Dấu ấn đa sắc của thành phố Kota Kinabalu

Walter Alexander John, hướng dẫn viên du lịch tuổi đã ngũ tuần, đón đoàn ở sân bay. Trời bên ngoài mưa lạnh và tối mù dù đồng hồ mới chỉ gần 18h (theo giờ địa phương). Ông nói: “Từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau là mùa mưa ở Sabah nên rất tiếc, thời tiết có thể sẽ mưa to. Sau đó, Sabah luôn tràn ngập nắng".

Hành trình đến “Miền đất dưới gió - Land bellow the wind” dường như khởi đầu không được như ý với đa số thành viên trong đoàn. Tuổi tác khiến Walter có khoảng cách với chúng tôi. Mỗi lần đoàn cười nói rôm rả, ông thường im lặng, giữ nét thân thiện khiêm tốn. Nhưng sau 6 ngày được Walter đưa đi khám phá khắp Sabah, theo cảm nhận từ mỗi người trong chúng tôi, ông gần như trở thành hình mẫu về người làm dịch vụ du lịch của Malaysia: Ân cần, chu đáo, thấu hiểu và nồng nhiệt rất đúng mực.

May mắn, những ngày chúng tôi lưu lại Kinabalu, trời hửng nắng.

Thuyền đánh cá và thuyền du lịch trên biển Kota Kinabalu.

Hành trình "tất cả trong một Sabah"

Trước chuyến đi, công cụ tìm kiếm Google trả về cho chúng tôi kết quả: Sabah là một trong hai bang của Malaysia nằm ở phía bắc Borneo - hòn đảo lớn thứ ba thế giới. Có biệt danh là “Miền đất dưới gió - Land below the wind", nơi đây nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên đẹp, trải nghiệm du lịch đa dạng từ hệ sinh thái, văn hóa đến con người. Ông Julinus Jeffery Jimit, Tổng giám đốc Cơ quan Du lịch Sabah, cũng rất tự hào nhấn mạnh về những vẻ đẹp hiếm có của hòn đảo này trong bữa tối đầu tiên chào đón đoàn đến với Malaysia

Và hiện thực đã không khiến chúng tôi thất vọng ngay từ lúc đặt chân đến thành phố trung tâm Kota Kinabalu.

Trung tâm thành phố biển hiện lên với tất cả dáng vẻ yên bình xen lẫn sôi động "trong khuôn khổ".

Từ sân bay nằm ngay nằm giữa đô thị biển của Sabah, chúng tôi dễ dàng di chuyển đến khách sạn trung tâm nơi được xếp hạng 4 sao trên Agoda. Sảnh chính của nơi lưu trú nối thông giữa hai con đường sầm uất, nên luôn có người dân và du khách qua lại.

Những cửa hàng tiện lợi và thức ăn nhanh đặc trưng sáng đèn nhất khu phố. Băng qua một ngã tư đường bên phía trái, khu chợ Pasar Besar Kota Kinabalu sầm uất và quy củ là thiên đường trải nghiệm mua sắm địa phương dành cho mọi du khách, đến từ bất cứ quốc gia nào, nơi chúng tôi có thể mua từ trái cây, hải sản tươi sống và đặc biệt là các món ăn đặc trưng của xứ đảo, các quầy ăn vặt và thức uống đầy màu sắc, quà lưu niệm…

Con đường ven bến cảng của Kota Kinabalu luôn thấp thoáng bóng dáng du khách ngoại quốc thư thả dạo bộ, chụp ảnh toàn cảnh cầu tàu, vịnh biển và đón những ngọn gió phóng khoáng từ đại dương.

