Dấu ấn một năm quốc sách vì nước, vì dân đi vào cuộc sống

Gia cố mạnh mẽ các “đường ray” để “con tàu” đất nước tiến về phía trước

Nếu coi thể chế là “đường ray” của phát triển, thì 2025 là năm các “đường ray” ấy được gia cố mạnh mẽ: vừa tháo gỡ “điểm nghẽn”, vừa mở không gian cho nguồn lực xã hội, đồng thời giữ cho an sinh không bị bỏ lại phía sau.

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Sang năm 2025, Nghị quyết số 57 bước vào giai đoạn triển khai quyết liệt, với tinh thần coi đây là một cuộc cách mạng sâu sắc, toàn diện cần làm “đồng bộ, lâu dài, giải pháp mang tính cách mạng”. Điểm đáng chú ý của Nghị quyết 57 là cách đặt vấn đề rất “trúng” với thực tiễn: thừa nhận tốc độ bứt phá còn chậm, thể chế còn vướng, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu, hạ tầng số chưa đồng bộ, an toàn dữ liệu còn nhiều thách thức, để từ đó xác định nhiệm vụ trọng tâm là gỡ rào cản thể chế để giải phóng nguồn lực cho nghiên cứu, ứng dụng, thương mại hóa, đồng thời thúc đẩy phong trào học tập số, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Nghị quyết 71 được kỳ vọng sẽ tạo “cú hích” để giáo dục trở thành nơi ươm trồng năng lực mới học để làm, học để sống, học để phát triển cùng thế giới. (Nguồn: TTXVN)

Ở cấp điều hành, Chính phủ tổ chức các hội nghị sơ kết triển khai, gắn thực hiện Nghị quyết 57 với cải cách hành chính và Đề án 06 nhấn mạnh cách làm liên thông: cải cách thủ tục, dữ liệu dùng chung, dịch vụ công trực tuyến, đo hiệu quả bằng số hồ sơ giải quyết và tỷ lệ đúng hạn… Triển khai Nghị quyết 57 các địa phương trên cả nước đã bắt tay xây dựng chương trình hành động phù hợp với điều kiện cụ thể, tạo nên những bước đi thiết thực, bám sát tinh thần “chủ động, linh hoạt, địa phương là chủ thể chuyển đổi”. Tại Hà Nội, ngay từ quý II/2025, UBND Thành phố ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết 57 gắn với mục tiêu xây dựng “Chính quyền số - Kinh tế số - Xã hội số”. Trong đó tập trung đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, tích hợp dữ liệu liên thông giữa các sở, ban, ngành để người dân và doanh nghiệp chỉ cần một lần cung cấp thông tin cho nhiều thủ tục; đồng thời triển khai “một cửa số” dữ liệu dùng chung giữa các hệ thống cấp phép xây dựng, đăng ký doanh nghiệp, thuế và BHXH... Tại TP Hồ Chí Minh, chính quyền địa phương xác định chuyển đổi số là “chìa khóa” cải thiện năng lực cạnh tranh của thành phố. Thành phố chú trọng xây dựng nền tảng dữ liệu mở tích hợp đa ngành, cho phép người dân và doanh nghiệp truy cập thông tin quy hoạch, chứng chỉ nghề, cơ hội việc làm và dịch vụ y tế trên một cổng dữ liệu tích hợp duy nhất. Ở các tỉnh miền núi, biên giới, hải đảo, giờ đây có thể sử dụng ứng dụng chính quyền điện tử để khai báo y tế, đăng ký hỗ trợ chính sách, nhận thông báo điều trị hay lịch tiêm chủng ngay trên điện thoại thông minh...

