'Dáng đứng Bến Tre'

Những năm 1980, trên các sân khấu chuyên nghiệp cũng như văn nghệ quần chúng luôn vang lên giai điệu mượt mà, tình cảm của bài hát này: “Ai đứng như bóng dừa, tóc dài bay trong gió/ Có phải người còn đó là con gái của Bến Tre/ Năm xưa đi trong đạn lửa, đi như nước lũ tràn về/ Ơi, những con người làm nên Đồng khởi”.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý.

Sau khi cùng đoàn nhạc sĩ đi thực tế sáng tác tại Bến Tre, hiểu thêm về “quê hương Đồng khởi”, “đội quân tóc dài”, chiến tranh nhân dân và truyền thống đấu tranh kiên cường của vùng đất quê dừa, chỉ trong vòng một đêm,

Nguyễn Văn Tý đã hoàn thành “Dáng đứng Bến Tre”. Ca khúc có giai điệu đậm đà âm hưởng Nam Bộ: “Mỗi lúc đi xa, dừa ơi ta nhớ lắm nghe/ Vườn trái, trái sum suê, biển khơi tôm cá đầy ghe/ nhớ con sông dài Hàm Luông bến ta quen ghé/ Lại nhớ tóc ai dài, còn mang dáng đứng Bến Tre”.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý từng tâm sự: Thời chiến tranh, ông đã nhiều lần xin tình nguyện đi B nhưng chưa được đi. Sau 1975, ông mới cùng gia đình chuyển vào sống tại thành phố Hồ Chí Minh. Và ông phải mất 5 năm (1975 - 1980) thực sự thâm nhập, học làm người Nam Bộ để gần như là một người miền Nam thực thụ, nên mới viết được “Dáng đứng Bến Tre” đặc chất Nam Bộ như thế.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý (1924 - 2019), sinh tại thành phố Vinh, Nghệ An, quê gốc ở Vĩnh Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. Cách mạng Tháng Tám 1945, ông nhập ngũ, từng làm Trưởng đoàn văn công Sư đoàn 304. Năm 1954, ông về Hà Nội tham gia thành lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam, phụ trách tập san Âm nhạc.

Ông là một trong những nhạc sĩ thành công nhất trong sử dụng nhuần nhuyễn, khéo léo chất liệu dân ca các vùng, miền vào sáng tác, tạo ấn tượng sâu sắc trong công chúng.

Ông còn được biết đến với các tác phẩm nổi tiếng như “Dư âm”, “Mẹ yêu con”, “Vượt trùng dương”, “Bài ca năm tấn”, “Tấm áo chiến sĩ mẹ vá năm xưa”, “Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh”, “Em đi làm tín dụng”, “Người đi xây hồ Kẻ Gỗ”, “Mùa xuân cô đi nuôi dạy trẻ”, “Bài ca phụ nữ Việt Nam”, “Tiễn anh lên đường”...

Năm 2020, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật với cụm 6 tác phẩm, trong đó có “Dáng đứng Bến Tre”.

Hà Phong