Đảm bảo bền vững khi chuyển đổi phương tiện giao thông xanh tại Thủ đô
Chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch là cần thiết, song làm thế nào để đảm bảo tính bền vững và tránh rủi ro cháy nổ, là vấn đề mà người dân quan tâm.
Chuyển đổi phương tiện xanh vừa là thách thức vừa là cơ hội để giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Diệp Anh/Bnews/Vnanet.vn
Trong bối cảnh thành phố Hà Nội đang tập trung xử lý những vấn đề lớn của Thủ đô, gồm: phát triển giao thông và chống ùn tắc, giảm ô nhiễm môi trường, việc chuyển đổi phương tiện giao thông càng trở nên cần thiết và cấp bách.
Vậy nên, quy định cấm xe mô tô xăng trong Vành đai 1 tùy theo khung giờ từ ngày 1/7/2026 tại Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 47/2024/NQ-HĐND ngày 12/12/2024 quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn Thủ đô vừa được Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội thông qua, đang được nhiều người dân quan tâm.
Anh Quảng Minh Chiến đang chạy xe công nghệ cho rằng, việc chuyển đổi phương tiện giao thông xanh là tốt, hạn chế hạn chế xe máy xăng trong vùng nội thành, nhất là vào khung giờ cao điểm, cũng đỡ ồn ào và khói bụi. Tuy nhiên, thực tế chi phí đầu tư phương tiện xanh vẫn cao hơn nhiều so với phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch, chưa kể hạ tầng trạm sạc chưa thuận tiện cũng là rào cản lớn.
Hay anh Trịnh Quốc Dũng ở phường Cửa Nam (Hà Nội) cho rằng, trên địa bàn thành phố, nhiều nơi trên phố còn không đủ chỗ để xe, chưa thể nói tới việc lắp trạm sạc hay chuyển đổi xe điện. Trong khi hạ tầng trạm sạc rất quan trọng, không chỉ đảm bảo tính bền vững của việc chuyển đổi phương tiện xanh mà còn tránh rủi ro cháy nổ.
Anh Dũng nêu vấn đề: "Thành phố cần có chính sách trợ giá vé cho người dân sử dụng phương tiện công cộng xanh nhằm tăng sức hút, giảm lệ thuộc vào xe cá nhân, đây cũng chính là cách giảm lưu thông của xe mô tô, xe máy chạy xăng nhằm cải thiện chất lượng không khí và giảm ùn tắc".
Nhìn ở khía cạnh kinh tế, chị Nguyễn Bích Ngọc ở phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) tỏ ra băn khoăn khi xe mô tô, xe máy chạy xăng sẽ bị cấm theo khung giờ trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026.
"Gia đình tôi hiện đều sử dụng xe xăng, việc đồng loạt chuyển đổi các phương tiện để đi lại trong thời gian tới là một thách thức. Thành phố cần sớm ban hành cơ chế đổi xe cũ lấy xe xanh, trong đó quy định rõ giá trị thu hồi xe cũ và mức hỗ trợ khi mua xe mới để người dân yên tâm di chuyển", chị Ngọc nói.
Theo thống kê của Chương trình Giao thông điện của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, tốc độ gia tăng phương tiện giao thông cá nhân vẫn ở mức cao, với nhu cầu vận tải đường bộ tăng trung bình 9-10% mỗi năm, trong khi giao thông công cộng mới đáp ứng được khoảng 15% nhu cầu đi lại tại các đô thị lớn. Phát triển giao thông phát thải thấp không chỉ giúp giảm khí nhà kính mà còn cải thiện chất lượng không khí, tiết kiệm năng lượng và chi phí vận hành, đồng thời thúc đẩy đổi mới công nghệ.
Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 47/2024/NQ-HĐND ngày 12/12/2024 quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn Thủ đô, với lộ trình cụ thể và phần việc chi tiết từ nay đến năm 2030 cũng như những năm tiếp theo, được đánh là cơ sở pháp lý rất quan trọng để Thủ đô đẩy nhanh tiến trình xanh hóa phương tiện giao thông, giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, những nội dung này sẽ tác động trực tiếp, rộng khắp đến đời sống người dân, việc đánh giá tác động chính sách cần được thực hiện thường xuyên để điều chỉnh kịp thời.
Hiện theo Nghị quyết thay thế, Thành phố quyết định lộ trình thực hiện từ ngày 1/7/2026, thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong vành đai 1, gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại vành đai 1 và một số khu vực tại vành đai 2 trở vào gồm 14 phường gồm: 9 phường khu vực đường vành đai 1 và Láng, Đống Đa, Kim Liên, Bạch Mai, Vĩnh Tuy.
Theo đó, vùng phát thải thấp là khu vực thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F theo TCVN 13592:2022 Đường đô thị - Yêu cầu thiết kế; khu vực có chỉ số chất lượng không khí (AQI) đánh giá trong tối thiểu một năm gần nhất ở dưới mức trung bình theo số liệu các trạm quan trắc chuẩn của quốc gia và thành phố.
