Đào tạo ngành Quản lý dự án của NEU và Trường ĐH Xây dựng có gì khác nhau?
Hiện nay, một số trường đại học ở nước ta cùng đào tạo về ngành Quản lý dự án nhưng có định hướng giảng dạy theo những thế mạnh khác nhau.
Quản lý dự án (tên tiếng Anh là Project Management) là ngành học chuyên đào tạo về việc hoạch định, theo dõi và kiểm soát tất cả các khâu của dự án, nhằm đảm bảo được thiết lập và triển khai thành công. Chương trình là sự kết hợp hoàn hảo giữa các kiến thức kinh tế, quản trị kinh doanh, kỹ thuật, công nghệ thông tin, tâm lý, xã hội học,... nhằm cung cấp những công cụ cần thiết để phát triển kế hoạch dự án.
Song, hiện nay một số trường đại học ở nước ta cùng đào tạo về ngành Quản lý dự án nhưng có định hướng giảng dạy theo những thế mạnh khác nhau.
Giải mã vai trò quan trọng của ngành Quản lý dự án
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh – Trưởng Bộ môn Kinh tế Xây dựng, Phó trưởng Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cho biết: Trong thời đại hiện nay, kiến thức và kỹ năng Quản lý dự án nắm giữ vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội, khoa học kỹ thuật - công nghệ trong nước và toàn cầu. Những yêu cầu về dự án phát triển bền vững đã mang đến nhiều vấn đề mới phức tạp hơn, đòi hỏi lực lượng nhân lực phải có trình độ cao và kỹ năng phù hợp trong xã hội.
Nhu cầu dự án xuất hiện ở khắp nơi, cả trên phạm vi toàn cầu, trong khu vực, quốc gia, lẫn ở cấp độ trung ương và địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp,… Nhất là trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của kinh tế - xã hội hiện nay, nhiều doanh nghiệp triển khai dự án thuộc các lĩnh vực khác nhau như xây dựng hạ tầng, phát triển mặt hàng kinh doanh, sản phẩm dịch vụ, nguồn nhân lực, hậu cần trong chuỗi cung ứng, hay những dự án bổ trợ khác.
Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh - Trưởng Bộ môn Kinh tế Xây dựng, Phó trưởng Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng (người thứ hai tính từ bên trái sang ở hàng đầu tiên) cùng các thầy cô, sinh viên Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Ảnh: NTCC.
Để đảm bảo dự án được triển khai thành công, phù hợp cho sự phát triển của đất nước và cộng đồng, yếu tố quyết định cốt lõi chính là yếu tố con người. Nhân lực quản lý dự án cần phải có khả năng vận hành tốt hệ thống, phát huy tiềm năng ứng dụng của công nghệ kỹ thuật.
Vì vậy, ngành Quản lý dự án giúp trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng và thái độ cần thiết để lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, giám sát và kiểm soát dự án đầu tư phát triển thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau một cách hiệu quả.
Được trang bị bài bản tư duy hệ thống và khả năng phân tích tổng hợp, người học ngành Quản lý dự án có thể đảm nhận vai trò quản lý, điều phối các nguồn lực của dự án để đạt được mục tiêu đề ra trong phạm vi ngân sách, thời gian quy định, đáp ứng yêu cầu về chất lượng và sự hài lòng của các bên liên quan.
Bên cạnh đó, chương trình cũng chú trọng trang bị các kỹ năng mềm như khả năng lãnh đạo, làm việc nhóm, giao tiếp, đàm phán, giải quyết vấn đề, ra quyết định và những công cụ trong quản lý dự án hiện đại theo chuẩn mực tiên tiến trên thế giới.
Đồng tình với ý kiến trên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Văn Hùng - Trưởng Khoa Đầu tư, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ: Với sự thay đổi và phát triển không ngừng của nền kinh tế - xã hội hiện nay, vấn đề quản lý dự án đã, đang và sẽ ngày càng trở nên quan trọng đối với các tổ chức, doanh nghiệp và với mỗi cá nhân.
Ngành Quản lý dự án đảm bảo các chiến lược, kế hoạch, công trình hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng, theo mục tiêu của tổ chức, doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, Quản lý dự án là một nghề có tính chuyên môn cao và ngày càng khẳng định đây là công việc lý tưởng cho những nhân sự có năng lực tốt.