Sáng và chiều tối, bến Sutera Marina đặc biệt tấp nập thuyền ra vào đưa khách đi tour đảo và trải nghiệm đón hoàng hôn trên du thuyền 5 sao, thưởng thức bữa tối buffet trong không gian âm nhạc sôi động giữa biển khơi. Rời cuộc vui trên biển, từng đoàn du khách vẫn tiếp tục hành trình ăn đêm đường phố, tận hưởng đồ uống tươi mới và mua sắm hàng hóa địa phương ở chợ đêm Api-Api Night Food Market. Chỉ mở vào tối thứ 6 và thứ 7 hàng tuần, nhưng Api-Api đã là “thương hiệu nhất định phải thử” của du khách khi đến Kota Kinabalu.

Khu chợ Pasar Besar Kota Kinabalu thu hút đông đảo du khách ngoại quốc nhờ bày bán đa dạng sản phẩm địa phương, quà lưu niệm.

Nói riêng về chợ, Sabah chinh phục chúng tôi bằng những khu mua sắm bản địa được quy hoạch bài bản, sạch đẹp. Dù nằm ở giữa những điểm dừng chân “check-point” lưng chừng đèo ở Pekan hay ngay giữa trung tâm đô thị, chợ ở Sabah luôn sở hữu bầu không khí sôi động trong khuôn khổ.

Các gian hàng xếp đầy hàng bán, màu sắc rực rỡ. Chủ sạp niềm nở mời khách nhưng không chèo kéo. Giá mỗi món đều có bảng hoặc tem dán. Khách du lịch trả giá thoải mái. Nhưng nếu không thuận mua vừa bán, du khách cứ vậy nhẹ nhàng rời đi. Người bán trả lời khách vừa đủ nghe, không khó chịu hay buông lời bàn tán về việc mua hay không. Chợ ở Sabah ngoài tiếng trao đổi về giá cả, chất liệu hàng hóa thì không có cảnh tập trung tán gẫu, đôi co giành chỗ… giống như mỗi thứ ở đây đều đã được sắp xếp vào đúng không gian vốn thuộc về.

Walter đã sắp xếp cho đoàn một hành trình trải nghiệm "tất cả trong một chuyến đi". Từ những điểm du lịch di sản, khu bảo tồn dự trữ sinh quyển cho đến lưu trú hạng sang. Từ vùng biển ấm áp, lặn ngắm san hô và hệ sinh vật đại dương quý giá ở “công viên đảo” Tunku Abdul Rahmancho đến vùng cao nguyên ôn hòa ngay dưới chân núi Kota Kinabalu…

Vẻ đẹp "trên trời - dưới biển – trong rừng" của Sabah

6 ngày lưu lại ở Kota Kinabalu, phần lớn thời gian đoàn chúng tôi dành cho những chuyến hành trình khám phá các điểm đến đặc sắc của Sabah. Chỉ mất khoảng 5 phút di chuyển từ bến du thuyền Sutera Marina, đoàn chúng tôi đã đến với công viên biển Tunku Abdul Rahman gồm 5 hòn đảo: Gaya, Manukan, Mamutik, Sapi và Sulug.

Nơi này thường được du khách chọn để trải nghiệm lặn biển, tắm nắng, ngắm san hô với những bãi biển xanh mát, bờ cát trắng thoai thoải và hệ sinh thái san hô phong phú. Lúc chúng tôi ở đây, rất nhiều đoàn khách Hàn Quốc liên tục theo thuyền ra tắm biển và lặn ngắm san hô. Những đàn cá dạn dĩ phủ kín mặt nước, dạn dĩ bơi lội ngay trước mặt bất chấp du khách liên tục ào xuống vẫy vùng đùa nước.

Những hòn đảo của Kota Kinabalu níu chân du khách nhờ vẻ yên bình, trong lành và dễ chịu.

Chiều lòng những thành viên yêu thích không khí ôn đới se mát, Walter dẫn đoàn băng qua hơn 100 km đường đèo cao ngất ngưởng để đến với “Đà Lạt của Sabah” ngay dưới chân núi Kinabalu cao nhất Malaysia.

