yếu.

Qua đó Bộ đã đình chỉ 7 kiểm toán viên, nhắc nhở 21 kiểm toán viên và phê bình các công ty kiểm toán yếu kém, không đạt yêu cầu.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho hay năm nay cơ quan này có kế hoạch kiểm tra 20-24 doanh nghiệp kiểm toán, trong đó 8 đơn vị liên quan tới lĩnh vực chứng khoán.

NHÓM PHÓNG VIÊN