Dấu ấn chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ
Tại Hội Báo toàn quốc 2025 diễn ra từ ngày 19 đến 21/6, dấu ấn chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ được nhiều cơ quan báo chí thể hiện trở thành điểm nhấn quan trọng của ngày hội những người làm báo.

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh tới thăm gian trưng bày của Báo Đại đoàn kết tại Hội Báo toàn quốc 2025. Ảnh: Lê Khánh.
Vị thế báo chí Việt Nam trong diễn đàn khu vực
Tại Hội báo, 130 không gian trưng bày các ấn phẩm báo chí đặc sắc, tiêu biểu của hơn 80 cơ quan báo chí Trung ương và các cấp Hội Nhà báo Việt Nam. Với chủ đề “Báo chí Việt Nam Trung thành, Sáng tạo, Bản lĩnh, Đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Hội Báo toàn quốc 2025 là sự kiện có ý nghĩa hết sức quan trọng, trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm dấu mốc lịch sử 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025).
Trao đổi với PV Báo Đại đoàn kết, ông Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, thành viên Ban tổ chức cho biết, Hội Báo toàn quốc năm 2025 là điểm nhấn về tinh thần đổi mới, sáng tạo, toàn diện về tầm nhìn với quy mô tổ chức lớn. Nhiều hoạt động trưng bày ấn tượng, hoạt động chuyên môn phong phú, thiết thực cùng chương trình văn hóa, nghệ thuật đặc sắc…
Nhiều cơ quan báo chí đã trình diễn các sản phẩm báo chí đa nền tảng, ứng dụng công nghệ mới như AI, mô hình hóa 3D, holofan, thực tế ảo…

Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy tới thăm gian trưng bày của Báo Đại đoàn kết. Ảnh: Lê Khánh.
Trong khuôn khổ Hội báo, nhiều phiên thảo luận đã mang đến cho công chúng và các nhà báo, hội viên các hoạt động sinh hoạt nghiệp vụ chất lượng qua Diễn đàn báo chí toàn quốc lần thứ II với các chủ đề nóng, được báo giới quan tâm như: Trí tuệ nhân tạo và chiến lược chuyển đổi số của các tòa soạn báo chí Việt Nam; Báo chí dữ liệu tại các tòa soạn Việt Nam; Truyền hình thích nghi trong môi trường truyền thông mới; Cơ chế nào để phát thanh phát triển trong giai đoạn hiện nay?; Nguồn thu trong thời đại số: Không chỉ quảng cáo, báo chí phải bán được nhiều thứ hơn!...
“Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ hiện nay, diễn đàn không chỉ là dịp để đội ngũ những người làm báo thảo luận chuyên môn, mà còn là cơ hội để suy ngẫm và định hình chiến lược phát triển lâu dài cho nền báo chí cách mạng nước nhà. Diễn đàn không những có sự tham gia của lãnh đạo các cơ quan báo chí, nhà báo tiêu biểu trong nước mà còn có cả sự góp mặt của những chuyên gia quốc tế càng làm rõ thêm tính chuyên nghiệp và chất lượng, uy tín cao của Diễn đàn, thể hiện vị thế của báo chí Việt Nam trong khu vực” - ông Nguyễn Đức Lợi cho biết.

Nhiều bạn trẻ tham quan Hội báo. Ảnh: Lê Khánh.
Công nghệ làm công cụ nâng tầm báo chí
Theo đánh giá của Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Hội Báo năm nay là biểu tượng sinh động của tinh thần kế thừa và phát triển: Từ không gian trưng bày lịch sử báo chí giàu bản sắc, đến các triển lãm tư liệu báo chí, sản phẩm báo chí, ứng dụng công nghệ mới.
Tất cả đã thể hiện sinh động hành trình phát triển từ truyền thống đến hiện đại, từ báo in, báo điện tử, báo nói, báo hình đến báo chí đa nền tảng, từ “cây bút, trang giấy” đến “trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn”…
Theo ông Nguyễn Trọng Nghĩa, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đang làm thay đổi mạnh mẽ mọi lĩnh vực của đời sống, đang đặt ra những cơ hội và thách thức đối với nền báo chí cách mạng Việt Nam. Đảng và Nhà nước ta đang triển khai quyết liệt việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị, địa phương, trong đó có hệ thống báo chí, với mục tiêu nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của tình hình thực tiễn, đó là: Tinh gọn – để mạnh hơn. Sáp nhập – để tinh nhuệ hơn. Đổi mới – để giữ vững sứ mệnh phục vụ nhân dân và đồng hành cùng đất nước.

