Dâng hương tưởng niệm 981 năm ngày sinh của Hoàng thái hậu - Nguyên phi Ỷ Lan

Đến dự lễ dâng hương có bà Lê Kim Anh, Chủ tịch Hội LHPN TP Hà Nội; ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa - khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám; ông Phạm Tuấn Long, Phó bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm; cùng lãnh đạo các Ban, ngành, UBND phường Hàng Gai và đông đảo các cụ bô lão, nhân dân, du khách trên địa bàn.

Các đại biểu tưởng niệm và tri ân công lao to lớn của Hoàng thái hậu - Nguyên phi Ỷ Lan

Tọa lạc ở nơi giao nhau giữa ngõ Tạm Thương (phố Hàng Bông) và phố Yên Thái, phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, đình Yên Thái là nơi thờ Hoàng thái hậu – Nguyên phi Ỷ Lan. Bà là Nguyên phi của vua Lý Thánh Tông và là mẹ của vua Lý Nhân Tông.

Trong hơn nửa thế kỷ (1063 - 1117) Nguyên phi Ỷ Lan có 2 lần buông rèm nhiếp chính (lần đầu là khi Vua Lý Thánh Tông đánh giặc phương Nam, lần thứ hai là khi Vua Lý Nhân Tông còn nhỏ tuổi).

Bà đã để lại những dấu ấn quan trọng trong Hoàng triều nhà Lý, giúp đất nước hưng thịnh, nhân tâm hòa hợp; được Vua khen ngợi, các quan trong triều khâm phục, nhân dân quý trọng.

Đình Yên Thái được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1995

Theo “Đại Việt sử ký toàn thư” và theo lời truyền tụng của các vị bô lão làng Yên Thái xưa thì đình, đền Yên Thái tên tự xưa là “Quán Đồng Thiên” (một trong tứ quán của Thăng Long xưa) nay gọi là “Yên Thái linh từ” luôn gắn liền với sự nghiệp to lớn của Hoàng thái hậu Ỷ Lan.

Phát biểu tại lễ dâng hương, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hàng Gai Nguyễn Mạnh Linh cho biết, theo sử sách để lại, ngày 25 tháng Bảy năm Đinh Dậu (1117), Nguyên phi Ỷ Lan mất, thi hài được hỏa táng theo nghi lễ nhà Phật.

Vua dâng tên thụy là Phù Thánh Linh Nhân Hoàng Thái hậu, táng ở Thọ lăng Thiên Đức (làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh ngày nay). Đức Nguyên phi Ỷ Lan còn được người dân tôn làm Thành hoàng của làng Yên Thái, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương cũ (nay thuộc phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm) - là nơi bà sinh sống.

Các đại biểu thực hiện nghi thức phóng sinh

“Lễ dâng hương tưởng niệm 981 năm ngày sinh của Hoàng thái hậu – Nguyên phi Ỷ Lan, kỷ niệm 30 năm đình Yên Thái được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia (1995 – 2025) là dịp để nhân dân bày tỏ tấm lòng thành kính, tri ân với Đức mẫu Hoàng thái hậu Ỷ Lan.

Đây còn là một hoạt động văn hóa truyền thống, có ý nghĩa trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc; tôn vinh những giá trị văn hóa lịch sử khu Phố cổ Hà Nội”, Chủ tịch UBND phường Hàng Gai nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Mạnh Linh, đình Yên Thái được xây dựng từ rất sớm và đến ngày nay vẫn giữ nguyên bố cục của một ngôi đình nhỏ. Ngày 16.1.1995, đình Yên Thái đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) ban hành Quyết định công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Trải qua qua nhiều thời đại thăng trầm của lịch sử, đình đã được tu sửa nhiều lần nên các bộ phận của kiến trúc còn khá tốt. Đình có quy mô kiến trúc vừa phải, lại được xây dựng ở trung tâm Thủ đô Hà Nội và còn tồn tại đến ngày nay là một điều hiếm có.

Lãnh đạo phường Hàng Gai cùng nhân dân và du khách chụp ảnh kỷ niệm tại giếng cổ trong khuôn viên di tích đình Yên Thái

Đình Yên Thái còn bảo lưu nhiều hiện vật quý như: bia đá, chuông đồng, kiệu gỗ, ngựa đá, hoành phi, câu đối, đại tự, các đồ khí tự và đặc biệt di tích còn bảo lưu được 10 đạo sắc quý sớm nhất là sắc phong Cảnh Hưng thứ 14 (năm 1753); các văn bản chữ Hán, chữ Nôm để phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học lịch sử, mỹ thuật...

Đình được xây dựng kiểu chữ công: Gian chính giữa đặt tượng thờ bà Chúa (tức Ỷ Lan Nguyên phi); bên trái thờ tượng Mẫu, bên phải thờ Phật. Trải qua bao cuộc hưng phế, tu bổ, đình vẫn là nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng tâm linh của nhân dân địa phương...

Q.HOA; ảnh: T.HUYỀN