Quản lý dự án liên quan đến việc điều phối, phân bổ nguồn lực của dự án, từ đó quyết định khả năng hoàn thành các mục tiêu của dự án. Đồng thời, việc quản lý dự án tốt sẽ đảm bảo tiến độ hoàn thành đúng thời hạn. Trong một dự án, yếu tố thời gian rất quan trọng, mỗi dự án luôn có thời hạn hoàn thành nhất định. Có thể thấy, quản lý dự án là một phần không thể thiếu trong sự thành công của hoạt động quản trị doanh nghiệp và quản lý chiến lược toàn diện.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Văn Hùng - Trưởng Khoa Đầu tư, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Ảnh: NVCC.
Vì vậy, bất kỳ tổ chức, doanh nghiệp nào cũng cần trang bị đội ngũ quản lý, điều hành kỹ năng giám sát để hoàn thành tốt nhất các mục tiêu kinh doanh và cải thiện hoạt động của đơn vị. Hơn nữa, áp dụng các kiến thức, kỹ năng quản lý dự án trong cuộc sống hàng ngày cũng sẽ giúp cho mỗi cá nhân có thể đạt được mục tiêu với thời gian ngắn nhất, sử dụng nguồn lực hiệu quả nhất.
Tiềm năng cơ hội việc làm rộng mở
Theo Phó Giáo sư Phạm Văn Hùng, sinh viên ngành Quản lý dự án sau khi tốt nghiệp ra trường có thể tham gia vào các cơ quan, tổ chức, công ty, doanh nghiệp trong những vai trò như: chuyên viên tư vấn dự án, chuyên viên phân tích dự án, quản lý hoạt động kinh doanh, giám đốc quản lý dự án, điều phối viên dự án,...
Cử nhân Quản lý dự án sau khi tích lũy kinh nghiệm có khả năng trở thành giám đốc dự án, trưởng phòng hoặc trưởng ban đầu tư tại các doanh nghiệp, trưởng các bộ phận tại các Ban quản lý dự án, định chế tài chính, chuyên gia tư vấn độc lập về quản lý dự án, Viện nghiên cứu,...
Như vậy, đầu ra của ngành Quản lý dự án rất rộng mở bởi người học sẽ được đào tạo nhằm đáp ứng quá trình tham gia dự án ở nhiều lĩnh vực chuyên sâu sau này. Hơn nữa, để đảm bảo tiến độ hiệu quả, mỗi dự án của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đều cần có vị trí chủ nhiệm dự án, trưởng ban quản lý dự án hay người quản lý danh mục đầu tư,...
Đánh giá “bức tranh” tổng quan về nguồn cung và cầu qua quá trình tiếp xúc với doanh nghiệp, Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh nhận thấy nhu cầu tuyển dụng ngành Quản lý dự án trong “dư địa” thị trường lao động rất lớn, vì xuất phát điểm, ngành học này có thể áp dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau như phát triển sản phẩm kinh doanh, xuất nhập khẩu, kỹ thuật xây dựng, công nghệ thông tin, bất động sản, nông lâm ngư nghiệp,...
Sinh viên Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội bảo vệ đồ án tốt nghiệp. Ảnh: NTCC.
Mặt khác, theo kết quả khảo sát vị trí việc làm trên các kênh thông tin tuyển dụng lớn, người học tốt nghiệp ngành Quản lý dự án có cơ hội làm việc ở nhiều loại hình cơ quan, tổ chức, từ khối nhà nước đến tư nhân, bao gồm cả doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài, các tổ chức phi chính phủ,... không giới hạn. Đặc biệt khi các em sở hữu chứng chỉ hành nghề đều có thể phát triển tiềm năng ở các dự án nước ngoài.
Cụ thể, sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường có thể trở thành chuyên viên/nhân viên quản lý dự án tại các tập đoàn, công ty, tổ chức có dự án liên quan đến đầu tư xây dựng, kỹ thuật; tại cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế, đầu tư phát triển; tại công ty tư vấn, đơn vị giám sát, kiểm soát các loại hình dự án; chuyên viên phân tích, đánh giá dự án tại ngân hàng, tổ chức tài chính; quản lý sản xuất, kinh doanh, chuỗi cung ứng, quản trị nguồn lực dự án tại doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh; cán bộ quản lý dự án phát triển tại tổ chức phi chính phủ, tổ chức xã hội; triển khai các dự án chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ mới;...
Trường đại học đào tạo ngành Quản lý dự án theo phát huy thế mạnh kỹ thuật - công nghệ
Với định hướng đào tạo ngành Quản lý dự án phát huy thế mạnh về lĩnh vực khoa học - công nghệ và kỹ thuật xây dựng, Phó trưởng Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội lý giải:
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và sự bùng nổ của công nghệ thông tin hiện nay, vai trò của ứng dụng khoa học - kỹ thuật tiên tiến và trí tuệ nhân tạo AI ngày càng quan trọng trong cuộc sống con người. Bắt kịp xu thế đó, ngành Quản lý dự án là một sự giao thoa tuyệt vời giữa khoa học, công nghệ với lĩnh vực quản trị, quản lý.