Dấu ấn chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ được nhiều cơ quan báo chí thể hiện ấn tượng tại Hội báo toàn quốc 2025.
Để báo chí cách mạng hoàn thành tốt trách nhiệm với Tổ quốc, với nhân dân, theo Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, mỗi cơ quan báo chí, mỗi nhà báo phải luôn tự ý thức học tập, trau dồi kiến thức chuyên môn; giữ vững và phát huy bản lĩnh chính trị, quyết tâm đổi mới mạnh mẽ hơn nữa; tăng cường ứng dụng công nghệ, nhất là chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo để thay đổi quy trình sản xuất, phân phối và tiếp cận thông tin báo chí. Phải lấy đổi mới sáng tạo làm động lực, lấy công nghệ làm công cụ để nâng tầm báo chí Việt Nam.
Hơn thế nữa, cần phải mạnh dạn đổi mới từ bên trong – đổi mới tư duy lãnh đạo báo chí, đổi mới mô hình tòa soạn, đổi mới phương thức sản xuất và phân phối nội dung, đổi mới quan hệ giữa báo chí và công chúng. Báo chí cần làm sâu sắc hơn vai trò phản biện xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thúc đẩy đoàn kết, tạo đồng thuận, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, truyền cảm hứng và khát vọng cống hiến, góp phần đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, vươn mình của dân tộc.

Độc giả đến tham quan gian trưng bày của Báo Đại đoàn kết.
Ông Nguyễn Xuân Hồng - Thư kí tòa soạn Cổng Thông tin điện tử Chính phủ cho biết, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trở thành một xu thế tất yếu của báo chí hiện đại mà các cơ quan báo chí nói chung và đội ngũ những người làm báo nói riêng không thể đứng ngoài cuộc. Bên cạnh những thách thức, không thể phủ nhận những cơ hội tuyệt vời nếu người làm báo biết tận dụng công nghệ trong gợi ý đề tài, tìm kiếm dữ liệu, viết bài,… Công nghệ sẽ hỗ trợ rất nhiều với phóng viên trong quá trình tác nghiệp. Do vậy mỗi nhà báo cần biết tiếp cận và sử dụng những ứng dụng của công nghệ hiện đại làm sao cho hiệu quả, kết hợp với tinh thần, nhãn quan và nhiệt huyết của một nhà báo để hoàn thành sứ mệnh phục vụ công chúng của mình.
“Cổng thông tin điện tử Chính phủ đã liên tục thay đổi, cập nhật và ứng dụng những công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu của độc giả, nâng cao năng suất lao động của đội ngũ phóng viên, biên tập viên và khả năng quản trị của tòa soạn. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng chủ động tận dụng tối đa sức lan tỏa của mạng xã hội thông qua việc phân phối các nội dung lên các nền tảng này để tiếp cận nhiều hơn đến công chúng.
Theo xu hướng chuyển đổi số, chúng tôi sẽ tiếp tục ứng dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số trong việc cải tiến hệ thống quản trị nội dung (IMS), tích hợp AI trong cả quá trình sản xuất và quản lý nội dung,… Đồng thời đẩy mạnh phát triển nội dung trên nền tảng các mạng xã hội trong thời gian tới” - ông Nguyễn Xuân Hồng nói.

