Đạn tuần kích danh tiếng Lancet-E đã có mặt tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024
Tại gian trưng bày của Tập đoàn Rosoboronexport của Nga tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 có trưng bày mô hình của tổ hợp máy bay không người lái (UAV) cảm tử (đạn tuần kích) Lancet-E, vốn là loại vũ khí nổi tiếng, đã xây dựng được danh tiếng nhờ sự hiệu quả trên chiến trường.
Theo Rosoboronexport, phiên bản Lancet-E (ký tự E biểu thị cho phiên bản xuất khẩu) được cấu thành từ UAV trinh sát Z-16-E và 2 dòng UAV cảm tử “Izdeliye 51-E” và “Izdeliye 52-E” với sự khác biệt chính ở tầm hoạt động và khối lượng cất cánh. Cụ thể, phiên bản Izdeliye 51-E có tầm hoạt động 50km, thời gian bay khoảng 40 phút, tốc độ bay khoảng 80km/giờ và mang theo đầu đạn nặng 5kg. Trong khi đó, biến thể Izdeliye 52-E có tầm hoạt động khoảng 30km, tốc độ bay tối đa hơn 80km/giờ và khối lượng đầu đạn mang theo là 3kg.
Điểm nhấn của Lancet-E theo giới thiệu của nhà sản xuất là “vũ khí đa tác vụ, thông minh, có khả năng độc lập tìm kiếm mục tiêu và tấn công chính xác cao”.
UAV tự sát Lancet có thể được coi là một loại đạn dẫn đường có thể trinh sát và tấn công mục tiêu theo chỉ thị của hệ thống điều khiển. Cũng chính vì đặc điểm lao vào phục tiêu và phát nổ để phá hủy khiến UAV cảm tử của Nga được coi là một thiết bị kamikaze (cảm tử theo ngôn ngữ của Nhật Bản).
Ý tưởng phát triển UAV cảm tử Lancet do hãng chế tạo ZALA Aero tại Izhevsk (một phân nhánh của Tập đoàn Kalashnikov) thực hiện khá đặc biệt. Theo chia sẻ của kỹ sư trưởng Alexander Zakharov của ZALA Aero, những nguyên mẫu phác thảo đầu tiên của Lancet được phát triển và chế tạo tại một trung tâm mua sắm cũ đã đóng cửa trong thời gian đại dịch Covid-19. Ngay từ lần ra mắt đầu tiên tại Diễn đàn Quân sự quốc tế Army-2019, Lancet đã nhận được sự quan tâm lớn từ Quân đội Nga và được hoàn thiện liên tục thông qua thực chiến chống khủng bố ở Syria với các biến thể Lancet-1 và 3.
Điều khiến Lancet khác biệt với các UAV khác là khả năng hoạt động mà không cần định vị vệ tinh. Điều này có thể thực hiện được nhờ các module tự dẫn quang-hồng ngoại có thể thay thế. Tùy thuộc vào nhiệm vụ, UAV này được lắp đặt trang bị phù hợp chiến đấu phù hợp.
Ở các phiên bản nâng cấp Lancet-3, UAV cảm tử này đã có hàng nghìn sửa đổi so với phiên bản nguyên gốc. ZALA Aero đã căn cứ vào hiệu quả tác chiến thực tế của Lancet trên chiến trường để liên tục sửa đổi thiết kế cho phù hợp. Thay đổi rõ ràng nhất chính là cơ cấu đầu nổ kép giúp vượt qua lớp hàng rào cứng bảo vệ phương tiện mục tiêu hay kết cấu cánh chữ X kép giúp tăng khả năng cơ động và tầm hoạt động của UAV...
Trong bản sửa đổi mới nhất, Lancet-3 được trang bị hệ thống quang học cải tiến và sự máy quay ảnh nhiệt cho phép UAV hoạt động tốt trong môi trường cả ngày lẫn đêm. Cùng với đó, những sửa đổi về hệ thống điều khiển giúp Lancet với khả năng so ảnh để tự động nhận diện và tấn công mục tiêu. Ngoài ra, đã có thông tin về việc Lancet phiên bản sửa đổi được trang bị công nghệ trí tuệ nhân tạo để biến UAV tự sát này thành vũ khí tấn công bầy đàn cũng được tiết lộ.
Một nâng cấp đáng chú ý khác là việc Lancet được chứa trong các ống phóng kín giúp đơn giản hóa cơ cấu phóng và tăng số lượng triển khai UAV cảm tử này lên bầu trời trong thời gian ngắn.
Chính vì hiệu quả chiến đấu vượt trội trên chiến trường, UAV cảm tử đã nhận được sự đánh giá cao từ Mỹ và phương Tây. Nhà báo Peter Suchiu trong một bài viết trên ấn phẩm 19FortyFive của Mỹ đã thừa nhận Lancet là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất trong cuộc xung đột tại Ukraine. Ông này nhấn mạnh rằng UAV cảm tử Lancet có giá thành khoảng 35.000 USD, rẻ hơn đáng kể so với các loại vũ khí cùng loại từ Mỹ và phương Tây, nhưng hiệu quả thực chiến thì vượt trội.
Trong khi đó, Tạp chí quân sự danh tiếng Army Recognition đánh giá: “Tính năng chính của Lancet là khả năng cơ động cao giúp nó thực hiện các đòn tấn công chính xác như phẫu thuật và rất khó có thể ngăn chặn”.
Ngoài ra, thiết kế đơn giản từ các loại vật liệu phi kim và kích thước nhỏ của Lancet khiến việc theo dõi, phát hiện và ngăn chặn dòng UAV cảm tử này rất khó khăn, đặc biệt là trên tiền tuyến. Army Recognition nhấn mạnh các biện pháp đối phó với đạn tuần kích Lancet gần như không khả thi do nó hoạt động im lặng và không có tín hiệu nhiệt. Việc phát hiện bằng hình ảnh và radar là không thể khiến Lancet có thể tiêu diệt bất ngờ ở mọi góc độ. Cơ cấu phóng đơn giản có thể thao tác bằng tay cũng là lợi thế của Lancet khi về cơ bản việc đưa UAV cảm tử này lên bầu trời có thể thực hiện ở bất kỳ nơi đâu.
Đánh giá về UAV cảm tử Lancet, chuyên gia quân sự Nga Alexey Leonkov khẳng định dòng UAV này đã thể hiện hiệu quả chiến đấu cao, khi hầu hết UAV được phóng đi đều bắn trúng mục tiêu.
Đánh giá về tương lai của Lancet-E, Giám đốc điều hành Rosoboronexport Alexander Mikheev ước tính tiềm năng xuất khẩu có thể lên tới hàng nghìn đơn vị. Đặc biệt, Rosoboronexport sẵn sàng hợp tác với các đối tác nước ngoài dưới hình nhượng quyền công nghệ và hợp tác sản xuất Lancet-E trên lãnh thổ quốc gia khách hàng.