Đằng sau câu chuyện nhiều địa phương vận động người xa quê không trở về ăn Tết
Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp như hiện nay, nhiều địa phương đã vận động người dân xa quê không trở về quê ăn Tết.
Trước diễn biến dịch phức tạp, lo sợ người về quê ăn Tết có thể làm tình hình dịch bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, nhiều địa phương đã đưa ra những biện pháp tăng cường chống dịch, trong đó hầu hết đều vận động người xa quê không trở về ăn Tết.
Ngược lại trong khi các tỉnh, thành phía Nam không đưa ra những quy định khắt khe thì nhiều tỉnh miền Bắc vẫn yêu cầu cách ly, xét nghiệm, vận động dân không về quê ăn Tết.
Thanh Hóa là địa phương đầu tiên đã có thư ngỏ gửi các tầng lớp nhân dân trong địa bàn TP.Thanh Hóa và người dân TP.Thanh Hóa đang làm việc tại tỉnh ngoài, nước ngoài... về việc tạm thời không trở về quê nếu không thực sự cần thiết; nhất là dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.
Theo đó, thành ủy, UBND, HĐND, MTTQ TP.Thanh Hóa đã phát đi thư ngỏ về việc chung tay cùng chính quyền thành phố thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19.
Lãnh đạo UBND TP.Thanh Hóa cho biết thành phố không cấm người dân đi lại, thăm người thân và gia đình vào bất cứ dịp nào chứ không riêng gì dịp Tết. Tuy nhiên, trước tình hình dịch bệnh phức tạp, thành phố khuyến cáo người dân khi trở về quê chấp hành tốt các quy định về phòng chống dịch Covid-19 để đón một cái Tết ấm cúng.
Cùng với TP.Thanh Hóa, Huyện ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa cũng đã ra thư ngỏ với tinh thần vận động, mong muốn nếu con em không thực sự cần thiết lắm thì không nên về quê, vì dịch đang rất phức tạp.
Tương tự, TP.Thái Nguyên, địa phương này cũng mới có văn bản nêu rõ: Tuyên truyền, vận động, thông tin đến người thân trong gia đình đang học tập, làm việc, lao động ngoài tỉnh không đi về TP.Thái Nguyên dịp từ nay đến Tết Nguyên đán.
Trường hợp do nhu cầu phải đến/về địa phương, yêu cầu bắt buộc phải khai báo y tế, thông báo với chính quyền địa phương trước khi trở về địa phương, gia đình và làm xét nghiệm Realtime- PCR hoặc Test nhanh kháng nguyên, có kết quả âm tính SARS- CoV-2 còn hiệu lực trong 72 giờ trước khi vào địa bàn. Nếu không có giấy xét nghiệm trước, người dân sẽ phải test nhanh ngay tại điểm chốt vào thành phố.
Ngày 30/12/2021, UBND xã Chiềng Yên (huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La) ra văn bản yêu cầu người lao động địa phương này đi làm ở xa muốn ăn Tết với gia đình, phải về trước ngày 10/1 (tức mồng 8 tháng Chạp) - tức trước Tết 22 ngày - để đảm bảo cách ly y tế.
Ngày 5/1, lãnh đạo tỉnh Nghệ An cho biết đã xây dựng kế hoạch đón Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022. Theo đó, các hoạt động đón Tết được thay đổi phù hợp với diễn biến tình hình dịch Covid-19.
Theo ông Bùi Đình Long, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, tỉnh này không hạn chế việc người dân trở về quê ăn Tết. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, Nghệ An quy định người dân khi về quê nếu đến/về từ các khu vực nguy cơ rất cao (cấp độ 4) hoặc khu vực nguy cơ cao (cấp độ 3) phải khai báo y tế bắt buộc tại trạm y tế xã/phường/thị trấn trước khi về nhà, nơi lưu trú; đi từ khu vực nguy cơ (cấp độ 2) và khu vực bình thường mới (cấp độ 1) thì thực hiện khai báo y tế bắt buộc, thực hiện 5K, tự theo dõi sức khỏe trong 7 ngày kể từ ngày đến/trở về địa phương.
Theo ông Nguyễn Tiên Hồng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Đà Nẵng, người dân về quê ăn Tết ở TP này vẫn áp dụng các biện pháp y tế như ngày bình thường. Cụ thể, chỉ cần khai báo y tế trên ứng dụng PC Covid và áp dụng các biện pháp như quy định chung của Bộ Y tế.
Trong khi đó, tại Quảng Ngãi, người đến/về từ các tỉnh, thành có số ca mắc Covid-19 cao như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai… và các khu vực có nguy cơ cao và nguy cơ rất cao, đã tiêm đủ 2 liều vaccine hoặc đã khỏi mắc Covid-19 trong vòng 6 tháng (tính đến thời điểm về) thì sẽ xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR vào ngày đầu tiên đến Quảng Ngãi; tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú trong vòng 7 ngày kể từ ngày về địa phương.
Trường hợp chưa tiêm đủ liều vaccine (thẻ vàng trên sổ sức khỏe điện tử) sẽ xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR vào ngày đầu tiên, thực hiện cách ly tại nhà 7 ngày và theo dõi sức khỏe trong 7 ngày tiếp theo. Những người chưa tiêm vaccine sẽ xét nghiệm RT-PCR 3 lần vào ngày thứ nhất, ngày thứ 7 và ngày thứ 14 khi về địa phương, cách ly tại nhà 14 ngày, tiếp tục theo dõi sức khỏe 14 ngày tiếp theo.
