Đảm bảo lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi

Theo Cục Con nuôi, việc kiểm tra nhằm bảo đảm mục đích của việc nuôi con nuôi là xác lập quan hệ cha, mẹ và con lâu dài, bền vững, vì lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi, bảo đảm con nuôi được chăm sóc, giáo dục trong môi trường gia đình theo quy định của Điều 2 của Luật Nuôi con nuôi.

Trường hợp trẻ em được nhận làm con nuôi có cha, mẹ đẻ hoặc người giám hộ thì công chức tư pháp – hộ tịch phải lấy ý kiến của cha, mẹ đẻ hoặc người giám hộ về việc cho trẻ em làm con nuôi. Sau khi lấy ý kiến, công chức tư pháp- hộ tịch phải đợi hết 15 ngày kể từ ngày lấy ý kiến mà những người liên quan không thay đổi ý kiến thì mới trình Chủ tịch UBND cấp xã ký Giấy chứng nhận nuôi.

Mục đích của việc nuôi con nuôi là xác lập quan hệ cha, mẹ và con lâu dài, bền vững, vì lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi. Ảnh minh họa

Cũng theo Bộ Tư pháp, việc người dân tự ý đem trẻ em về nuôi dưỡng khi không có văn bản của cơ quan có thẩm quyền giao chăm sóc thay thế, chăm sóc tạm thời hoặc chưa đăng ký việc nuôi con nuôi là thực tiễn trái quy định pháp luật về trẻ em, hộ tịch và nuôi con nuôi, tiềm ẩn nguy cơ mua bán trẻ em. Vì vậy, UBND cấp xã cần chủ động rà soát các trường hợp người dân tự ý đem trẻ em về nuôi dưỡng. Vận động, hướng dẫn người dân thực hiện việc đăng ký khai sinh, nếu đủ điều kiện thì đăng ký nuôi con nuôi theo đúng quy dịnh pháp luật để đảm bảo lợi ích của trẻ em.

Hồ sơ đăng ký việc nuôi con nuôi phải được xác minh kỹ lưỡng. Chỉ đăng ký việc nuôi con nuôi khi hồ sơ đầy đủ và hợp lệ theo quy định tại Điều 17 và khoản 1 Điều 18 của Luật Nuôi con nuôi. Trường hợp người nhận con nuôi là một cặp vợ chồng thì phải có đủ giấy tờ của cả bên vợ và bên chồng. Trường hợp công dân xuất trình bản sao hộ chiếu, giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ có giá trị thay thế thì cán bộ tiếp nhận có trách nhiệm đối chiếu, ký và ghi rõ họ tên để xác nhận tính chính xác của bản sao so với bản chính.

Ngoài những nội dung lưu ý nêu trên, Cục Nuôi con nuôi (Bộ Tư pháp) cũng lưu ý Sở Tư pháp các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương cần tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện những sai sót và có biện pháp chấn chỉnh. Đồng thời tăng cường công tác tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ, tuyên truyền để tránh xảy ra sai sót tương tự và hạn chế tình trạng người dân tự ý nhận trẻ em về nuôi dưỡng mà không đăng ký việc nuôi con nuôi.

Bộ Tư pháp cho biết, kể từ khi Luật Nuôi con nuôi có hiệu lực thi hành đến nay, công tác đăng ký nuôi con nuôi trong nước trên toàn quốc đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, qua kiểm tra công tác đăng ký nuôi con nuôi trong nước còn một số tồn tại hạn chế. Một số hồ sơ đăng ký nuôi con nuôi chưa hợp lệ và chưa đầy đủ, thiếu một số giấy tờ theo quy định tại Điều 17, khoản 1 Điều 18 của Luật Nuôi con nuôi như Phiếu lý lịch tư pháp của người nhận con nuôi hoặc Giấy khai sinh của trẻ em được nhận làm con nuôi.

Vẫn còn một số trường hợp công chức tư pháp – hộ tịch chưa tiến hành thủ tục lấy ý kiến của những người liên quan về việc cho trẻ em làm con nuôi hoặc có lấy ý kiến nhưng không bảo đảm thời hạn thay đổi ý kiến theo quy định. Chưa kiểm tra kỹ mục đích của việc nuôi con nuôi dẫn đến vẫn còn một số trường hợp đăng ký việc nuôi con nuôi nhằm hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước hoặc trả lại trẻ em đã được nhận làm con nuôi. Đáng chú ý, vẫn còn tình trạng người dân tự ý mang trẻ em về chăm sóc, nuôi dưỡng mà không đăng ký khai sinh và đăng ký việc nuôi con nuôi tại cơ quan có thẩm quyền.

Thanh Hải