Đan Mạch tăng chi tiêu quân sự cho Greenland sau bình luận của ông Trump

Ngôi làng Inuit ở Kulusuk, Greenland. Ảnh: Getty.

Đan Mạch sẽ chi hơn 1,5 tỷ USD cho việc bảo vệ Greenland, Bộ trưởng Quốc phòng Troels Lund Poulsen cho biết trong hôm 24/12, vài ngày sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng ông muốn vùng lãnh thổ này nằm dưới "quyền sở hữu và kiểm soát" của Mỹ.

Phát biểu với tờ Jyllands-Posten của Đan Mạch, ông Poulsen cho biết Copenhagen sẽ chi "số tiền tỷ hai chữ số" krone, hoặc ít nhất là 1,5 tỷ USD, cho một gói các biện pháp nhằm tăng cường sự hiện diện của quân đội Đan Mạch tại Greenland. Gói này bao gồm 2 tàu tuần tra, 2 máy bay không người lái tầm xa, hai đội xe trượt tuyết chó kéo và kinh phí để nâng cấp một trong những sân bay dân sự của vùng lãnh thổ này để có thể tiếp nhận máy bay chiến đấu F-35, ông cho biết.

"Trong nhiều năm qua, chúng tôi đã không đầu tư đủ vào Bắc Cực, giờ chúng tôi đang lên kế hoạch hiện diện mạnh mẽ hơn", ông nói với tờ báo.

Hai ngày trước đó, ông Trump đã tuyên bố trên nền tảng Truth Social của mình rằng "vì mục đích An ninh Quốc gia và Tự do trên toàn Thế giới, Mỹ cảm thấy rằng quyền sở hữu và kiểm soát Greenland là điều hoàn toàn cần thiết".

Ông Trump đã đưa ra những bình luận tương tự trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, đề nghị mua Greenland từ Đan Mạch và nói rằng điều này "về cơ bản là...một thỏa thuận bất động sản lớn".

Ông Poulsen nói với tờ Jyllands-Posten rằng quyết định tăng chi tiêu quân sự ở Greenland đã được lên kế hoạch từ trước và đó là "sự trớ trêu của số phận" khi quyết định được công bố ngay sau những bình luận của ông Trump.

Thủ tướng Greenland, Mute Egede, đã đưa ra phản hồi tức giận đối trước bài đăng của ông Trump. "Greenland là của chúng tôi. Chúng tôi không phải để bán và sẽ không bao giờ bị bán. Chúng tôi không đánh mất cuộc đấu tranh lâu dài cho tự do của mình", ông tuyên bố, trước khi nói thêm rằng ông hoan nghênh việc tăng cường thương mại và hợp tác với Mỹ.

Greenland giành được quyền tự chủ từ Đan Mạch vào năm 1979, mặc dù chính sách quốc phòng và đối ngoại của hòn đảo này vẫn được quyết định tại Copenhagen. Khoảng 80% hòn đảo được bao phủ bởi một lớp băng dày và 2/3 lãnh thổ của nó nằm phía trên Vòng Bắc Cực. Greenland là nơi đặt một căn cứ lớn của Lực lượng Không gian Mỹ, đây là cơ sở quân sự cực Bắc của Mỹ trên thế giới.

Việc giành quyền kiểm soát Greenland sẽ mở rộng đáng kể quyền tiếp cận của Mỹ đối với Bắc Băng Dương. Hiện tại, 50% đường bờ biển Bắc Cực là lãnh thổ của Nga và khu vực này có tầm quan trọng chiến lược và chủ quyền quan trọng đối với Moscow.

Ông Trump không phải là tổng thống Mỹ đầu tiên đề xuất mua Greenland. Ý tưởng này lần đầu tiên được Tổng thống Andrew Johnson đưa ra vào những năm 1860. Cuối cùng, ông Johnson đã đàm phán mua Alaska từ Nga với giá 7,2 triệu USD vào năm 1867.

Huyền Chi