Dàn hợp xướng 17.572 người từ muôn phương

Eric Withtacre

Khi nghĩ về một ca đoàn, bạn thường hình dung: một ca đoàn của trường học, một ca đoàn của nhà thờ, hay ca đoàn của cộng đồng. Hát trong một dàn hợp xướng có nghĩa là bạn đang đứng trong một nhóm đông người, kết hợp các giọng hát và những bản hòa âm lại với nhau. Nhưng làm thế nào thực hiện điều đó khi không thể tập trung đông người để hát?

Dàn hợp xướng ảo đã ra đời từ ý nghĩ như vậy. Hơn một thập kỷ trước, rất lâu trước khi đại dịch khiến chúng ta phải ở tại nhà, nhà soạn nhạc và nhạc trưởng Eric Whitacre đã gắn kết mọi người lại với nhau thành một dàn nhạc dù cho họ ở những không gian xa cách nhau. Gần đây nhất, ngày 19-7-2020 ông ra mắt trên YouTube dự án lớn nhất của mình với 17.572 người cùng tham gia dàn hợp xướng.

Whitacre bắt đầu tổ chức dàn hợp xướng ảo vào năm 2009, khi một người hâm mộ tải lên mạng video cô ấy hát một trong những sáng tác hợp xướng của ông. Ông đã xem video, sau đó yêu cầu những người khác ghi lại mình hát những phần khác của cùng một tác phẩm để tạo thành một dàn hợp xướng. Nhóm đầu tiên đó có 185 ca sĩ, và số ca sĩ tham gia đã ngày một đông hơn. Ở buổi biểu diễn thứ năm, diễn ra năm 2018, số giọng hát tham gia là hơn 8 ngàn.

Năm nay, số lượng đăng ký cho dàn hợp xướng ảo đã tăng vọt. Hơn 17 ngàn người từ khắp nơi trên thế giới đã tìm được cách tham gia vào buổi ghi âm thứ sáu khi họ đang bị cách ly trong chính ngôi nhà của mình. Tất cả đều tập hát bài Sing Gently (Hãy hát nhẹ nhàng), một bài hát do Whitacre sáng tác trong đại dịch. Whitacre nói: "Từ sáng sớm, bạn đã đi bộ ra đường trong những chiếc khẩu trang và bạn cố để không vượt qua ai đó. Bởi vì một người lạ ngẫu nhiên có thể trở thành một mối đe dọa. Tôi cảm thấy như vậy, và điều đó thật khó chấp nhận. Vì vậy, lời bài hát Sing Gently khuyến khích mọi người sống với lòng khoan dung và sự đồng cảm, và làm điều này cùng nhau".

Nhóm hợp xướng ảo sử dụng mọi video được gửi, trừ khi có vấn đề kỹ thuật với bản ghi. Điều đó có nghĩa là có hàng ngàn video để đồng bộ hóa với nhau và hàng ngàn bản ghi âm để chỉnh sửa để kết quả nghe có vẻ liền mạch. Lần này, nhóm có 3 biên tập viên âm thanh, 6 người xem xét từng bài và 2 nhà sản xuất điều hành; nhóm nghiên cứu nằm rải rác ở Hoa Kỳ, Anh và Nam Phi. Trên ba châu lục khác nhau, họ đã sử dụng Google Docs và Google Sheets để theo dõi tiến trình của mình, các công cụ quản trị trang web (Google’s Webmaster) để quản lý hàng ngàn địa chỉ email và Google Dịch để giữ liên lạc với các ca sĩ trên khắp thế giới. Các ca sĩ đã kiểm tra các kênh YouTube của dàn hợp xướng để xem các video tập luyện, cảnh quay của Whitacre thực hiện bài hát và hỏi đáp với các ca sĩ và nhà soạn nhạc khác.

Bạn có thể nghe bản hợp xướng Sing Gently do Eric Withtacre làm nhạc trưởng và 17.572 ca sĩ trình bày trên YouTube (nguồn: Eric Whitacre's Virtual Choir 6: Sing Gently). Ảnh chụp màn hình

Điều quan trọng là những ca sĩ này đã đến với nhau (theo nghĩa bóng) vào thời điểm các nhạc sĩ không thể đi làm việc. Whitacre cảm thán: Đây là một thời gian đặc biệt siêu thực đối với các ca sĩ, bởi vì chúng tôi đã được xác định là một dạng “siêu lây nhiễm”. Trên thực tế, hàng chục ca sĩ ở bang Washington đã bị nhiễm Covid-19 sau khi tập hát hợp xướng. Ngay cả hành động ca hát cũng nguy hiểm đối với người khác. Whitacre cho biết ông đã bị ấn tượng khi những người tham gia nói với ông rằng thật tuyệt khi lại được hát cùng với những người khác mặc dù họ thực sự không hề đứng trong cùng một phòng.

Molly Jenkins, một người yêu ca hát sống tại North Carolina, là một trong số 6.262 giọng ca soprano đã tham gia vào Sing Gently. Cô đã luôn muốn tham gia một dàn hợp xướng ảo, nhưng chưa bao giờ tìm ra khoảng thời gian thích hợp để thực hiện. Nhưng làm sao tìm ra được thời điểm thích hợp trong đại dịch? Cô quyết tìm ra cách để hoạt động.

Với điện thoại trong tay để nghe các bài hướng dẫn, Molly tập luyện bất cứ khi nào và bất cứ nơi nào có thể: trong phòng tắm, trong nhà bếp khi đang làm việc ở nhà, ở trước sân hay khi đang chăm em bé. Đến khi ghi âm giọng hát của cô, lại có một vấn đề: tìm một nơi yên tĩnh để ghi lại. Molly nói: "Chỗ một đứa bé đang la hét thì làm sao mà ghi âm được!".

Thế rồi cô cũng chọn được không gian và thời gian để hát. Cô đã ở trong xe hơi vào một ngày mưa, chơi bản nhạc trên laptop và ghi lại giọng hát của mình trên điện thoại. Các kỹ sư âm thanh đã có thể tách giọng hát của cô khỏi tiếng ồn của cơn mưa gõ vào kính chắn gió xe. Molly nói: "Thật vui vì tôi đã làm được".

Whitacre nói rằng tinh thần ngẫu hứng là chìa khóa để tạo ra các dàn hợp xướng của ông, và ông cảm ơn công nghệ đã tạo nên sự hợp tác tuyệt vời bất chấp sự xa cách xã hội. Ông nói: "Đây thực sự là điều tốt đẹp nhất của công nghệ. Tôi nghĩ điều này là sự hứa hẹn tốt nhất của internet".

Thái Thư
(Theo Megan Friedman, Google Blog)