Dàn cựu sếp Gang thép Thái Nguyên gây thiệt hại 830 tỷ

Ngày 20/12, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị VKSND Tối cao truy tố ông Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS) về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

18 bị can khác, trong đó có ông Đậu Văn Hùng (cựu Tổng giám đốc VNS) và ông Nguyễn Trọng Khôi (cựu Phó tổng giám đốc VNS), bị đề nghị truy tố các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Vụ án xảy ra tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên (Công ty TISCO).

Theo cơ quan điều tra, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Gang thép Thái Nguyên do Công ty CP Gang thép Thái Nguyên làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư là 3.843 tỷ đồng

Sau khi Chính phủ đồng ý về chủ trương và giao VNS tổ chức thẩm định, xem xét phê duyệt, Công ty Gang thép Thái Nguyên được chọn làm chủ đầu tư. Còn đơn vị trúng thầu là Tập đoàn Khoa học Công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC).

Một số bị can trong vụ án. Ảnh: Bộ Công an.

Tháng 7/2007, ông Trần Trọng Mừng (cựu Tổng giám đốc TISCO) ký hợp đồng EPC trị giá hơn 160 triệu USD với đại diện của MCC. Sau gần một năm thi công, MCC chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục; chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ; chưa triển khai thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu.

Khi phía MCC đề nghị TISCO kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và tăng thêm chi phí 138 triệu USD, dù yêu cầu này không có cơ sở nhưng bị can Mừng đã ký văn ban gửi Bộ Công Thương và VNS, đề nghị “cho giải quyết đặc cách” phạm vi được điều chỉnh về giá thiết bị và các chi phí khác đối với dự án này.

Tiếp đó, bị can Nguyễn Trọng Khôi (cựu Phó tổng giám đốc VNS) cũng ký văn bản gửi Bộ Công Thương, trong đó có nội dung: “Để cùng chia sẻ khó khăn với MCC, chủ đầu tư sẽ đề nghị lên các cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết điều chỉnh đối với phần xây dựng (phần C) của hợp đồng…”.

Cơ quan điều tra xác định với chức trách và nhiệm vụ được giao, ông Mừng và đồng phạm đã không chỉ đạo áp dụng điều khoản để dừng hợp đồng, báo cáo người có thẩm quyền xem xét hủy đấu thầu, thu hồi tiền tạm ứng mà quyết tâm bằng mọi biện pháp tiếp tục thực hiện dự án.

Các bị can còn chỉ đạo đơn vị có chức năng tại VNS, TISCO tham mưu đề xuất, ký các văn bản báo cáo đề nghị Bộ Công thương báo cáo Thủ tướng cho điều chỉnh chi phí phần C, điều chỉnh hợp đồng EPC.

“Việc làm trên đã làm thay đổi bản chất, phá vỡ nguyên tắc quản lý hợp đồng EPC, tạo điều kiện cho MCC có lý do chối bỏ trách nhiệm thực hiện hợp đồng EPC", cơ quan điều tra cáo buộc.

Sai phạm trên khiến TISCO không kiểm soát được chi phí đầu tư vào dự án; không ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu phụ về tiến độ, giá trị hợp đồng làm dự án phải dừng thi công gây thất thoát lãng phí tài sản cho Nhà nước.

Tính đến 31/12/2018, TISCO đã đầu tư cho dự án hơn 4.400 tỷ đồng. Trong đó, vốn vay VDB Bắc Kạn - Thái Nguyên 1.400 tỷ, vay Vietinbank Hà Nội 1.600 tỷ.

Hiện, dự án đã quá thời hạn được phê duyệt gần 10 năm nhưng vẫn chưa hoàn thành. Cơ quan điều tra cho rằng số tiền hơn 830 tỷ đồng mà TISCO đã trả các ngân hàng từ khi dự án chậm tiến độ, dừng thi công đến thời điểm vụ án bị khởi tố là hậu quả thiệt hại của vụ án.

Hoàng Lam