Vùng cao nguyên nổi bật với những khu resort, homestay theo phong cách tân cổ điển, trải dài trên những triền đồi đối diện với đỉnh Kinabalu hùng vĩ. Chúng tôi đến vào ngày cuối tuần nên khu nghỉ dưỡng đông khách, báo kín phòng trên các trang web booking. Khí lạnh ở đây vừa đủ, phong cảnh trập trùng núi đá đan xen cao nguyên trù phú, thấp thoáng từng đàn bò nhẩn nha gặm cỏ, chờ vắt sữa.

Ấn tượng khó phai nhất về Sabah là những cánh rừng nguyên sinh hùng vĩ trải dài từ vùng giáp biển đến tận cao nguyên núi Kinabalu. Malaysia cũng khai thác hiệu quả giá trị của rừng để phát triển du lịch.

Cảnh quan thiên nhiên và hệ động - thực vật ấn tượng trên đảo.

Họ tổ chức những cung đường leo núi, khám phá tán rừng nguyên sinh xanh ngút mắt, lối đi phủ đầy rêu xanh hay dãy núi đá hiểm trở… dành cho mọi cấp độ từ khách vãng lai ngẫu hứng cho đến các vận động viên chuyên nghiệp tại Vườn quốc gia Kinabalu Park - một trong những di sản thế giới được UNESCO công nhận.

Cách đó không xa, suối nước nóng Poring cung cấp những bồn tắm nước nóng tự nhiên từ lưu huỳnh, đón hàng trăm khách đến tham quan và ngâm mình như một liệu pháp sức khỏe. Tại đây, du khách cũng có thể trải nghiệm đi bộ qua cầu treo trên tán cây (Canopy Walk), khám phá thác nước và khu vườn bướm độc đáo.

Ngày hôm sau, Walter lại dẫn đường để chúng tôi ngược hướng tìm về lưu vực sông Klias ngắm khỉ vòi (Proboscis Monkey) - loài linh trưởng đặc hữu của Borneo và đi thuyền ngắm hàng nghìn con đom đóm thắp lân tinh trên những tán cây dưới trời đêm.

Những bước chuyển bài bản của du lịch Sabah

Cũng dưới những tán cây rừng cao hàng chục mét, làng văn hóa Mari-Mari phục dựng sinh động 6 khu nhà văn hóa, tái hiện thực cảnh về đời sống cổ xưa của 4 tộc người lớn nhất, đặc trưng nhất cho Malaysia.

Azizul, 27 tuổi, như tất cả hướng dẫn viên trẻ tuổi khác của Mari-Mari dẫn chuyện đưa chúng tôi qua từng “làng”, dí dỏm “tương tác” với những hiện vật “mua từ Amazon, miễn phí vận chuyển toàn cầu” nhưng được đặt để rất chân thật, đúng bối cảnh tạo nên một ngôi làng văn hóa Malaysia hoàn chỉnh và sống động.

Du khách cũng được mời thưởng thức các món bánh dân gian đặc sản, hoặc uống ly rượu mời, nếm mật ong... theo cách thức chế biến và trong không gian sống đặc hữu của 4 tộc người Malaysia cổ.

Các màn biểu diễn nghệ thuật địa phương sôi động, thu hút.

Trong làng, nếu tinh ý du khách sẽ vẫn thấy sự hiện diện của điện, loa khuếch đại âm thanh biểu diễn hoặc để thông báo. Nhưng sự dung dị của những mái lá, cách mỗi diễn viên nhập tâm vào vai và bối cảnh khiến chúng tôi như thực sự lạc vào giữa ngôi làng Malaysia xa xưa.

