Đảm bảo an toàn giao thông cho trẻ trên xe ô tô

Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an) thông tin, tình hình trật tự an toàn giao thông trong 10 tháng đầu năm nay diễn ra hết sức phức tạp, số người tử vong về tai nạn xấp xỉ 9.000 người.

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2024, có hiệu lực từ 1/1/2025 trong đó quy định đến việc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô khi tham gia giao thông. Theo đó, từ ngày 1/1/2026, trẻ dưới 10 tuổi hoặc có chiều cao dưới 1,35m không được ngồi cùng hàng ghế với lái xe và phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp. Đây là một trong những điểm mới, tiến bộ, quan tâm đến đối tượng tham gia giao thông là trẻ em.

Việc đảm bảo an toàn cho trẻ em khi tham gia giao thông là vấn đề cần được quan tâm.

Cùng chung quan điểm, ông Dương Kim Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách và phòng chống chấn thương Trường Đại học Y tế công cộng đánh giá, hiện nay xu hướng sử dụng xe ô tô ở nước ta đang tăng nhanh, vì vậy đảm bảo an toàn cho trẻ em khi tham gia giao thông bằng xe ô tô là vấn đề cần được quan tâm. Qua một con số nghiên cứu tại 3 thành phố Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh cho thấy, bình quân chỉ có 1,3% ô tô có sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em. “Trẻ em không nên ngồi ghế trước bởi sẽ chịu nhiều tác động khi xảy ra tai nạn, va chạm; dễ văng ra ngoài xe; sự va đạp của túi khí; hiếu động, tò mò; gây mất tập trung hơn cho người lái xe; không có hệ thống lắp thiết bị an toàn cho trẻ em ở ghế trước trong thiết kế xe,” ông Tuấn nhấn mạnh.

Trước đến câu hỏi nếu không có thiết bị an toàn mà chỉ đeo dây an toàn trên xe ô tô có đảm bảo an toàn, ông Tuấn khẳng định sẽ không đảm bảo tác dụng bảo vệ tốt nhất cho trẻ do liên quan đến vị trí điểm tiếp xúc ngồi, cân nặng, chiều cao của trẻ em. Trong khi đó, thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô được thiết kế phù hợp với kích thước và trọng lượng của trẻ em. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ em độ tuổi 12 và chiều cao 1m50 thì mới sử dụng dây an toàn đạt tiêu chuẩn. Nếu sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên ôvtô hoàn toàn có thể hạn chế được những nguy cơ đáng tiếc khi có va chạm hoặc sự cố trong quá trình xe lưu thông.

Thông tin thêm tới buổi họp, ông Trần Hữu Minh, Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho biết, theo quy định hiện nay tất cả các chuyến đi bằng ô tô có trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m đều cần thực hiện đúng quy định. Khi quan sát gần 1.500 trường hợp xe chở trẻ em, thì có 0,7% trẻ em ngồi trong lòng người lái, rất nguy hiểm. Hơn 40% xe chở trẻ em ngồi một mình hoặc ngồi trong lòng người lớn ở ghế đầu, như thế cũng không đúng so với quy định trong Luật mới.

Ông Minh cũng cho hay, chi phí đầu tư thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô khoảng 3-15 triệu. Nếu so với chi phí đầu tư ô tô, chi phí thiết bị an toàn này chiếm khoảng 0,3-04% chi phí mua xe mới. Đây là mức chi phí mà phần lớn người sở hữu ô tô có khả năng chi trả. Tuy nhiên, ông Minh cho rằng, nên tập trung triển khai quy định với xe con cá nhân trước, vì đây là loại xe có thể di chuyển ở tốc độ cao trên cao tốc (tốc độ tối đa 120km/h), tần suất trẻ em sử dụng cao (xe gia đình) và bố mẹ, người giám hộ luôn biết trước được nhu cầu này.

Chi phí đầu tư thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô khoảng 3-15 triệu/xe.

Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đề nghị, trước mắt khuyến khích các loại xe vận tải công cộng nên có lộ trình dài để có thời gian chuẩn bị bởi phương tiện này có tốc độ thấp, hoạt động trong đô thị, tiêu chuẩn an toàn cao hơn, khó khăn trong đáp ứng nhu cầu ngẫu nhiên chở trẻ em trong vận tải công cộng và kinh doanh vận tải. Chúng ta có thể quy định xe chở học sinh mầm non và tiểu học cần có dây bảo hiểm chuyên dụng thiết kế phù hợp với lứa tuổi học sinh.

Ông Lương Thế Khanh, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam nhìn nhận, muốn đảm bảo an toàn cho trẻ em trên ô tô thì việc đầu tiên chính là ý thức của phụ huynh. Bộ Công an đã đưa vào trong Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đó là xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe ô tô có hành vi vi phạm chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô (trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế) ngồi cùng hàng ghế với người lái xe hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em theo quy định; bị phạt tiền từ 800.000 - 1 triệu đồng. Do đó, ngoài việc tuyên truyền, lực lượng chức năng có các chế tài xử phạt nghiêm, làm quyết liệt thì luật mới đi vào cuộc sống, góp phần bảo vệ thế hệ tương lai của con em.

Phạm Huyền