Báo chí cần tập trung vào chất lượng nội dung và giá trị cốt lõi
Nằm trong khuôn khổ chương trình Hội Báo toàn quốc năm 2025, Diễn đàn Báo chí toàn quốc năm 2025 diễn ra với 10 phiên thảo luận chuyên sâu là một trong những điểm nhấn trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.
Tại buổi khai mạc Diễn đàn, ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã có bài thuyết trình ý nghĩa với chủ đề "Báo chí Việt Nam: Thách thức và cơ hội, sẵn sàng cho một kỷ nguyên mới".
Trích dẫn những báo cáo nghiên cứu báo chí mới nhất của Viện Reuters, ông Minh nêu lên con số tỷ lệ người dùng chatbot AI cho tin tức đang tăng nhanh, đặc biệt ở nhóm trẻ tuổi (7% dân số toàn cầu, 15% dưới 25 tuổi).
Các nền tảng công nghệ lớn tích hợp tóm tắt bằng AI và các tính năng tin tức khác đang gây lo ngại cho báo chí. Hệ sinh thái truyền thông thay thế do YouTuber, TikToker và podcaster dẫn đầu đang thách thức trực tiếp các cơ quan báo chí chính thống.
Về kinh tế báo chí, ông Minh cũng nêu con số tỷ lệ người trả tiền cho tin tức số đang chững lại, ở mức 18% tại các quốc gia thu nhập cao, và rất khó để thu hút thêm người trả tiền.
Trước khó khăn đó, các doanh nghiệp đã cắt giảm chi phí cho quảng cáo và dịch chuyển sang các nền tảng số có khả năng nhắm mục tiêu chính xác hơn. Hiện Google, Meta và Amazon đang kiểm soát khoảng 60% tổng doanh thu quảng cáo kỹ thuật số toàn cầu, trong khi báo chí chỉ hưởng 5% thị phần này.
Bên cạnh những khó khăn, ông Minh cũng chỉ ra những hướng đi và cơ hội để báo chí phát triển bền vững. Theo đó, báo chí cần tập trung vào chất lượng nội dung và giá trị cốt lõi. Trong bối cảnh AI tạo ra lượng nội dung khổng lồ, chất lượng sẽ là yếu tố then chốt.
Cùng với đó, việc chuyển đổi từ "kỷ nguyên lưu lượng truy cập" sang "kỷ nguyên độc giả trực tiếp" là hướng đi báo chí cần tăng cường theo đuổi. Báo chí cần thu thập dữ liệu độc giả trực tiếp (first-party data) để hiểu rõ hơn về người đọc, tương tự như thời kỳ bán báo giấy.
Các tòa soạn báo chí cũng cần tăng cường trang bị kiến thức AI để phục vụ cho công việc, cũng như là cách để cạnh tranh với chính các công cụ AI và các nền tảng khác. Việc ứng dụng AI vào tự động hóa quy trình sản xuất tin tức, phân tích dữ liệu lớn, phát hiện xu hướng và cá nhân hóa nội dung là điều mà cơ quan báo chí, các nhà báo đều phải tận dụng.
Về vấn đề nguồn thu báo chí, ông Minh cho rằng, không nên chỉ phụ thuộc duy nhất vào quảng cáo, phải mở rộng sang các nguồn thu khác, như thu phí độc giả, xây dựng thương hiệu báo chí, tham gia thị trường truyền thông chính sách và thậm chí tái định vị báo in.
“Dù báo in suy giảm song vẫn chiếm phần quan trọng và mang lại trải nghiệm đọc sâu hơn, khả năng ghi nhớ tốt hơn. Cần sản xuất báo in như một ấn phẩm chất lượng cao, cân bằng đổi mới kỹ thuật số với giá trị truyền thống để duy trì sự gắn bó của độc giả và tăng giá trị thương hiệu” - ông Minh nhấn mạnh.
Nguồn Đại Đoàn Kết: https://daidoanket.vn/dau-an-chuyen-doi-so-va-ung-dung-cong-nghe-10308637.html