Giọng điệu hài hước của Azizul liến thoắng kể lại thói quen sinh hoạt, các tục lệ lạ lẫm và hay ho… Màn kết trình diễn văn hóa mãn nhãn chờ đợi tất cả đoàn du khách tại sân khấu trung tâm, nơi gần 500 du khách tập trung thưởng thức âm nhạc, vũ điệu của hàng chục diễn viên và hòa mình vào bước nhảy giao lưu cuối cùng đầy sảng khoái. Tại Mari-Mari, mỗi ngày luôn có 2 lượt tham quan và show diễn cố định như thế, trừ khi có yêu cầu đặc biệt từ các đoàn khách lớn.

Cách người Malaysia đưa vẻ đẹp văn hóa truyền thống vào du lịch tự nhiên và đều đặn như nhịp sống thường ngày của họ. Âm nhạc, nhạc cụ truyền thống, trang phục Malaysia xuất hiện ở mọi sân khấu biểu diễn. Đó có thể là nhà chờ ngay cạnh cầu treo Tamparuli, một lán che tạm bằng bạt bên ngoài chợ thủ công mỹ nghệ Pekan Nabalu, tại làng Mari-Mari hay ngay trong nhà hàng bản địa Kampung Nelayan…

Trước đây, vốn dĩ Sabah chỉ nằm trong hành trình tour nội địa của các hãng hàng không và lữ hành Malaysia. Tất cả khách đến đây đều cần nối chuyến từ Kuala Lumpur hoặc đi bằng tàu thủy nội địa. Chi phí vì vậy cũng khá đắt đỏ. Nếu chỉ tính vé máy bay khứ hồi, khảo sát giữa tháng 12 cho thấy một khách bay từ TP.HCM đến Kuala Lumpua sau đó nối chuyến đến Sabah sẽ tốn 6-10 triệu, mất 6-8 giờ di chuyển. Walter nói hiện tại ở Malaysia vẫn chưa có một đại lý du lịch (TA) nào làm tour tuyến cho khách đến từ Việt Nam.

Hướng dẫn viên Walter Alexander John.

Năm 2024, “du lịch Malaysia” là từ khóa được người Việt tìm kiếm nhiều nhất trên nền tảng Google. Có lẽ đó là thành công bước đầu trong tiến trình phục hồi ngành công nghiệp không khói của đất nước được mệnh danh là “trái tim của Đông Nam Á”, trong đó có Sabah.

Đặc biệt, từ ngày 3/12, Air Asia đã chính thức mở đường bay thẳng từ Tân Sân Nhất đến Kinabalu mật độ 3 chuyến/tuần vào các ngày thứ 3, thứ 5 và thứ 7 với giá vé khứ hồi khoảng 2,5 triệu/người. Đây là hoạt động “hỗ trợ tăng cường kết nối khu vực, thúc đẩy tăng trưởng du lịch giữa Sabah và Việt Nam” – theo lời ông Julinus Jeffery Jimit - Tổng giám đốc Cơ quan Du lịch Sabah. “Cơ quan Du lịch Sabah sẽ tăng cường nỗ lực quảng bá đường bay và giới thiệu những điều tuyệt vời nhất của vùng đất này”.

Thành phố biển hiện lên tuyệt đẹp dưới cánh máy bay, chinh phục chúng tôi ngay cả khi chưa đặt chân xuống mặt đất.

Walter kể chúng tôi là đoàn khách Việt đầu tiên đến Sabah với hành trình du lịch trọn vẹn nhất tại “Miền đất dưới gió”. Nhưng ông tin rằng rời Sabah, chúng tôi nhất định sẽ có nhiều điều để nhớ và mong rằng đây sẽ là động lực để những người trẻ tiếp tục tìm đến khám phá vẻ đẹp nơi đây.

Tuần kế tiếp, vị hướng dẫn viên du lịch kỳ cựu háo hức tiếp lời rằng ông sẽ đón đoàn khách thứ 2 bay thẳng từ TP.HCM đến Kota Kinabalu, cùng yêu cầu hành trình trải nghiệm đa dạng và nhiều điểm chạm đặc sắc như chúng tôi đã từng.

Mộc Anh