Cả xã hội chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát, trao mái ấm cho đồng bào. (Nguồn: VGP)

Trong năm 2025, câu chuyện kinh tế tư nhân không chỉ là mục tiêu tăng trưởng, mà là “bài toán” chất lượng quản trị quốc gia. Đó là nếu muốn khu vực tư nhân lớn lên, Nhà nước phải chuyển từ cơ chế “xin - cho” sang “kiến tạo và phục vụ”; từ quản lý bằng nỗi sợ rủi ro sang quản trị rủi ro bằng quy tắc minh bạch; từ tiền kiểm nặng nề sang hậu kiểm hiệu quả… Ngày 4/5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Ngay sau đó, Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW (Nghị quyết 138/NQ-CP ngày 16/5/2025) và trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Việc ban hành 2 Nghị quyết 138 và 198 như một thông điệp hành chính rõ ràng: không để chủ trương nằm trên giấy, cũng như tạo thêm “công cụ” thể chế để biến mục tiêu thành chính sách cụ thể, góp phần giảm khoảng cách giữa tinh thần Nghị quyết và thực tế vận hành của doanh nghiệp. Ở góc độ xã hội, Nghị quyết 68 chạm tới kỳ vọng rất thật, đó là một môi trường kinh doanh minh bạch hơn, chi phí tuân thủ giảm hơn, nguồn lực tiếp cận công bằng hơn… Và quan trọng nhất là niềm tin rằng doanh nghiệp tư nhân có thể trở thành động lực tăng trưởng nếu được “mở đường” bằng thể chế. Trong các phiên họp chỉ đạo triển khai, thông điệp “hành động thực chất, hiệu quả, đột phá” tiếp tục được nhấn mạnh như một chuẩn mực điều hành.

Một quốc gia muốn vươn lên, trước hết phải có những lớp học đủ sức mở ra chân trời cho học sinh, không chỉ truyền thụ kiến thức, mà bồi đắp tư duy, kỹ năng, phẩm chất và khát vọng. Từ khát vọng này, ngày 22/8/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Ngay sau đó, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 281/NQ-CP ngày 15/9/2025 về chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71, cho thấy tính liên tục và quyết tâm cụ thể hóa. Điểm nổi bật trong định hướng triển khai là nhấn mạnh chuyển đổi số toàn diện trong giáo dục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo; đồng thời đặt yêu cầu nâng chất đội ngũ nhà giáo, quản trị giáo dục và gắn đào tạo với năng lực thực tiễn. Trong một năm mà nền kinh tế vận hành ngày càng dựa trên dữ liệu, năng lực số và sáng tạo, Nghị quyết 71 được kỳ vọng sẽ tạo “cú hích” để giáo dục trở thành nơi ươm trồng năng lực mới: học để làm, học để sống, học để phát triển cùng thế giới.

Nếu coi phát triển là hành trình dài, thì y tế không chỉ là “chữa bệnh” mà là bảo vệ năng lực lao động, bảo vệ chất lượng dân số, bảo vệ nền tảng an sinh. Ngày 9/9/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Một điểm nhấn đáng chú ý của Nghị quyết 72 là định hướng chăm sóc sức khỏe theo hướng chủ động và dự phòng, trong đó nêu nhiệm vụ triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên, đồng thời ưu tiên bố trí ngân sách cho y tế cơ sở và y tế dự phòng…

Khi chính sách an sinh “chạm thẳng” vào đời sống

Nếu các nghị quyết là “trục chính sách”, thì chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát là nơi chính sách an sinh “chạm thẳng” vào đời sống, rõ ràng, cụ thể và giàu tính nhân văn.

Ngày 13/4/2024, phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước” đã được Thủ tướng Chính phủ. Tiếp đó, áp dụng tư duy và cách làm mới “Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kích hoạt các nguồn lực xã hội”, ngày 5/10/2024, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục phát động chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước với chủ đề “Mái ấm cho đồng bào tôi”. Mục tiêu đặt ra là cơ bản hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát trước ngày 31/10/2025. Sang đầu năm 2025, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương tập trung triển khai đợt cao điểm 350 ngày đêm thực hiện thành công chương trình “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” với tinh thần “ai có gì giúp nấy, ai có công giúp công, ai có của giúp của, ai có nhiều giúp nhiều, ai có ít giúp ít”. Ngày 8/6/2025, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Công điện 84, yêu cầu thực hiện “quyết liệt hơn nữa, thần tốc hơn nữa, hiệu quả hơn nữa”, tập trung hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước ngày 31/8/2025; hoàn thành xóa nhà tạm cho người có công với cách mạng trước 27/7/2025.