Kế thừa và phát huy thế mạnh hơn 65 năm đào tạo, nghiên cứu với nòng cốt là kỹ thuật - công nghệ của Trường Đại học Xây dựng Hà Nội; Ban Chủ nhiệm Khoa cùng với nhà trường đã quyết định mở ngành học Quản lý dự án và bắt đầu tuyển sinh từ năm 2024.
Người học ngành Quản lý dự án sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề, nắm trong tay 2 yếu tố đáng giá nhất là kiến thức chuyên môn và kỹ năng quản trị, giúp cho cơ hội thăng tiến sự nghiệp dễ dàng hơn.
Đặc biệt, ngành học này được “mặc tấm áo” rộng hơn khi không chỉ giới hạn đào tạo về nền tảng lĩnh vực xây dựng, công nghệ thông tin, mà còn mở ra nhiều nội dung bổ trợ liên quan như kinh tế, quản trị kinh doanh, kỹ thuật, môi trường, văn hóa, xã hội,... Đây là cách tiếp cận mới so với hướng đào tạo chuyên môn trước đây của cơ sở giáo dục.
Từ đó, các bạn sinh viên sau khi ra trường có thể tiếp cận với nhiều loại hình dự án khác nhau, không bó hẹp trong một nhánh lĩnh vực nhất định, bao gồm cả các dự án khởi nghiệp. Đây cũng là nền tảng giúp người học nếu có mong muốn chuyển hướng nghề nghiệp thì sẽ có góc nhìn đa chiều hơn để nâng cao kiến thức, kỹ năng, khả năng tự học cho bản thân sau này.
Đội ngũ cán bộ, giảng viên cùng các em sinh viên Khoa Kinh tế và Quản lý xây dựng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Ảnh: NTCC.
Về học liệu phục vụ đào tạo, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội tiếp cận hướng giảng dạy theo tổ chức PMI, Viện quản lý dự án hoa Kỳ - tổ chức hàng đầu thế giới tiên phong trong việc phát triển các kỹ thuật, quy trình làm việc, thiết lập chuẩn mực cho hoạt động quản lý dự án. Từ đó tạo điều kiện cho người học tốt nghiệp có cơ hội để thi chứng chỉ hành nghề quản lý dự án chuyên nghiệp theo chuẩn PMP.
Các em sinh viên được giảng dạy những kiến thức, kỹ năng về phân tích, lựa chọn cách tiếp cận dự án hiệu quả; triển khai thực hành, lập, thẩm tra, thẩm định, quản lý dự án thuộc các loại hình khác nhau; đánh giá các tình huống, phát hiện vấn đề và đề xuất giải pháp để tham mưu cho người quản lý; giao tiếp, làm việc nhóm trong môi trường công việc đa văn hóa, đa phương tiện, đa ngôn ngữ;...
Về đội ngũ giảng viên, thầy cô có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm thực tiễn phong phú, cùng cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, nhằm tạo môi trường lý tưởng phát triển cho người học có khả năng thích ứng nhanh trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Năm 2023, trường được xếp hạng 14 trong tổng số 184 trường ở Việt Nam theo bảng xếp hạng các hồ sơ khoa học Google scholar của tổ chức Webometrics.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Quyết định số 3196/QĐ-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc giao cho Trường Đại học Xây dựng Hà Nội là cơ quan tổ chức xây dựng chuẩn chương trình đào tạo trình độ đại học khối ngành Kiến trúc - Xây dựng. Từ đó khẳng định việc Trường Đại học Xây dựng Hà Nội sẽ luôn đáp ứng là một cơ sở giáo dục đại học trọng điểm ngành quốc gia, có năng lực, uy tín và chất lượng đào tạo đứng đầu trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc.
Tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ thêm, ngoài chương trình đào tạo chính khóa, nhà trường cũng tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa bổ ích như: cuộc thi mô phỏng, giả lập tình huống thực tế trong quản lý dự án, phối hợp tổ chức buổi giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm với chuyên gia, nhà quản lý dự án thành công.
Những hoạt động ngoại khóa đa dạng và phong phú này sẽ tạo môi trường học tập năng động, giúp sinh viên phát triển toàn diện cả về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng mềm cần thiết cho công việc sau này.
