Dạo bước qua những nền văn hóa trà đặc sắc trên thế giới

Từ những bàn trà thiền tịnh ở Nhật Bản, ly trà bạc hà nồng nàn của Morocco đến tách masala chai đậm vị gia vị của Ấn Độ, hành trình khám phá văn hóa trà thế giới mở ra nhiều câu chuyện sâu sắc về con người và truyền thống. Thưởng trà vì thế không chỉ là uống một tách nước nóng, mà là cảm nhận cả hơi thở văn hóa đang ẩn mình trong từng hương vị.

Morocco - Vị ngọt thanh của trà bạc hà và tinh thần hiếu khách

Trà bạc hà Atai Bi Nana được xem là biểu tượng của lòng hiếu khách Morocco. Thức uống này kết hợp trà xanh “thuốc súng” của Trung Quốc, nhiều đường và bạc hà tươi, tạo nên vị ngọt đậm và mát lành. Điều đặc biệt nằm ở nghi thức rót trà: chủ nhà nâng cao ấm bạc và rót dòng trà xuống những chiếc ly nhỏ để tạo lớp bọt mịn - dấu hiệu cho thấy ấm trà được pha đạt chuẩn.

Trà bạc hà Atai Bi Nana được xem là biểu tượng của lòng hiếu khách Morocco

Dù nguồn gốc của Atai Bi Nana còn nhiều giả thuyết, từ ảnh hưởng của Anh vào thế kỷ 19 đến giao thương vùng Trung Đông từ thế kỷ 17, thức trà này ngày nay đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống Morocco. Theo truyền thống, khách được mời ba lần trà, mỗi lần là một sắc thái hương vị khác nhau. Sau lần thứ ba, nghi thức được xem là trọn vẹn, như cách người Morocco khéo léo gửi gắm sự trân trọng dành cho người thưởng trà.

Ấn Độ - Masala chai và bản hòa âm của các loại gia vị

Masala chai là một trong những biểu tượng ẩm thực của Ấn Độ, nổi tiếng với vị cay ấm và thơm của các loại gia vị. Thức trà này được pha từ trà đen, sữa, đường và hỗn hợp gia vị như thảo quả, quế, gừng, đinh hương, hạt tiêu đen hay thìa là. Các chai wallah - những người bán trà trên khắp Ấn Độ, mỗi người đều có bí quyết riêng, khiến masala chai trở nên đa dạng theo từng vùng miền.

Với Ấn Độ, Masala chai là mùi hương của những con phố đông đúc, của những quầy trà nhỏ nơi người dân dừng lại hàn huyên vài phút giữa cuộc sống bận rộn

Có nhiều truyền thuyết về sự ra đời của thức uống này: một vị vua Ấn Độ cổ muốn tạo ra thức uống chữa bệnh, hay một nhà sư học được cách pha trà từ Trung Quốc. Nhưng thực tế, Masala chai chỉ phổ biến mạnh từ đầu thế kỷ 20, khi người dân Ấn Độ biến tấu trà của Anh theo cách riêng, thêm gia vị để phù hợp với khẩu vị và khí hậu bản địa.

Không chỉ là thức trà giải khát, Masala chai còn được xem là thức uống tốt cho sức khỏe nhờ các thành phần thảo mộc có tác dụng giữ ấm cơ thể, tăng đề kháng, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ trí nhớ. Với Ấn Độ, Masala chai là mùi hương của những con phố đông đúc, của những quầy trà nhỏ nơi người dân dừng lại hàn huyên vài phút giữa cuộc sống bận rộn.

Nhật Bản - Matcha và tinh thần thanh tịnh của trà đạo

Matcha - trà bột màu xanh được đánh đều với nước để tạo bọt là một phần quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Dù xuất hiện từ Trung Quốc vào thế kỷ 7, matcha chỉ thực sự phát triển mạnh mẽ từ thế kỷ 12 khi được giới tu sĩ và tầng lớp thống trị Nhật Bản sử dụng nhằm phục vụ thiền định và giao tiếp nghi lễ.

