Đảng Dân chủ mong ông Trump rút lệnh triệu hồi đại sứ

Tổng thống Trump tham dự một buổi họp báo tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Palm Beach, bang Florida, Mỹ, ngày 22/12. Ảnh: Reuters.

10 thượng nghị sĩ Dân chủ thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện cảnh báo động thái của ông Trump có thể tạo ra khoảng trống nguy hiểm, qua đó mở đường cho các đối thủ chính trị của Mỹ mở rộng tầm ảnh hưởng.

Nội dung thư do nhóm nghị sĩ gửi tới ông Trump cho rằng việc triệu hồi đồng loạt nhiều đại sứ một cách đột ngột là “động thái chưa từng có tiền lệ”, kể từ khi Quốc hội Mỹ thiết lập hệ thống ngoại giao hiện đại từ cách đây một thế kỷ.

Theo nhóm thượng nghị sĩ, chính quyền cũng chưa đưa ra được kế hoạch thay thế các đại sứ đương nhiệm bằng những ứng viên mới đủ năng lực.

Nhóm thượng nghị sĩ nhấn mạnh quyết định của Tổng thống Mỹ khiến số vị trí đại sứ Mỹ bị bỏ trống hiện vượt quá con số 100, tương đương khoảng một nửa tổng số vị trí đại sứ trên toàn cầu. Trước khi có quyết định triệu hồi này, Mỹ vốn đã có khoảng 80 vị trí đại sứ bị khuyết.

“Trong khi hơn 100 đại sứ quán Mỹ không có lãnh đạo cấp cao và phải chờ bổ nhiệm đại sứ mới, các nước khác vẫn duy trì liên lạc thường xuyên với nhà lãnh đạo các nước sở tại. Qua đó, các đối thủ của Mỹ có thể mở rộng tầm ảnh hưởng, gây hạn chế và thậm chí gây tổn hại đến lợi ích của Mỹ”, các thượng nghị sĩ viết trong thư.

Trong thư, nhóm thượng nghị sĩ còn đưa ra nhiều phân tích cho thấy Mỹ sẽ thiếu vắng sự hiện diện của những nhà ngoại giao cấp cao tại nhiều khu vực then chốt.

Cụ thể, từ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đến châu Phi, Balkan và Mỹ Latin, Mỹ đều ở thế bất lợi trong việc đối phó với sự mở rộng ảnh hưởng kinh tế ngày càng gia tăng của một số quốc gia đối thủ. Riêng tại khu vực châu Phi cận Sahara, việc triệu hồi đại sứ sẽ khiến Mỹ không còn đại diện ngoại giao cấp cao tại hơn một nửa số quốc gia nằm trong khu vực.

“Những đại sứ này đã chứng minh cam kết thực thi trung thành các chính sách của cả hai đảng trong nhiều thập kỷ. Chúng tôi kêu gọi Tổng thống đảo ngược quyết định này, trước khi gây tổn hại đến vị thế của Mỹ trên thế giới”, các thượng nghị sĩ nhấn mạnh trong thư.

Nhà Trắng chuyển các vấn đề được đề cập trong thư sang Bộ Ngoại giao Mỹ. Người phát ngôn bộ này không trả lời trực tiếp các nội dung nêu trong thư, mà cáo buộc ngược rằng đảng Dân chủ đang cản trở việc phê chuẩn các đại sứ mới do ông Trump đề cử.

“Các thượng nghị sĩ Dân chủ đã có những hành động cản trở đối với các ứng viên của Tổng thống Trump, bao gồm đại sứ và các nhà ngoại giao cấp cao khác”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay.

Trong những ngày gần đây, chính quyền của ông Trump đã yêu cầu gần 30 nhà ngoại giao chuyên nghiệp của Mỹ đang công tác tại nhiều quốc gia ở châu Âu, châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh quay trở về Washington.

Mục tiêu của động thái này là để bảo đảm các cơ quan đại diện của Mỹ ở nước ngoài luôn hoạt động đúng theo ưu tiên “Nước Mỹ trên hết”. Bộ Ngoại giao Mỹ không nêu rõ các vị trí đại sứ này sẽ được thay thế khi nào và bằng cách nào.

Thông thường, các đại sứ Mỹ được bổ nhiệm theo diện chính trị sẽ rời nhiệm sở khi chính quyền mới lên nắm quyền. Trong khi đó, các nhà ngoại giao chuyên nghiệp thường được coi là phi đảng phái và đảm đương các vị trí có nhiệm kỳ kéo dài từ 3 đến 4 năm, bất kể có sự thay đổi trong chính quyền ở Washington.

Tuy nhiên, ông Trump từ lâu đã có mong muốn sa thải những người mà ông cho là không trung thành, đồng thời đưa các nhân vật trung thành vào các vị trí chủ chốt.

Tháng 2 năm nay, ông Trump đã chỉ đạo Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cải tổ ngành ngoại giao Mỹ nhằm bảo đảm các chính sách đối ngoại của chính quyền được thực thi đầy đủ.

Tháng 7, chính quyền của ông Trump sa thải hơn 1.300 nhà ngoại giao và công chức Bộ Ngoại giao. Tổng cộng, lực lượng nhân sự của Bộ Ngoại giao Mỹ hoạt động trong nước đã giảm khoảng 3.000 người sau các đợt nghỉ việc tự nguyện và nghỉ hưu sớm, tương đương hơn 11% tổng số nhân viên ngoại giao và công chức của bộ này.

An Hòa