Đánh giá căn cơ công tác lập pháp, gắn xây dựng với tổ chức thực thi
Chiều 6/9, tiếp tục Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến đánh giá cao việc tổ chức Hội nghị nhằm nhìn nhận, đánh giá căn cơ công tác lập pháp trong nửa nhiệm kỳ qua và nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm nửa nhiệm kỳ tới.
“Đây là cách làm sáng tạo, thể hiện sự đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thực thi, thể hiện rõ tinh thần đồng hành cùng Chính phủ”, ông Đỗ Văn Chiến khẳng định.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến khẳng định, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội khóa XV đã dành nhiều thời gian, công sức để xây dựng luật, văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền, đóng góp quan trọng để đất nước ta vượt qua COVID-19, phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, thích ứng linh hoạt với biến đổi nhanh, khó đoán định của tình hình thế giới, khu vực và trong nước.
Quốc hội đã thực hiện đồng bộ cả sáng kiến lập pháp, thẩm tra, thông qua luật, giám sát các chủ thể thực thi pháp luật. Hơn hai năm của nhiệm kỳ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 1.010 văn bản, bao gồm 23 luật, 101 nghị quyết của Quốc hội, 4 pháp lệnh, 882 nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
“Những con số biết nói nêu trên thể hiện công sức của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan là rất lớn”, ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nêu rõ, Hiến pháp quy định, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong đó, nhiệm vụ phản biện xã hội đối với dự thảo, văn bản quy phạm pháp luật và giám sát quá trình thực hiện là nhiệm vụ rất quan trọng. Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV nhấn mạnh, phát huy vai trò của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội đối với quy trình lập pháp và giám sát thực hiện pháp luật, chú trọng bản lĩnh, ý thức chính trị, không bị chi phối, tác động bởi các hành vi không lành mạnh của bất cứ tổ chức, cá nhân nào trong quá trình giám sát phản biện xã hội.
Ý thức trách nhiệm của mình, từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức nghiên cứu, góp ý và phản biện hơn 60 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Trong đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã dành công sức, tâm huyết tham gia góp ý kiến phản ánh, phản biện dự thảo Luật đất đai sửa đổi và dự thảo Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở. Công tác phản biện xã hội ngày càng nề nếp, chất lượng được các cơ quan chủ trì soạn thảo luật và các đại biểu Quốc hội ghi nhận.
Từ nay đến hết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tập trung triển khai tốt một số nhiệm vụ trọng tâm. Đó là tiếp tục đề cao trách nhiệm và đổi mới tổ chức bộ máy để nâng cao hơn nữa chất lượng phản biện xã hội đối với các dự án luật Quốc hội sẽ thông qua từ nay đến hết nhiệm kỳ khóa XV; giám sát các cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền thực thi pháp luật và hướng dẫn hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện tốt quyền, trách nhiệm được giao trong Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, góp phần quan trọng thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, tạo sự đồng thuận cao về nhận thức, đề xuất với cấp có thẩm quyền cho phép nghiên cứu luật hoạt động giám sát của nhân dân để thực hiện khoản 2, Điều 8 Hiến pháp năm 2013. Các cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền.
Bên cạnh đó là phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan liên quan sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật, nhằm nâng cao chất lượng các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu dân cử; tập hợp, tổng hợp ý kiến kiến nghị của cử tri, nhân dân, làm sâu sắc, sáng rõ thêm nguyên tắc cơ bản, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của nhân dân, nhất là quy trình, nguyên tắc hiệp thương bầu cử, giám sát hoạt động của đại biểu dân cử để nâng cao thực chất quyền làm chủ của nhân dân.
Cụ thể, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được cơ quan chủ trì soạn thảo, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội các cấp, ngành, cử tri và nhân dân đóng góp nhiều công sức trong quá trình chuẩn bị và theo lộ trình thì kỳ họp tới đây Quốc hội sẽ thông qua Luật Đất đai (sửa đổi). Do đó, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục có cơ chế phù hợp để lắng nghe ý kiến cầu thị hơn nữa đối với một số nội dung còn có ý kiến khác nhau, đáp ứng kỳ vọng của cử tri và nhân dân.
“Qua thực tiễn, cùng một nội dung công việc, cùng một hệ thống pháp luật như nhau, địa phương này thì thực hiện được địa phương khác cho là vướng mắc, không thực hiện được. Điều đó cho thấy nhận thức pháp luật còn khác nhau do năng lực của cán bộ khác nhau”, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhấn mạnh.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ quan tâm hơn nữa trong thực hiện Điều 74 Hiến pháp năm 2013, nhất là Khoản 2, Điều 74 quy định về giải thích Hiến pháp, luật và pháp lệnh để xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh trong thực tiễn…