'Đại tiệc' bầu cử ở New Hampshire: Ông Bernie Sanders về nhất, cựu Phó Tổng thống Joe Biden 'buông xuôi'
Thượng nghị sĩ bang Vermont Bernie Sanders đã giành được thắng lợi khó khăn trong vòng bầu cử sơ bộ (primary) đầu tiên tổ chức tại New Hampshire, sau các vòng đấu với ông Pete Buttigieg để giành vị trí ứng viên dẫn đầu ở phía đảng Dân chủ.
Những nhân tố vừa trỗi dậy
Trước đây, ông Sanders từng giành chiến thắng ở bang New Hampshire trong năm 2016 với cách biệt 20 điểm so với bà Hillary Clinton. Thế nhưng vòng bầu cử hôm thứ Ba vừa qua (giờ Mỹ) lại rất sít sao và được xem là cuộc thư hùng giữa hai ứng viên triển vọng nhất là Sanders và Buttigieg, cựu Thị trưởng South Bend, Indiana.
Hiện tại, tất cả các ứng viên đã bắt đầu hướng tới bầu cử sắp tới ở các bang Nevada, South Carolina và các bang đa dạng hơn sẽ bỏ phiếu vào ngày "Siêu Thứ Ba" như California và Texas. Và ông Sanders đang tạo được động lực lớn, đánh dấu sự trở lại ấn tượng của một ứng viên từng bị nhiều nhà quan sát đánh giá thấp sau khi bị một cơn đau tim vào đầu tháng 10 năm ngoái.
New Hampshire, vốn nổi tiếng là một bang từng nhiều lần thổi luồng sinh khí mới cho các ứng viên đang trắc trở, cũng tạo thêm động lực cho thượng nghị sĩ bang Minnesota Amy Klobuchar, người được xếp ở vị trí thứ 3 sau khi có một đêm tranh luận tuyệt vời vào đêm thứ Sáu tuần trước, giúp bà nhận thêm được sự ủng hộ của cử tri. Cả bà Klobuchar và ông Buttigieg đều lôi kéo được nhiều cử tri độc lập ở bang New Hampshire - những người được phép tham dự bầu cử sơ bộ ở cả đảng Dân chủ và Cộng hòa.
Tuy nhiên, vòng bầu cử sơ bộ vừa qua ở New Hampshire lại trở thành chướng ngại đối với thượng nghị sĩ bang Massachusetts Elizabeth Warren và cựu Phó Tổng thống Joe Biden - người đã quyết định "buông xuôi" bữa tiệc bầu cử để tập trung cho bang South Carolina.
Ông Sanders chính người giành chiến thắng đêm bầu cử ở New Hampshire. Nhờ có kinh nghiệm khi đối đầu với bà Clinton trong năm 2016, ông đã xây dựng được một chiến lược hiệu quả trong cuộc bầu cử năm nay, cùng lúc tập trung xây dựng một liên minh gồm những cử tri trẻ tuổi, cử tri tầng lớp lao động và cử tri da màu.
Sau đêm bầu cử hôm thứ Ba vừa qua, ông Sanders đã tuyên bố rằng chiến thắng của ông là "khởi đầu cho sự kết thúc của ông Donald Trump". Mặc dù ông tuyên dương các đối thủ đảng Dân chủ, nhưng cùng lúc cũng chỉ trích ông Buttigieg và một số ứng viên khác vì huy động tiền chiến dịch thông qua các khoản tài trợ quá lớn. Ông khẳng định rằng chiến dịch của ông là nhằm chủ yếu vào các tỷ phú và "các ứng viên được tỷ phú tài trợ".
"Lý do mà tôi tin rằng tôi sẽ chiến thắng, là chúng tôi đã tập hợp được một phong trào đa chủng tộc, đa thế hệ chưa từng có trước đây, điều này cho thấy chúng tôi cuối cùng sẽ có một nền kinh tế cùng một chính phủ hoạt động vì tất cả chúng ta, chứ không phải vì những người giàu có đã đóng góp cho chiến dịch" - ông Sanders tuyên bố.
Ông Buttigieg đứng ở vị trí thứ hai, xếp sau ông Bernie Sanders (Ảnh: Getty)
Ông Buttigieg, người về nhất trong cuộc bầu cử hình thức họp kín (caucus) tại Iowa hôm thứ Sáu tuần trước, một lần nữa vượt ngoài dự đoán của giới quan sát và bám sát ông Sanders. Trong bài phát biểu sau đêm bầu cử ở New Hampshire, ông Buttigieg chỉ ra sức mạnh của ông ở nhiều phần khác biệt của New Hampshire, và việc ông nhận được sử ủng hộ của nhiều cử tri độc lập và bảo thủ hơn.
"Cảm ơn các bạn, một chiến dịch mà nhiều người cho rằng sẽ không đi đến đâu, giờ đã giúp chúng tôi đến được đây" - ông Buttigieg nói với những người ủng hộ ở New Hampshire.
Ông Buttigieg thể hiện lòng tôn trọng đối với ông Sanders, nhấn mạnh rằng ông rất ngưỡng mộ vị thượng nghị sĩ bang Vermont kể từ thời còn là học sinh trung học, nhưng ông vẫn mô tả hướng tiếp cận với chính trị của ông Sanders là gây chia rẽ.
