Đất nước Iran trước Cách mạng Hồi giáo 1979

Trước cách mạng Hồi giáo diễn ra vào ngày 11/2/1979, Iran do Shah Mohammad Reza Pahlavi, lấy danh hiệu là Shah-an-Shah (Vua của các vị Vua) cai trị. Được biết đến như một Hoàng đế độc tài, trong giai đoạn từ 1941-1979 Shah sẵn sàng đàn áp những chính kiến bất đồng và có tư tưởng tự do chính trị.

Trong ảnh, Shah Muhammed Reza Pahlevi và vợ của ông, Nữ hoàng Fawzia cùng Công chúa nhỏ Shahnaz trong khuôn viên cung điện ở Teheran năm 1942.

Shah đã tiến hành một loạt cải cách cấu trúc đất nước xung quanh bản sắc Ba Tư, đàn áp các bộ tộc, dẹp bỏ luật lệ địa phương tập trung quyền lực về trung ương, mở rộng quyền phụ nữ trong xã hội, đồng thời, xóa bỏ chế độ đa đảng....

Những cải cách đó của Mohammad Reza Pahlavi nhằm biến Iran thành một nước hiện đại theo kiểu phương Tây.

Cũng trong thời kỳ này, Nhà lãnh đạo Iran Mohammad Reza Pahlavi đã tiến hành cải cách tôn giáo, cấm trang phục tôn giáo, thậm chí cả mạng che mặt của phụ nữ, khiến những thành phần bảo thủ và truyền thống của nước này nổi giận.

Trong thời kỳ này, phụ nữ Iran này được khuyến khích đi học và hưởng một nền giáo dục tốt.

Tehran cung cấp tài trợ du học ở các nước châu Âu cho ai muốn đi học. Nhiều trường học, trạm xá được xây dựng ở các vùng nông thôn nhằm phục vụ cho việc chăm sóc trẻ em, người già nghèo khó. Đây cũng được coi là một phần trong cuộc cải cách của Shah.

Lúc này, phụ nữ và nam giới Iran bình đẳng với nhau. Trang phục và những chuẩn mực phương Tây dần ăn sâu vào đại bộ phận người dân nước này.

Iran trở thành một điểm đến thường xuyên cho những người nổi tiếng và một số nguyên thủ quốc gia. Trong ảnh là nữ diễn viên người Italy Gina Lollobrigida và chồng Milko Skofic tại một cuộc thi thể thao diễn ra tại sân vận động ZurKhaneh của Iran năm 1963.

Nhờ kho dầu mỏ và vị trí chiến lược gần Ấn Độ, Liên Xô... Mỹ và Anh xem Iran là đồng minh chính của họ ở Trung Đông. Shah và Nữ hoàng Soraya đã được Thủ tướng Anh Sir Winston Churchill chào đón tại số 10 Downing, London, Anh.

Năm 1967, Shah lấy tước hiệu Ba Tư cũ là "Shahanshah" trong một buổi lễ đăng quang tại Tehran.

Những vận động viên thể dục biểu diễn trong sự kiện kỷ niệm ngày thành lập Đế chế Ba Tư, năm 1975.

Hình ảnh người dân bơi tại bể bơi hình bát giác tại Nhà khách Công ty Dầu khí Quốc gia Iran.

Các chính sách cứng rắn, cấm tự do chính trị và những cải cách mạnh bạo đã khiến đất nước Iran chìm trong các cuộc biểu tình bạo lực chống chế độ, dẫn đến Cách mạng Hồi giáo năm 1979 - tước đi quyền lực của chínhQuốc vương Mohammad Reza Pahlavi.

Tuy cải cách thất bại và khiến Cách mạng Hồi giáo xảy ra, nhưng trong gần 40 năm trị vì, Iran đã chứng kiến một loạt thay đổi dưới quyền của Shah. Quốc vương Shah Mohammad Reza Pahlavi đã mang lại cho Iran là một đất nước phát triển hiện đại hóa theo kiểu phương Tây và sự tự do văn hóa ở mức độ nhất định.

Minh Nhật

Minh Nhật