Đằng sau việc Lầu Năm Góc triệu tập hàng trăm tướng lĩnh họp khẩn

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth. Ảnh: Anadolu Agency

Theo Wall Street Journal ngày 27-9, Lầu Năm Góc vừa đưa ra một lệnh triệu tập khẩn cấp, yêu cầu hàng trăm sĩ quan cấp cao, bao gồm các tướng lĩnh và đô đốc đóng quân khắp thế giới, phải nhanh chóng về Virginia tham dự một cuộc họp nội bộ. Động thái bất ngờ này được đưa ra bởi Bộ trưởng Quốc phòng (Bộ Chiến tranh) Pete Hegseth trong bối cảnh ông ngày càng tỏ ra thiếu kiên nhẫn trước sự chậm trễ trong việc triển khai các chỉ thị của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong quân đội.

Cuộc họp kéo dài một giờ, dự kiến diễn ra vào sáng 30-9 (giờ địa phương) tại Quantico, Virginia, không nhằm công bố các chỉ thị an ninh quốc gia mới quan trọng, mà là để Bộ trưởng Hegseth trình bày quan điểm của mình về "tinh thần chiến binh" (hay "Đạo đức chiến binh" - warrior ethos).

Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell xác nhận ông Hegseth "sẽ phát biểu với các lãnh đạo cấp cao của quân đội vào đầu tuần tới", nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết về nội dung cuộc họp. Tổng thống Trump sau đó nói với các phóng viên tại Nhà Trắng rằng ông sẽ tới dự cuộc họp nếu các tướng lĩnh "muốn như vậy".

Chỉ thị trên tác động tới khoảng 800 tướng lĩnh và đô đốc ở các căn cứ khắp nước Mỹ và hàng chục quốc gia trên thế giới. Dù quy mô lớn và giữ kín nội dung, cả ông Trump và Phó Tổng thống J.D. Vance đều đánh giá cuộc họp này “không có gì đặc biệt”. Tuy nhiên, nhiều quan chức quốc phòng bày tỏ lo ngại về nguy cơ an ninh khi cùng lúc tập trung đông đảo lãnh đạo quân sự ở một địa điểm. Một số khác cho rằng việc triệu tập như vậy sẽ làm suy yếu khả năng chỉ huy tại các đơn vị nếu khủng hoảng bất ngờ xảy ra.

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh ông Hegseth đang nhanh chóng tái cơ cấu Lầu Năm Góc theo định hướng an ninh quốc gia của Tổng thống Trump. Ông Trump đã yêu cầu đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh, một thay đổi cần sự chấp thuận của Quốc hội. Động thái triệu tập bất ngờ diễn ra khi Nhà Trắng đối mặt nguy cơ chính phủ Mỹ phải đóng cửa nếu Quốc hội không thông qua gói ngân sách mới trước ngày 30-9. Một số quan chức cảnh báo có thể xảy ra làn sóng sa thải quy mô lớn, làm dấy lên suy đoán rằng sự mập mờ quanh cuộc họp tuần tới có thể liên quan đến việc chuẩn bị cho kịch bản này.

Một quan chức Lầu Năm Góc tiết lộ rằng Bộ trưởng Hegseth đang ngày càng thất vọng vì chương trình nghị sự "tinh thần chiến binh" của ông không được các tướng lĩnh triển khai đủ nhanh. Bài phát biểu của ông Hegseth được cho là nhằm mục đích đưa các quan chức quốc phòng cấp cao và chỉ huy quân đội cùng chung quan điểm về các ưu tiên của ông.

Sự thiếu kiên nhẫn của ông Hegseth đã được thể hiện qua hành động. Vào tháng 5 vừa qua, ông đã ban hành chỉ thị cắt giảm số lượng tướng lĩnh và đô đốc cấp cao trong Lầu Năm Góc, bao gồm cả việc cắt giảm 20% cấp bậc bốn sao.

Mặc dù việc triệu tập khẩn cấp khiến các sĩ quan ngạc nhiên, Tổng thống Trump vẫn công khai ủng hộ Bộ trưởng Hegseth, khen ngợi ông đã làm việc rất tốt. Tổng thống Trump nói về cuộc gặp tại Nhà Trắng: "Thật tuyệt vời khi các tướng lĩnh và quan chức cấp cao đến để gặp gỡ một người nay đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Chiến tranh".

Tuy nhận được sự ủng hộ từ Tổng thống Trump, việc điều hành Lầu Năm Góc của ông Hegseth vẫn bị các nhà lập pháp giám sát chặt chẽ. Điều này xảy ra sau một số vụ rò rỉ và tranh cãi nội bộ trong văn phòng của ông, cũng như một cuộc điều tra của cơ quan giám sát nội bộ về việc liệu ông có đăng thông tin mật về các cuộc không kích của Mỹ vào Yemen trong một cuộc trò chuyện nhóm trên Signal mà vô tình có cả một nhà báo tham gia hay không.

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Thom Tillis của Bắc Carolina đã đưa ra nhận định gay gắt vào tháng 7 vừa qua rằng: "Tôi nghĩ rõ ràng là ông ấy không đủ năng lực để quản lý một tổ chức lớn và phức tạp". Trước những sóng gió này, Bộ trưởng Hegseth dự kiến sẽ ghi âm và ghi hình phiên họp sắp tới để công bố rộng rãi sau khi phát biểu, một động thái có thể nhằm củng cố thông điệp và giảm bớt sự mơ hồ trong chỉ đạo.

Cuộc họp khẩn cấp này phản ánh sự căng thẳng ngày càng tăng giữa Bộ trưởng Hegseth và các tướng lĩnh quân sự cấp cao, đặt ra câu hỏi về khả năng Lầu Năm Góc có thể nhanh chóng thống nhất về mặt nhận thức và ưu tiên chiến lược dưới sự lãnh đạo của ông Hegseth.

AN BÌNH