Đối với người về từ các tỉnh, thành có nguy cơ trung bình và nguy cơ thấp, đã tiêm đủ liều vaccine, tiêm chưa đủ hoặc đã khỏi mắc Covid-19 không quá 6 tháng sẽ tự theo dõi sức khỏe tại nhà 7 ngày, hạn chế tiếp xúc cộng đồng…
Những trường hợp F1, F2 đã tiêm đủ vaccine hoặc chưa tiêm đủ sẽ phải cách ly y tế tại nhà từ 7-14 ngày (tùy trường hợp tiêm đủ hay chưa), xét nghiệm RT-PCR từ 2-3 lần (nếu đã tiêm đủ vaccine sẽ xét nghiệm 2 lần, tiêm chưa đủ thì xét nghiệm 3 lần). Với trường hợp đặc thù, người nhập cảnh trực tiếp vào Quảng Ngãi sẽ thực hiện theo Công văn 10688/BYT và Quyết định 4158/QĐ-BYT của Bộ Y tế…
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, ông Lê Trí Thanh, cũng đã ban hành chỉ thị về việc tổ chức đón Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022, yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, TP kiểm soát chặt chẽ và yêu cầu người từ vùng đang có dịch trở về phải thực hiện nghiêm việc khai báo, theo dõi y tế, cách ly theo quy định; tăng cường quản lý các hoạt động lễ hội, vui xuân đón Tết, kỷ niệm ngày truyền thống; sinh hoạt tôn giáo; đám cưới, gặp mặt, mừng thọ, đám tang…
Theo ông Lê Trí Thanh, dịp Tết bà con về quê là bình thường. Tuy nhiên, dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, nguy cơ lây lan cao trong dịp Tết nếu không kiểm soát tốt, nên tỉnh Quảng Nam khuyến cáo những người ở vùng dịch (vùng cam, đỏ) nên hạn chế về quê nếu không thật sự cần thiết. Điều này vừa chủ động trong phòng chống dịch vừa tạo yên tâm cho bà con đón Tết yên vui.
Ông Ngô Văn Ninh, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Lâm Đồng, cho biết công dân về Lâm Đồng ăn Tết, kể cả khách du lịch, đều được qua lại tự do nhưng phải thực hiện theo đúng quy định phòng chống dịch. Người địa phương buộc phải khai báo y tế tại địa phương sinh sống, du khách khai báo y tế tại nơi cư trú. Tỉnh Bình Thuận cũng cho biết tình hình tương tự.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, cho biết trong tình hình hiện nay thì tỉnh chỉ khuyến cáo người dân về quê đón Tết phải thực hiện đầy đủ 5K, không tụ tập đông người, không rượu bia để làm sao bảo đảm công tác phòng chống dịch ở địa phương.
Còn theo ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, các ngành chức năng của tỉnh đang xây dựng kế hoạch đón dân trở về quê ăn Tết. Sở Giao thông Vận tải là đơn vị được giao nhiệm vụ phối hợp với các hãng xe khách để tổ chức đưa đón một cách an toàn và thuận lợi nhất.
Đặc biệt, hãng xe khách Phương Trang đang duy trì hoạt động chuyến xe 0 đồng phục vụ người từ nơi khác về địa phương này. Do đó, người dân có thể liên hệ trực tiếp với hãng xe này để được đón về quê ăn Tết miễn phí.
Tránh "ngăn sông, cấm chợ"
PGS.TS Trần Đắc Phu – nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) chia sẻ, khi không "zero COVID"; lượng vaccine được tiêm nhiều; Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128 và Quy định tạm thời về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 thì chấp nhận số ca mắc COVID-19 tăng nhiều.
Đặc biệt, PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết, khi chúng ta "thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19" thì có 3 vấn đề cần chú ý, đó là: Hiện nay không thực hiện giãn cách diện rộng; Chấp nhận có F0 cộng đồng, kiểm soát rủi ro vì đã "phủ vaccine"; và nước ta đã trải qua 4 đợt dịch nên đã có kinh nghiệm phòng, chống dịch COVID-19.
Từ đó, chuyên gia cho rằng các tỉnh, thành phố và địa phương cần thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết 128, tránh "ngăn sông cấm chợ". Ngoài ra, một số địa phương vận động hay ra quy định "làm khó" người dân về quê dịp Tết cổ truyền sẽ tạo ra tiền lệ không hay.
Chuyên gia cũng nêu ra thực tế, thời gian qua Chính phủ, Bộ Y tế đã "thổi còi" một số địa phương đưa ra quy định không hợp lý về cách ly, xét nghiệm đối với người từ địa phương khác về.
Về việc này, TS. Trần Đắc Phu nhận định: "Việc cách ly, xét nghiệm Bộ Y tế đã có quy định cụ thể. Việc yêu cầu toàn bộ người vào địa bàn phải xét nghiệm vừa không cần thiết, vừa tốn kém, vừa gây tâm lý chủ quan phòng bệnh. Các địa phương nên tạo điều kiện cho lao động về quê đón Tết an toàn".
Hiện nay tình hình dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, số ca mắc mỗi ngày cao, vì thế PGS.TS Trần Đắc Phu đưa khuyến cáo: Người dân về quê ăn Tết không nên lơ là, chủ quan mà cần tuân thủ tuyệt đối các biện pháp phòng, chống dịch.