Trong đêm bầu cử ở New Hampshire, ông Sanders đã dẫn đầu về số phiếu của các cử tri tự do, cử tri độ tuổi dưới 45 và cử tri da trắng không có bằng cấp - vốn là 3 cột trụ chính trong chiến dịch của ông. Những cử tri muốn một vị Tổng thống mang tới sự thay đổi cho đất nước, hoặc những người tìm kiếm ai đó chăm lo cho họ, cũng ủng hộ ông Sanders.
4/10 cử tri dưới độ tuổi 45 bỏ phiếu cho ông Sanders, cao gần gấp đôi so với ứng viên xếp sau ông. Ông Sanders cũng nhận được sự ủng hộ của một nửa cử tri dưới độ tuổi 30.
Trong lúc 95% bỏ phiếu đã được kiểm, ông Sanders dẫn đầu với 26% số phiếu. Ông buttigieg ở vị trí thứ hai với 24,4% và bà Klobuchar ở vị trí thứ ba với 19,7%. Bà Warren ở vị trí thứ tư với 9,3% và ông Biden ở vị trí thứ năm với 8,4%.
Theo phân tích của CNN, ông Biden và bà Warren sẽ không giành được đại biểu nào trong cuộc bầu cử vừa qua. Phân tích cũng dự đoán rằng Tổng thống Donald Trump sẽ dễ dàng giành chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở bang New Hampshire. Ông Sanders và ông Buttigieg đều được dự đoán giành được 9 đại biểu trong đêm bầu cử tối thứ Ba vừa qua, trong khi bà Klobuchar giành được 6. Có tổng cộng 24 đại biểu ở bang này.
Đêm khó khăn của ông Biden và bà Warren
Đêm bầu cử ở New Hampshire là một thất bại với cựu Phó Tổng thống Joe Biden (Ảnh: NYPost)
Ngay trước khi cuộc bầu cử ở New Hampshire được tổ chức, quản lý chiến dịch của bà Warren đã chỉ ra rằng bà là người đủ khả năng để "tập hợp tất cả 57 bang và vùng lãnh thổ", cho rằng không có một ứng viên nào khác "cho thấy khả năng thống nhất sự ủng hộ".
Khi phát biểu trên bục đài ở Manchester, New Hampshire, bà đã chúc mừng ông Sanders và tự nhận mình là một ứng viên có khả năng đoàn kết, trong khi ông Biden, Buttigieg và Sanders đều công kích lẫn nhau trong suốt khoảng thời gian tuần trước.
"Kiểu chiến thuật này chỉ có tác dụng nếu bạn sẵn sàng hạ gục phần còn lại của đảng chỉ để là người duy nhất còn đứng vững" - bà Warren nói - "Nhưng nếu chúng ta muốn đánh bại Donald Trump trong tháng 11, chúng ta cần phải có một ứng viên đại diện mà toàn bộ đảng của chúng ta sẵn sàng ủng hộ. Chúng ta không thể đấu đá kiểu phe phái. Chúng ta không thể chia nhỏ sức mạnh tập thể".
Trong lúc ông Biden và bà Warren tìm cách "hồi sinh" lại chiến dịch của họ, 2 ứng viên khác là doanh nhân Andrew Yang và thượng nghị sĩ bang Colorado Michael Bennet đều bị loại khỏi cuộc chơi ngay sau khi kết quả bắt đầu được công bố.
Ông Biden, kết thúc ở vị trí thứ tư trong bầu cử caucus ở Iowa, trong sáng hôm thứ Ba đã bác bỏ dự đoán cho rằng ông buông xuôi ở New Hampshire. Nhưng thực tế là ông đã tới South Carolina vào thời điểm mà kết quả bầu cử ở New Hampshire bắt đầu được công bố. Ông hy vọng sẽ thu hút sự chú ý của nước Mỹ về chiến thắng sắp tới ở South Carolina, cho rằng bang này là cơ hội để ông thu hút những cử tri Mỹ gốc Phi, giúp ông giành được vị trí ứng viên đại diện đảng Dân chủ.
"Chúng ta vừa thấy kết quả (bầu cử) từ 2 trong số 50 bang" - ông Biden nói với người ủng hộ ở South Carolina - "Nhưng đó chỉ là tiếng chuông khai mang, chứ chưa phải kết thúc. Cuộc chiến nhằm chấm dứt đời Tổng thống của Donald Trump mới chỉ vừa bắt đầu".
Ông Biden cũng nhấn mạnh rằng cộng đồng cử tri người Mỹ gốc Phi chính là nhân tố quan trọng quyết định gương mặt ứng viên đại diện của đảng Dân chủ trong các kỳ bầu cử trước đây.
"Chúng ta cần phải lắng nghe từ Nevada, South Carolina, các bang bầu cử trong Siêu Thứ Ba và hơn nữa. Đến thời điểm này, chúng ta vẫn chưa được lắng nghe nguyện vọng của cộng đồng cử tri trung thành nhất với đảng Dân chủ - người Mỹ gốc Phi - và nhóm người đang gia tăng mạnh trong xã hội - cộng đồng người gốc Latin" - ông Biden nói - "99,9% - đó là tỷ lệ cử tri Mỹ gốc Phi chưa đi bỏ phiếu ở nước Mỹ".
Nhưng vấn đề lớn nhất của ông Biden hiện giờ là ông đã xây dựng một chiến dịch hoàn toàn dựa trên giả thuyết rằng ông là ứng viên có cơ đánh bại ông Trump nhất; trong khi thực tế là ông chỉ xếp hạng 4 trong bầu cử caucus ở Iowa và thứ 5 trong bầu cử ở New Hampshire.