Nghi thức uống trà otemae là tổng hòa của triết lý sống và nghệ thuật, dựa trên bốn nguyên tắc: “Hòa - Kính - Thanh - Tịch”

Cùng với thời gian, matcha trở thành trung tâm của trà đạo Nhật Bản. Nghi thức uống trà otemae là tổng hòa của triết lý sống và nghệ thuật, dựa trên bốn nguyên tắc: “Hòa - Kính - Thanh - Tịch”. Các động tác pha matcha diễn ra chậm rãi, chuẩn xác, trong không gian tĩnh tại, giúp con người tìm lại sự cân bằng, thanh lọc tâm trí trước những áp lực của cuộc sống hiện đại.

Ngày nay, matcha còn trở thành nguyên liệu phổ biến trong những món tráng miệng, đồ uống, nhưng trong chiều sâu văn hóa Nhật Bản, matcha vẫn là biểu tượng của sự tinh sạch và lòng trân trọng từng khoảnh khắc.

Trung Quốc - Trà ô long và tinh hoa của nghi lễ Gongfu

Trà ô long - loại trà nằm giữa trà xanh và trà đen về mức độ oxy hóa mang đến hương vị phong phú, từ nhẹ nhàng, tươi mát đến đậm đà, ngọt hậu. Tùy vùng trồng và kỹ thuật chế biến, trà có thể mang mùi mật ong, hoa, gỗ hay hương rang.

Nguồn gốc thưởng trà ô long gắn liền với nghi lễ Gongfu cha, xuất hiện từ thời Tống và được lưu truyền qua nhiều thế kỷ

Nguồn gốc thưởng trà ô long gắn liền với nghi lễ Gongfu cha, xuất hiện từ thời Tống và được lưu truyền qua nhiều thế kỷ. Nghi lễ này đề cao sự tỉ mỉ: từ việc làm nóng ấm, tráng lá trà, rót trà đến cách nâng chén, ngửi hương… tất cả đều được thực hiện một cách chậm rãi, có chủ đích. Đây là một cách thể hiện lòng tôn kính đối với trà, với cách làm trà và với thiên nhiên - nơi nuôi dưỡng cây chè.

Nam Mỹ - Yerba mate và tinh thần sẻ chia cộng đồng

Yerba mate, phổ biến ở Paraguay, Argentina, Uruguay và Brazil, là thức uống chứa nhiều caffeine tự nhiên, có vị đắng đậm và hương thảo mộc mạnh mẽ. Người dân thường uống mate bằng quả bầu (calabash) và ống hút kim loại (bombilla), chuyền tay nhau trong nhóm nhỏ - một nghi thức thể hiện sự kết nối và chia sẻ.

Yerba mate, phổ biến ở Paraguay, Argentina, Uruguay và Brazil, là thức uống chứa nhiều caffeine tự nhiên, có vị đắng đậm và hương thảo mộc mạnh mẽ

Mate xuất hiện từ thời tiền Colombo, khi người bản địa Guaraní phơi khô lá cây Ilex paraguariensis để pha nước uống. Khi người Tây Ban Nha đặt chân đến Nam Mỹ thế kỷ 17, mate nhanh chóng trở thành mặt hàng thương mại và sau này là thức uống quốc dân. Dù ngày nay mate có thể được pha thêm đường hay cam quýt cho dễ uống, tinh thần cộng đồng vẫn là linh hồn của loại trà đặc biệt này.

Vương quốc Anh - Trà đen và phong thái lịch lãm của trà chiều

Từ thế kỷ 17, khi trà được Công ty Đông Ấn đưa tới Anh, văn hóa trà đã trở thành một phần quan trọng của đời sống xã hội. Trà đen - thường uống cùng sữa và đường là thức uống quen thuộc của người dân, xuất hiện nhiều lần trong ngày. Văn hóa afternoon tea nổi tiếng không chỉ ở Anh mà còn lan rộng toàn cầu, gắn với những đĩa bánh ngọt tinh tế và phong thái thưởng trà sang trọng.

Từ thế kỷ 17, khi trà được Công ty Đông Ấn đưa tới Anh, văn hóa trà đã trở thành một phần quan trọng của đời sống xã hội

Người Anh uống trà để khởi đầu ngày mới, lấy lại sự tỉnh táo buổi trưa và thư giãn vào cuối chiều. Tách trà trở thành biểu tượng của sự điềm tĩnh, thanh lịch và trật tự vốn được xem là đặc trưng văn hóa Anh.

Nhật Hưng