Dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp - 'lá chắn thép' từ cơ sở - Bài 2: Phát huy sức mạnh của lực lượng 'sao vuông'

Quan tâm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ

Những năm qua, Cục DQTV đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu, đề xuất Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng, Quân ủy Trung ương và Đảng, Nhà nước rà soát, ban hành các nghị quyết, chỉ thị, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về công tác quân sự, quốc phòng địa phương nói chung, công tác DQTV nói riêng ngày càng đồng bộ, thống nhất, phù hợp với tình hình thực tế.

Bên cạnh đó, Cục DQTV đã làm tốt công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương chăm lo xây dựng lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, rộng khắp, với cơ cấu, thành phần hợp lý và chất lượng chính trị, độ tin cậy ngày càng cao, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) tốt, hoạt động hiệu quả.

Khối nữ dân quân tham gia duyệt đội ngũ tại lễ ra quân huấn luyện của lực lượng vũ trang TP Hồ Chí Minh. Ảnh: HÙNG KHOA

Trung tướng Phạm Quang Ngân, Cục trưởng Cục DQTV đánh giá: Thời gian qua, lực lượng DQTV cả nước luôn nỗ lực phấn đấu, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, tạo được niềm tin với cấp ủy, chính quyền địa phương và được các tầng lớp nhân dân tin tưởng, yêu mến. Lực lượng DQTV được tổ chức xây dựng đúng phương châm vững mạnh, rộng khắp.

Đến nay, toàn quốc đã tổ chức hơn 24.000 cơ sở DQTV, đạt 1,45% tổng dân số, tỷ lệ đảng viên hơn 24%; 100% thôn, bản, tổ dân phố có lực lượng dân quân tại chỗ; cấp xã có lực lượng dân quân cơ động, xã trọng điểm về quốc phòng, an ninh có lực lượng dân quân thường trực (DQTT); cấp huyện, tỉnh có lực lượng dân quân cơ động; các địa phương đều tổ chức DQTV chuyên ngành trinh sát, công binh, y tế, phòng hóa, pháo binh. Bên cạnh đó, nơi làm việc của ban CHQS cấp xã được các địa phương quan tâm xây dựng, bảo đảm điều kiện làm việc tốt nhất cho lực lượng DQTV. Hiện đã có hơn 4.000 ban CHQS cấp xã có trụ sở làm việc riêng; hơn 6.000 ban CHQS cấp xã có phòng làm việc riêng trong trụ sở UBND.

Hằng năm, công tác huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật cho DQTV được triển khai tại 100% xã, phường, thị trấn, cơ quan, tổ chức. Nội dung huấn luyện sát với yêu cầu nhiệm vụ và đặc điểm địa bàn hoạt động, chất lượng huấn luyện từng bước được nâng lên. Toàn quốc đã đào tạo được hơn 31.000 chỉ huy trưởng ban CHQS cấp xã, trong đó có hơn 6.000 đồng chí đã phát triển, đảm nhiệm chức vụ bí thư, phó bí thư đảng ủy và chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, UBND cấp xã, góp phần xây dựng củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng cán bộ của hệ thống chính trị ở cơ sở.

Như tại địa bàn Quân khu 1, theo Đại tá Phạm Văn Phương, Trưởng phòng DQTV (Bộ Tham mưu Quân khu 1), hiện nay, lực lượng DQTV trên địa bàn Quân khu bảo đảm đủ biên chế. Hằng năm, cơ quan quân sự các cấp tổ chức tập huấn, huấn luyện cho các đối tượng DQTV theo đúng phân cấp, đạt 99,5% quân số; tổ chức diễn tập, tham gia hội thi, hội thao theo kế hoạch đạt kết quả tốt; đội ngũ cán bộ tự tổ chức huấn luyện DQTV được theo phân cấp; trình độ huấn luyện, quản lý, chỉ huy của đội ngũ cán bộ và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của chiến sĩ DQTV trong toàn Quân khu có bước chuyển biến căn bản.

Nhiều mô hình điểm hoạt động hiệu quả

Để thực hiện tốt phương châm xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, khẳng định vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, đồng thời nâng cao chất lượng hoạt động cho lực lượng DQTV, các đơn vị, địa phương trên cả nước đã xây dựng được 11 loại mô hình điểm, mô hình mới với gần 300 đơn vị điểm DQTV như: Đơn vị DQTV vững mạnh toàn diện "mẫu mực, tiêu biểu"; hải đội DQTT tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới; đơn vị DQTT, DQTV biển, dân quân cơ động, pháo binh, phòng không; chốt DQTT biên giới đất liền... Bổ sung xây dựng lực lượng DQTV làm nhiệm vụ chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng, các đội bắn tỉa, chế áp phương tiện bay không người lái (UAV), đơn vị tự vệ trong các loại hình doanh nghiệp...

Đáng chú ý là việc thành lập, duy trì hoạt động các chốt chiến đấu DQTT biên giới đất liền đã phát huy hiệu quả tích cực, vừa thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ vừa phối hợp với các lực lượng tuần tra, kiểm soát biên giới, đấu tranh, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật; là điểm tựa cho người dân vùng biên giới. Hiện cả nước có hàng trăm chốt DQTT biên giới đất liền gắn với các điểm dân cư đã được triển khai xây dựng và hoạt động hiệu quả. Nổi bật là các địa phương trên địa bàn Quân khu 7, Quân khu 9 đã hoàn thành xây dựng chốt DQTT biên giới gắn với điểm dân cư liền kề và đồn, trạm biên phòng. Các chốt được đầu tư cơ sở vật chất, bảo đảm điện, nước, thông tin liên lạc, phương tiện, hỗ trợ kinh phí sinh hoạt, học tập, tạo điều kiện cho cán bộ, chiến sĩ dân quân thực hiện tốt nhiệm vụ.

Các hải đội DQTT tuy mới thành lập nhưng bước đầu đã phát huy tốt vai trò, chức năng, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Lần đầu tiên lực lượng DQTV biển được trang bị tàu, thiết bị chuyên dụng, công cụ hỗ trợ, ngư lưới cụ để thực hiện nhiệm vụ trên biển. Các hải đội DQTT vừa tổ chức đánh bắt, khai thác hải sản vừa làm dịch vụ hậu cần nghề cá phục vụ ngư dân, đồng thời tham gia trực SSCĐ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc; phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển; bảo vệ hoạt động khai thác hải sản của ngư dân, bảo vệ ngư trường; tham gia tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển... Đồng chí Thái Lưu Quang Vinh, Chính trị viên Hải đội DQTT TP Đà Nẵng cho biết: “Cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn xác định rõ nhiệm vụ, nêu cao trách nhiệm, sẵn sàng cho các chuyến tuần tra, trực SSCĐ dài ngày kết hợp với đánh bắt hải sản trên biển”.

Nói về hải đội DQTT, đồng chí Trần Hoàng Tuấn, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Ngãi chia sẻ: “Quảng Ngãi là tỉnh ven biển nên rất nhiều người làm nghề biển. Tàu của hải đội DQTT làm nhiệm vụ trực gác, tuần tra tại các ngư trường là điểm tựa giúp ngư dân an tâm ra khơi, bởi các tàu DQTT không chỉ bảo vệ mà còn giúp đỡ ngư dân mỗi khi có tình huống cấp cứu, hỗ trợ cung cấp hậu cần nghề cá... Qua đó góp phần giúp địa phương phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh, an toàn trên biển”.

(còn nữa)

NGỌC HÂN - THẢO MY