Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao: Cần tập trung và học hỏi
Vương quốc Anh được coi là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về xây dựng mối quan hệ đối tác đại học và DN.
Trong thời đại mới, việc đào tạo được đội ngũ nguồn nhân lực trình độ cao là vấn đề then chốt của mỗi quốc gia. Chính phủ Việt Nam xác định “đổi mới-sáng tạo” là trụ cột để phát triển kinh tế - xã hội và các trường đại học đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái này. Tại các quốc gia phát triển, trường đại học có vai trò chủ yếu để tạo ra các cơ hội nghiên cứu, sáng tạo, góp phần xây dựng tinh thần doanh nhân thông qua liên kết giữa trường đại học và DN. Cùng với trọng tâm của các quốc gia là cuộc CMCN 4.0, việc xây dựng mối quan hệ giữa Chính phủ – trường đại học – DN trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa DN và trường đại học đang là nhu cầu bức thiết
Trong bối cảnh đó, Việt Nam có thể tham khảo kinh nghiệm của các nước tiên tiến. Là quốc gia có Chỉ số đổi mới đứng thứ 4 trên thế giới, Vương quốc Anh đã xây dựng một nền tảng quốc gia thúc đẩy tri thức và hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Vương quốc Anh được coi là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về xây dựng mối quan hệ đối tác đại học và DN.
Hội đồng Anh mong muốn chia sẻ các mô hình thành công, cơ cấu tổ chức về xây dựng quan hệ đối tác đại học và DN, chia sẻ tri thức để hỗ trợ các quốc gia phát triển, trong đó có Việt Nam, thực hiện được mong muốn phát triển kinh tế-xã hội thông qua nâng cao chất lượng và tác động của hệ thống đại học với đổi mới và chuyển giao tri thức.
Báo cáo Nghiên cứu của Hội đồng Anh mang tên “Cơ hội, mô hình và phương pháp tiếp cận phát triển hợp tác giáo dục đại học Vương quốc Anh và các nước khu vực Đông Á về phát triển sâu rộng các hợp tác đối tác giữa đại học và DN” đã giới thiệu 3 nội dung chính trong mối quan hệ đại học – DN (U-I), bao gồm: tổng quan về bối cảnh, sự phát triển và vị thế của Vương quốc Anh và Đông Á trong lĩnh vực hợp tác DN – đại học; giới thiệu nghiên cứu đánh giá theo từng quốc gia về tiềm năng phát triển quan hệ đối tác; và giới thiệu các mô hình hợp tác, những lựa chọn tiềm năng để hỗ trợ phát triển hợp tác giữa các trường đại học thuộc Vương quốc Anh và Đông Nam Á.
Bà Donna McGowan, Giám đốc Hội đồng Anh tại Việt Nam cho biết, giáo dục đại học quốc tế tại Việt Nam vẫn đang duy trì tốt các hợp tác với Vương quốc Anh trong lĩnh vực phát triển các chương trình liên kế́t đào tạo tại Việt Nam, qua đó tạo nền tảng cho việc phát triển mối quan hệ hợp tác giữa trường đại học và DN. Việt Nam là một quốc gia rất kiên định theo đuổi chính sách đổi mới trong tương lai, và luôn có những mặt cần phải có sự phối hợp thực hiện.
Việt Nam vẫn tiếp tục thúc đẩy phát triển các chính sách hỗ trợ hợp tác giữa trường đại học và DN và đang đối mặt với những thách thức mang tính hệ thống. Trong đó, tập trung cải thiện về chất lượng giảng dạy cũng như gia tăng tỷ lệ có việc làm của sinh viên tốt nghiệp sẽ cần được giải quyết thông qua các chương trình trao đổi và giao lưu quốc tế cùng với sự hỗ trợ của mạng lưới đối tác trường đại học và DN.
Liên kết DN – đại học phải dựa trên kết nối cung – cầu giữa thị trường lao động để khắc phục vấn đề hiện tại là sinh viên tốt nghiệp không thể tìm được việc làm, trong khi DN không thể tuyển dụng lao động... Những mô hình thực tế của các trường đại học Vương quốc Anh như mô hình hợp tác 3 bên là Chính phủ – trường đại học và DN của đại học Salford, hay mô hình hợp tác đại học - DN tầm quốc tế của đại học Cranfield đã giúp chia sẻ nhiều kinh nghiệm, như việc xây dựng mạng lưới chuyên gia hỗ trợ giảng viên đại học tham gia chương trình hợp tác với DN.
Một nội dung cũng rất được quan tâm là chuyển giao công nghệ và hợp tác với DN; đặc biệt là làm thế nào để huy động DN tham gia vào xây dựng và phát triển các chương trình, cung cấp cơ hội việc làm cho sinh viên tốt nghiệp. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế mở ra nhiều cơ hội, nhưng cũng tạo ra không ít thách thức cho các trường đại học trong việc đào tạo nguồn nhân lực. Liên kết DN – đại học thành công là mối quan hệ đối tác cùng có lợi, trong đó việc quốc tế hóa giáo dục đại học sẽ giúp cải thiện được năng lực của các trường, của từng khoa chuyên ngành cũng như của các nghiên cứu dựa trên chính nhu cầu của DN.
PGS - TS. Ngô Thị Phương Lan, Hiệu trưởng trường Đại học Khoa học xã hội Nhân Văn chia sẻ, hợp tác Việt Nam – Vương quốc Anh góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học và năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam. Vương quốc Anh được biết đến là quốc gia đi đầu trong lĩnh vực nghiên cứu và đổi mới sáng tạo dựa trên hợp tác với DN để có thể nắm bắt được nhu cầu thực tế. Các trường đại học Việt Nam có thể tham khảo và học hỏi từ đây.
