Đảng Dân chủ gọi Elon Musk là 'tổng thống', đội ngũ của ông Trump phản ứng dữ dội

Theo CBC, hành động của họ không chỉ khiến dự luật bị đình trệ mà còn làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ đóng cửa chính phủ vào ngày 20.12, tạo ra những bất ổn chính trị và kinh tế chưa từng thấy.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk cùng theo dõi vụ thử tên lửa của SpaceX tại Florida (Mỹ) ngày 19.11 - Ảnh: Reuters

Tranh cãi bùng nổ

Vào ngày 18.12, tỷ phú Elon Musk, "đồng minh" thân cận của ông Trump, đã đăng hàng loạt bình luận trên mạng xã hội X, chỉ trích mạnh mẽ dự luật ngân sách dài 1.500 trang, gọi đó là "chi tiêu lãng phí" và "đánh cắp tiền thuế". Ông Musk kêu gọi các cử tri gây áp lực lên các nghị sĩ đảng Cộng hòa bằng cách gọi điện đến văn phòng của họ. Sự can thiệp của ông Musk ngay lập tức tạo ra hiệu ứng lan truyền, với hàng loạt cuộc gọi từ cử tri yêu cầu các nghị sĩ phản đối dự luật.

Nhiều nhà lập pháp thừa nhận rằng ông Musk có ảnh hưởng lớn đến lập trường của họ. Dân biểu Andy Barr, một đảng viên Cộng hòa từ Kentucky, cho biết: "Điện thoại của tôi reo liên tục. Những người bầu cho chúng tôi đang lắng nghe Elon Musk".

Không lâu sau, ông Trump công khai ủng hộ quan điểm của Musk và kêu gọi đảng Cộng hòa cứng rắn hơn trong các cuộc đàm phán ngân sách. Trong một tuyên bố, ông Trump nói: "Đây không phải là thời điểm để nhượng bộ. Đã đến lúc bảo vệ lợi ích của người Mỹ".

Phản ứng của đảng Dân chủ và Cộng hòa

Vai trò của tỷ phú Elon Musk trong cuộc khủng hoảng này đã khiến phe Dân chủ chỉ trích gay gắt. Một số nghị sĩ Dân chủ thậm chí gọi vị tỷ phú là “tổng thống Elon Musk” vì cho rằng ông có tầm ảnh hưởng vượt qua cả ông Trump trong nội bộ đảng Cộng hòa.

Hành động của tỷ phú Musk đã làm dấy lên lo ngại về sự tham gia của các tỷ phú vào chính trị. Grover Norquist, một chuyên gia về chính sách thuế, nhận xét: "Musk là người hiểu biết về công nghệ và vật lý, nhưng ông ấy không có đủ kiến thức để tham gia vào các cuộc đàm phán ngân sách phức tạp như thế này".

Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ Cộng hòa lại hoan nghênh sự tham gia của ông Musk. Dân biểu Dan Bishop từ Bắc Carolina nhận xét: "Sự xuất hiện của Musk là một làn gió mới. Ông ấy đang giúp chúng tôi thay đổi cách làm việc tại Washington".

Đội ngũ của ông Trump đã nhanh chóng phủ nhận cáo buộc rằng Musk là người dẫn dắt các quyết định của đảng Cộng hòa. Karoline Leavitt, người phát ngôn của đội ngũ chuyển giao quyền lực của ông Trump, tuyên bố: "Ông Trump là lãnh đạo thực tế của đảng Cộng hòa. Không có gì phải bàn cãi".

Sự can thiệp của ông Trump vào dự luật ngân sách là minh chứng cho thấy ông vẫn nắm quyền kiểm soát đảng Cộng hòa, bất chấp việc chưa chính thức nhậm chức. Ông Trump dự kiến sẽ đảm nhiệm vai trò tổng thống vào ngày 20.1.2025, nhưng từ bây giờ, ông đã đặt nền móng cho những thay đổi lớn trong chính sách tài chính quốc gia.

Nguy cơ đóng cửa chính phủ

Với sự phản đối mạnh mẽ từ phía ông Trump và tỷ phú Musk, dự luật ngân sách đang bị đình trệ tại quốc hội khiến chính phủ Mỹ đứng trước nguy cơ đóng cửa vào ngày 20.12. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần thứ ba chính phủ Mỹ phải đóng cửa trong lịch sử gắn liền với nhiệm kỳ của ông Trump, sau hai lần vào năm 2018 và 2019.

Hậu quả của việc đóng cửa chính phủ là rất lớn: hàng nghìn nhân viên liên bang sẽ phải nghỉ việc không lương, các dịch vụ công cộng quan trọng sẽ bị gián đoạn, và nền kinh tế Mỹ có thể chịu những tác động tiêu cực. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã chỉ trích mạnh mẽ đảng Cộng hòa, cho rằng họ đang "chơi trò chính trị" với ngân sách quốc gia.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre phát biểu: "Đảng Cộng hòa cần ngừng việc đặt lợi ích chính trị lên trên lợi ích của người dân Mỹ".

Musk: Tỷ phú quyền lực nhưng đầy tranh cãi

Vai trò của ông Musk không chỉ dừng lại ở mạng xã hội. Là chủ sở hữu của nhiều công ty lớn, từ SpaceX, Tesla đến Twitter (nay là X), Musk có ảnh hưởng sâu rộng trong cả lĩnh vực công nghệ lẫn chính trị. Các công ty của Musk nắm giữ hàng tỷ đô la trong các hợp đồng liên bang, và điều này làm dấy lên câu hỏi về xung đột lợi ích khi ông can thiệp vào chính trị.

Ann Skeet, chuyên gia đạo đức tại Đại học Santa Clara, nhận định: "Có một sự xung đột rõ ràng giữa lợi ích kinh doanh của Musk và các quyết định chính trị mà ông ấy đang tham gia". Tuy nhiên, nhiều người ủng hộ Musk lại cho rằng sự can thiệp của ông là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của chính phủ. Nhiều nghị sĩ Cộng hòa thậm chí cho rằng sự tham gia của ông Musk mang lại những thay đổi tích cực cho chính trường Mỹ.

Cuộc khủng hoảng ngân sách hiện tại không chỉ là một tranh chấp chính trị thông thường, mà còn là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi lớn trong cách vận hành của chính trường Mỹ. Ông Trump, với vai trò lãnh đạo thực tế của đảng Cộng hòa, đang sử dụng ảnh hưởng của mình để định hình lại đường lối chính sách; còn ông Musk, một tỷ phú công nghệ, lại nổi lên như một nhân tố mới đầy quyền lực, sẵn sàng thách thức các nghị sĩ và định hình dư luận.

Trong khi đó, phe Dân chủ đang đối mặt với thách thức lớn khi phải đối phó với hai đối thủ đầy quyền lực. Hakeem Jeffries, lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện, tuyên bố: "Phe Cộng hòa đã phá vỡ thỏa thuận lưỡng đảng. Họ sẽ phải chịu trách nhiệm cho những hậu quả sau đó".

Hoàng Vũ