Đàn ông vào bếp

Theo kết quả sơ bộ từ điều tra Lao động việc làm năm 2024, số giờ trung bình làm công việc nhà không được trả công của nữ giới là 15,5 giờ/tuần - gấp 1,8 lần so với nam giới (8,6 giờ/tuần). Con số này được đề cập trong Báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2024.

So với năm 2023, thời gian làm việc nhà của cả nữ và nam trong năm 2024 đều giảm, trong đó thời gian làm việc nhà của nữ giới giảm nhiều hơn so với nam giới, năm 2023 nữ làm 16,13 giờ/tuần, nam làm 8,75 giờ/tuần.

Ảnh minh họa

Báo cáo về bình đẳng giới trong đời sống gia đình, Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ chênh lệch số giờ làm việc nhà không công giữa hai giới sẽ còn 1,7 lần và hướng tới 1,4 lần vào năm 2030. Những con số ấy không chỉ phản ánh nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới mà còn cho thấy một xu hướng xã hội đang dần hình thành: ngày càng nhiều người đàn ông chọn bước vào căn bếp, sẵn sàng sẻ chia cùng phụ nữ trong việc vun vén hạnh phúc gia đình. Và khi người đàn ông vào bếp, đó không đơn giản là một thay đổi trong thói quen sinh hoạt mà còn là bước chuyển quan trọng trong quan niệm về vai trò giới trong gia đình Việt hiện đại.

Hiện tượng nam giới “xắn tay” và sức lan tỏa

Người ta hay nói “Đằng sau thành công của một người đàn ông luôn có bóng dáng của người phụ nữ”. Thế nhưng, ở xã hội hiện đại, quan niệm ấy dần thay đổi. Thành công của bất kỳ ai, nam hay nữ, đều cần đến sự đồng hành, sẻ chia. Và đôi khi, sự đồng hành ấy bắt đầu từ những điều tưởng chừng giản dị nhất, như việc người đàn ông sẵn sàng bước vào bếp, cùng vun vén cho tổ ấm.

Từ những đầu bếp chuyên nghiệp, người nổi tiếng cho đến các ông bố, người chồng trong gia đình, ngày càng nhiều nam giới chủ động xắn tay áo chuẩn bị bữa ăn, rửa bát hay cùng vợ đi chợ. Điều này không chỉ giúp chia sẻ công việc nhà mà còn trở thành một cách thể hiện tình cảm, trách nhiệm và tinh thần bình đẳng trong đời sống hiện đại.

Có nhiều lý do khiến xu hướng đàn ông vào bếp ngày càng rõ rệt hơn trong đời sống gia đình Việt. Trước hết là sự thay đổi trong nhận thức về bình đẳng giới: phụ nữ tham gia lao động nhiều hơn, mong muốn được chia sẻ công việc nhà cũng lớn hơn và nam giới được khuyến khích hơn trong việc tham gia vào những công việc tưởng chừng “ruột” của phái nữ.

Yếu tố thứ hai là nhu cầu thực tế: cuộc sống bộn bề với công việc, đi lại, gánh nặng chi tiêu… việc chia sẻ nội trợ giúp giảm áp lực cho cả hai vợ chồng. Khi người đàn ông vào bếp, phụ nữ có thêm khoảng thời gian để nghỉ ngơi, sáng tạo công việc khác, con cái nhìn thấy bố mẹ cùng chung tay. Yếu tố cảm xúc, thể hiện yêu thương “làm vì gia đình” cũng được đặt lên cao và nhiều người đàn ông nhận ra việc nấu ăn, chuẩn bị bữa tối cho gia đình không chỉ là bổn phận mà là niềm vui, là cách để kết nối với người thân.