Ngày 26/8/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết chương trình và phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, trong vòng 1 năm 4 tháng, Ban Chỉ đạo Trung ương, các địa phương đã tiến hành một chiến dịch thần tốc, huy động được trên 24,7 nghìn tỉ đồng (người dân đóng góp và huy động nguồn lực xã hội hóa gần 12,3 nghìn tỉ đồng), hỗ trợ hơn 2,7 triệu ngày công với hơn 454.000 lượt người tham gia. Từ đó đã hoàn thành xóa 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước, chuyển thành những căn nhà mới khang trang, 3 cứng (mái cứng, tường cứng, nền cứng) với 12 mẫu nhà phù hợp điều kiện từng nơi.

Một điểm nhấn đáng chú ý của Nghị quyết 72 là định hướng chăm sóc sức khỏe theo hướng chủ động và dự phòng, (Nguồn: VGP)

Người Việt Nam có câu “an cư mới lạc nghiệp”. Những con số ấy nếu chỉ nằm trên giấy có thể khô khan. Nhưng khi đặt vào thực tế, đó là hàng trăm nghìn gia đình bước qua mùa mưa bão bớt lo mái dột, gió lùa, là những người có công, hộ nghèo, cận nghèo có được chỗ ở “3 cứng” để yên tâm làm ăn, là lòng tin xã hội được bồi đắp bằng việc làm cụ thể. Thành công của chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước cho thấy ý Đảng gặp lòng dân, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ Nhân dân và doanh nghiệp. Thực hiện lời kêu gọi: “Ai có gì góp nấy, có công góp công, có của góp của, có ít góp ít, có nhiều góp nhiều”, Bộ Quốc phòng đã huy động gần 1.000 tỉ đồng và hơn 140.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; Bộ Công an đóng góp trên 790 tỉ đồng, hàng chục nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ cùng hơn nửa triệu ngày công; ngành Ngân hàng hỗ trợ khoảng 1.815 tỉ đồng; MTTQ Việt Nam kêu gọi được hơn 125 tỷ đồng thông qua Quỹ “Vì người nghèo”…

Ở bình diện chính sách, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cũng cho thấy một mô hình triển khai đáng chú ý. Từ mục tiêu rõ, thời hạn rõ, phân công rõ đến nguồn lực đa dạng và giám sát quyết liệt. Đây là cách làm có thể gợi mở cho nhiều chính sách an sinh khác, muốn thành công, phải coi người dân là trung tâm và lấy kết quả cuối cùng làm thước đo.

Kết

Nhìn lại, năm 2025 không chỉ có thêm Nghị quyết, thêm chương trình mà điều đáng kể hơn là tinh thần thực thi, từ việc ban hành nhanh các chương trình hành động, cơ chế đặc biệt, đến việc kết thúc một chiến dịch an sinh quy mô lớn bằng con số cụ thể, bằng nguồn lực được hạch toán, bằng tiến độ được báo cáo công khai.

Dẫu rằng, phía trước vẫn còn nhiều việc phải làm, các Nghị quyết mới ban hành trong năm 2025 cần thêm thời gian để chuyển hóa thành kết quả dài hạn và đòi hỏi cải cách thể chế bền bỉ, liên tục…, nhưng năm 2025 đã tạo ra một dấu ấn quan trọng. Đó là quốc sách vì nước, vì dân đang được triển khai theo hướng đo được, kiểm được và người dân cảm nhận được.

Hồng Minh