Dân Việt đổ gần 10 tỷ USD cá cược bóng đá bất hợp pháp

Chục tỷ USD cá độ

Số liệu của Công ty cá cược Ladbrokes tại Anh quốc cho biết, doanh số của thị trường cá cược bóng đá bất hợp pháp tại Việt Nam hiện nay ước tính từ 3-5% GDP (tương đương khoảng 10 tỷ USD). Phần lớn trong số tiền khổng lồ này đang “chảy” bất hợp pháp ra nước ngoài mỗi năm.

Việt Nam đã ban hành quy định về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế từ đầu năm 2017 (Nghị định 06/NĐ-CP 2017), nhưng thị trường đặt cược đến nay vẫn không thu hút được các nhà đầu tư. Lý do là quy định bất cập, không phù hợp với thực tiễn.

Chẳng hạn, theo quy định tại Nghị định 06/2017, chỉ có các trận đấu, giải đấu bóng đá quốc tế, do Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) công bố, phê chuẩn mới được lựa chọn làm căn cứ kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. Vì vậy, toàn bộ hệ thống giải bóng đá vô địch các quốc gia, trong đó có các giải vô địch châu Âu như Ngoại hạng Anh, vô địch quốc gia Đức (Bundesliga), vô địch Tây Ban Nha (La Liga) và vô địch Ý (Serie A), là những giải đấu diễn ra quanh năm, thu hút nhiều người quan tâm nhất, lại không có trong danh mục được phép kinh doanh đặt cược.

Ngay sau khi Nghị định 06/2017 ban hành, mọi người ngay lập tức đã nhìn thấy sự bất cập. Thực tế các giải bóng đá do FIFA tổ chức không diễn ra thường xuyên, chỉ từ 2-4 năm/lần, thời gian tổ chức cho 1 giải đấu ngắn, thường từ 10-30 ngày.

Do đó tần suất tổ chức kinh doanh đặt cược thấp, trong khi vốn đầu tư lớn (theo quy định, doanh nghiệp tham gia kinh doanh đặt cược phải có vốn điều lệ tối thiểu là 1.000 tỷ đồng), nên các nhà đầu tư nhận thấy khó có khả năng thu hồi vốn trong thời gian thí điểm 5 năm. Vì vậy, cho đến nay, sau gần 4 năm ban hành nghị định số 06/2017, vẫn chưa lựa chọn được doanh nghiệp nào tham gia thí điểm kinh doanh đặt cược.

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung nghị định này, với hy vọng “cởi trói" cho hoạt động kinh doanh đặt cược tại Việt Nam. Tuy nhiên, dù muốn sửa đổi với quan điểm “cởi trói” cho hoạt động kinh doanh đặt cược, nhưng theo các chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp, dự thảo vẫn còn những bất cập lớn. Trong đó, quan trọng nhất là quy định chỉ cho phép đặt cược qua điện thoại mà không cho sử dụng mạng Internet.

Dự thảo giữ nguyên quy định: Vé đặt cược được phân phối thông qua thiết bị đầu cuối, Cụ thể, thông qua điện thoại (điện thoại cố định và điện thoại di động), không bao gồm phương thức phân phối vé đặt cược qua mạng Internet hoặc các ứng dụng công nghệ Internet trên điện thoại. Phương thức phân phối này chỉ được thực hiện sau 01 năm thực hiện phương thức phân phối vé đặt cược thông qua thiết bị đầu cuối.

Có muốn chia phần?

Chia sẻ tại Tọa đàm: “Công nghệ số và quản lý Nhà nước về đặt cược thể thao”, ông Nguyễn Ngọc Mỹ, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho rằng, với quy định như vậy thì Nghị định mới có ban hành cũng ngay lập tức sẽ thất bại giống như trước, bởi nó lạc hậu so với thực tế.

Trong khi internet ngày càng phát triển thì lại không cho phép đặt cược, sẽ hạn chế người tham gia. Cho dù có “cởi trói” cho đặt cược bóng đá quốc tế, với các giải đấu thường xuyên thì việc ngăn người chơi sử dụng internet để đặt cược và đánh thuế cao, sẽ không mang đến sự hấp dẫn, không cạnh tranh được với các tổ chức cá cược ở nước ngoài, chắc chắn lại thất bại. Trong khi đó, với người chơi tại Việt Nam chỉ cần vượt qua tường lửa là chơi thoải mái. Số liệu từ công ty Ladbrokes cho thấy điều này và chúng ta hiện không quản lý được.

Cũng theo ông Mỹ, tổng doanh thu toàn cầu của thị trường cá cược năm 2019 là 231 tỷ USD. Đây là con số đáng để chúng ta cân nhắc xem có nên tham gia chia phần “miếng bánh” này hay không? Việc phát triển vui chơi có thưởng là nhìn trên lợi ích của một quốc gia đang phát triển như Việt Nam, không chỉ là sự phát triển của một doanh nghiệp hay một ngành. Phát triển vui chơi có thưởng sẽ kích thích ngành du lịch. Chẳng hạn, khi có trường đua chó hay đua ngựa, sẽ kéo theo sự phát triển của các dịch vụ khách sạn, nhà hàng ăn uống và lĩnh vực bất động sản..., ông Mỹ nói.

Ông Nguyễn Sơn Hải, Phó Tổng giám đốc VNPT Media, cho rằng, chúng ta có đã nền kinh tế số thì cũng có giải trí số. Xu hướng đặt cược qua Internet là tất yếu và với nền tảng công nghệ hiện nay, các nhà mạng hoàn toàn có thể quản lý được hoạt động đặt cược qua internet.

Theo chuyên gia tài chính Cấn Văn Lực, cơ quan quản lý cần từ bỏ tư duy, cái gì không quản được thì cấm mà nên tự nâng mình lên để thích nghi với sự phát triển của xã hội. Nếu Việt Nam vẫn chưa cho phép đặt cược qua internet, khi công nghiệp 4.0 bùng nổ, kinh tế chia sẻ phát triển, kinh tế số được ứng dụng, rồi công nghệ 5G phổ biến, sẽ nảy sinh nhiều chiêu trò lách luật, dẫn đến khó có thể quản lý được. Các chính sách ban hành ra ngay lập tức đã trở thành lạc hậu và không phù hợp với thực tế.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng biên tập Tạp chí Nhà đầu tư, nhận xét, so với nhiều nước trong khu vực, doanh số trên thị trường vui chơi giải trí có thưởng tại Việt Nam vẫn còn hết sức nhỏ bé. Trong khi đây là lĩnh vực có dư địa phát triển lớn. Nếu được khai thác tốt có thể đóng góp cho nhà nước nhiều tỷ USD mỗi năm. Với số tiền đặt cược bóng đá bất hợp pháp 10 tỷ USD/năm, chỉ cần thu thuế khoảng 20% thì đã có 2 tỷ USD, tương đương với đóng góp ngân sách của toàn ngành rượu bia nước giải khát mỗi năm. Đồng thời tránh “chảy máu” ngoại tệ qua các ổ cá cược đen bất hợp pháp và qua việc người Việt Nam chơi ở nước ngoài.

Theo ông Nguyễn Mại - Chủ tịch VAFIE, kinh doanh cá cược có mặt tốt, mặt xấu, nếu không được thừa nhận người chơi vẫn rất nhiều và không được kiểm soát nên cái xấu dễ hoành hành. Nếu Việt Nam nhìn thấy mặt tích cực, như thu thuế, quản lý được người chơi, giờ chơi và cách chơi thì số tiền thu thuế từ cả chục tỷ USD doanh thu mỗi năm là rất lớn.

Trần Thủy