Cộng thêm, mạng xã hội và các nền tảng video đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ; các TikToker, YouTuber nam chuyên về nội trợ, nấu ăn bắt đầu được nhiều người biết tới, vừa như nguồn cảm hứng vừa tạo hiệu ứng “có thể làm được”. Không khó để bắt gặp những video triệu view về nấu ăn hay khám phá văn hóa ẩm thực các vùng miền của Khoai Lang Thang, Ông Anh thích nấu ăn, Lộc nông thôn, Ninh Tito hay nhiều food blogger nam khác. Điểm chung của họ không chỉ nằm ở những công thức nấu ăn hấp dẫn mà còn ở cách kể chuyện gần gũi, truyền tải cảm xúc qua từng món ăn. Họ chứng minh rằng nấu ăn không còn là công việc “đóng khung” cho phụ nữ mà là niềm vui, sự sáng tạo, và thậm chí trở thành một phong cách sống.

Chính sự lan tỏa này đã khuyến khích sự thay đổi. Khi ai đó chia sẻ hình ảnh mình vào bếp, làm bánh, chăm con nhỏ, làm món ăn truyền thống… được đón nhận nhiều lượt like, được khen ngợi, được share, nó tiếp thêm động lực để nhiều người đàn ông khác dám thử.

Từ đây, hình ảnh người chồng, người cha sẵn sàng vào bếp để chăm sóc gia đình dần thế chỗ cho định kiến “đàn ông vụng về chuyện bếp núc”. Không chỉ đơn thuần là trào lưu, đây còn là minh chứng cho sự dịch chuyển trong nhận thức xã hội, rằng tình yêu thương và trách nhiệm gia đình không phân biệt giới tính mà thuộc về tất cả những ai thực sự coi trọng mái ấm của mình.

Cân bằng và sẻ chia để giữ lửa hạnh phúc

Dẫu vậy, khi đàn ông bước vào bếp, nhiều người vô tình phải đối diện với áp lực “làm cho thật hoàn hảo” – từ hương vị món ăn, cách trình bày đến tốc độ hoàn thành. Không ít trường hợp, chính nỗi lo bị so sánh hoặc chê trách khiến họ e dè, ngại dấn thân. Áp lực ấy xuất phát một phần đến từ định kiến xã hội “bếp núc là việc của phụ nữ”, phần khác xuất phát từ chính kỳ vọng trong gia đình. Thực tế, việc duy trì một mái ấm hạnh phúc chưa bao giờ là dễ dàng bởi cả hai giới đều đang phải học cách thoát khỏi những khuôn mẫu truyền thống để tìm đến sự đồng hành thực sự.

Để việc chia sẻ nội trợ không dừng lại ở những khoảnh khắc nhất thời mà trở thành một nếp sống bền vững, vợ chồng cần xây dựng sự cân bằng dựa trên thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau. Đừng vội đòi hỏi sự hoàn hảo, điều quan trọng hơn là sự sẵn sàng cùng nhau làm, cùng nhau thử và cùng nhau sửa. Một bữa cơm do chồng nấu có thể chưa tròn vị nhưng lại mang trong đó sự quan tâm, nỗ lực chia sẻ; và điều đó đáng được trân trọng hơn cả. Ngược lại, người vợ cũng cần được ghi nhận những đóng góp thầm lặng trong căn bếp thay vì coi đó là bổn phận hiển nhiên.

Trong nhịp sống hiện đại, sự cân bằng còn thể hiện ở cách hai người sắp xếp công việc nhà dựa trên khả năng và quỹ thời gian chứ không theo ranh giới giới tính. Việc cùng nhau đi chợ, nấu ăn, rửa bát hay đơn giản chỉ là trò chuyện khi chuẩn bị bữa tối có thể trở thành sợi dây gắn kết gia đình. Những khoảnh khắc nhỏ bé ấy chính là nền tảng để nuôi dưỡng sự đồng hành dài lâu. Khi cả hai giới cùng nhau tháo bỏ áp lực phải hoàn hảo, thay vào đó là sự sẻ chia chân thành, căn bếp sẽ không còn là nơi gắn liền với sự hy sinh đơn phương, mà trở thành không gian của tình yêu thương, bình đẳng và hạnh phúc.

Tuệ An