Trường đại học định hướng đào tạo thiên về trọng điểm quản lý, quản trị kinh doanh
Theo ý kiến của Phó Giáo sư Phạm Văn Hùng, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân là trường đại học trọng điểm hàng đầu Việt Nam đào tạo về kinh tế, quản lý và quản trị kinh doanh. Theo đó, Quản lý dự án là một trong những ngành đào tạo của trường trong lĩnh vực quản lý và quản trị kinh doanh.
Chương trình đào tạo của nhà trường được xây dựng đảm bảo tính hiện đại, hội nhập và tăng cường các hoạt động thực tế, trải nghiệm cho sinh viên. Kiến thức giảng dạy bao quát tất cả các nội dung chủ yếu của quản lý dự án: quản lý phạm vi dự án, quản lý thời gian dự án, quản lý chất lượng dự án, quản lý chi phí dự án, quản lý đấu thầu, quản lý rủi ro dự án,…
Cuộc thi "Lập dự toán nhanh bằng phần mềm dự toán G8 năm 2024" do Liên chi đoàn Khoa Kinh tế và Quản lý Xây dựng, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội phối hợp với Công ty Cổ phần Công nghệ Hoàng Hà tổ chức. Ảnh: NTCC.
Gửi gắm lời khuyên đến các em học sinh, sinh viên đang mong muốn theo đuổi ngành học này, Trưởng Khoa Đầu tư, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, nhà quản lý dự án sẽ phải làm việc với nhiều đội nhóm, cá nhân khác nhau. Ở một khía cạnh nào đó, bạn chính là một nhà lãnh đạo.
Vì vậy, ngoài các kiến thức chuyên môn, các em sinh viên theo đuổi ngành học này cũng cần liên tục rèn luyện, củng cố các kỹ năng khác thông qua những hoạt động ngoại khóa như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý nhóm, kỹ năng đàm phán, kỹ năng quản lý nhóm, kỹ năng tổ chức,…
Quản lý dự án đang và sẽ là một ngành ngày càng được xã hội quan tâm. Chính vì thế, ngày càng có nhiều trường học đào tạo chuyên ngành này, các cơ hội việc làm cũng từ đó mở ra nhiều hơn. Xã hội ngày càng đề cao những công việc mang tính sáng tạo, làm việc theo kế hoạch rõ ràng, khoa học nhằm hiện thực hóa các ý tưởng.
Mặc dù khối lượng công việc của Quản lý dự án tương đối lớn và áp lực cao, nhưng mức thu nhập khá hấp dẫn. Theo khảo sát của HRchannels, mức lương bình quân của ngành nghề này khoảng 35 triệu đồng/tháng, dao động từ khoảng 10 đến 117 triệu đồng/tháng. Vị trí việc làm cũng xuất hiện trong các doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau (như tài chính - ngân hàng, truyền thông,...) với những đặc điểm riêng và vai trò khác biệt. Do đó, mức lương cũng sẽ khác nhau.
Em Đoàn Phương Thảo - sinh viên lớp Quản lý dự án K63, Khoa Đầu tư, Ủy viên Ban Chấp hành Liên Chi đoàn của Khoa nhiệm kỳ 2022 - 2024, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Ảnh: NVCC.
Em Đoàn Phương Thảo - sinh viên lớp Quản lý dự án K63, Khoa Đầu tư, Ủy viên Ban Chấp hành Liên Chi đoàn của Khoa nhiệm kỳ 2022 - 2024, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết:
“Theo em, chương trình học tập của trường đã bám sát với những yêu cầu của ngành với những học phần thực tế có thể áp dụng trực tiếp khi làm việc như: Lập dự án, nội dung quản lý dự án bằng Microsoft Project, Thẩm định dự án đầu tư, Đấu thầu, Kinh tế đầu tư, Quản lý rủi ro dự án,... thực tế về công việc. Ngoài ra, Khoa Đầu tư cũng thường xuyên tổ chức các buổi kiến tập tại các Sở Kế hoạch và Đầu tư, các công trình dự án thực tế,... giúp sinh viên có cái nhìn rõ ràng hơn về nghề nghiệp.
Có thể nói rằng, chương trình học ngành Quản lý dự án không hề dễ, tuy nhiên trong quá trình rèn luyện, em có được sự đồng hành của các thầy cô tâm huyết và bạn bè chia sẻ “bí kíp” quý giá đã đúc rút kinh nghiệm. Bên cạnh kiến thức được giảng dạy, bản thân mình cũng cần học hỏi, bổ sung các kỹ năng, chứng chỉ liên quan”.
