Đấu giá đất vùng ven Hà Nội lập kỷ lục mới, chuyên gia cảnh báo thận trọng

03/8/2022 Gốc Hà Nội

Nhiều quận, huyện ở Hà Nội bắt đầu đấu giá đất trở lại, với mức trúng chênh hàng chục tỷ đồng so với giá khởi điểm và xác lập kỷ lục giá mới.

Khu đất đấu giá X1, Tổ dân phố số 2, thị trấn Chi Đông. Ảnh TTTĐT Mê Linh .

Đấu giá đất vùng ven Hà Nội ghi nhận kỷ lục mới

Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Mê Linh vừa phối hợp với Công ty đấu giá Hợp Danh đấu giá Việt Nam tổ chức thành công phiên đấu giá đối với 33 lô đất "vàng" tại điểm X1, Tổ dân phố số 2, thị trấn Chi Đông.

Tổng diện tích khu đấu giá là 3.412,7m2 (diện tích thửa nhỏ nhất 67,4m2; thửa có diện tích lớn nhất 193m2), giá khởi điểm từ 32,1 triệu đồng đến 44,2 triệu đồng/m2.

Trong đó, 17 lô băng 1 đường Chi Đông có ký hiệu từ LK-A- 01 đến LK-A- 09 và từ LK-B-01 đến LK-B-08, có diện tích 110 m2 - 193 m2, giá khởi điểm dao động 40,2 triệu đồng – 44,2 triệu đồng/m2, số tiền đặt cọc là 884,4 triệu đồng – 1,7 tỷ đồng/lô.

16 lô băng 2 đường Chi Đông có ký hiệu từ LK-C-01 đến LK-C-08 và từ LK-D-01 đến LK-D-08, có diện tích từ 67,4m2 -141m2, giá khởi điểm 32,1 triệu đồng – 35,3 triệu đồng/m2.

Thông tin từ huyện Mê Linh cho biết, đây là khu đất "vàng" tiếp giáp với tuyến đường giao thông huyết mạch, gần khu công nghiệp Quang Minh, gần trung tâm hành chính, trường học nên thu hút tới 277 lượt tham gia.

Kết quả, cả 33 lô đất đã được đấu giá thành công. Trong đó, lô LK-B-01 có diện tích 160 m2 có mức giá trúng cao nhất 93 triệu đồng/m2, tương đương gần 15 tỷ đồng, chênh 8,4 tỷ đồng. Bên cạnh đó, 01 lô góc ký hiệu LK-A-01 có diện tích 193m3, cũng được đấu thành công với mức trúng 87,2 triệu đồng/m2, tương đương 16,8 tỷ đồng, chênh 8,3 tỷ đồng so với giá khởi điểm.

Các lô còn lại thuộc băng 1 đường Chi Đông có giá trúng dao động từ 70 triệu đồng – 75 triệu đồng/m2.

Các lô băng 2 có giá trúng dao động từ 45 triệu đồng – 62 triệu đồng/m2.

Tổng số tiền trúng đấu giá của 33 lô đất là gần 226 tỷ đồng (chênh 96,5 tỷ đồng so với giá khởi điểm).

Trước đó, hồi đầu tháng 6/2022, huyện Mê Linh đã tổ chức đấu giá thành công 17 thửa đất tại điểm X1, thôn Yên Vinh, xã Thanh Lâm, thu về 98 tỷ đồng, với mức giá trúng cao nhất thời điểm đó là 85,5 triệu đồng/m2.

Chuyên gia: Đấu giá đất cần đi kèm với hiệu quả sử dụng

Trước tình trạng đấu giá đất ồ ạt và giá tăng bất thường, GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường (TN&MT) chia sẻ trên báo Tiền Phong rằng: "Sai lầm của chúng ta là cứ dồn dập đấu giá đất, mà chưa quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất.

GS Đặng Hùng Võ cho biết, thực tế, các cuộc đấu giá đất ở nước ta luôn có giá trúng cao gấp nhiều lần giá khởi điểm. Từ đó, tạo ra một môi trường đầu tư với giá đất cao hơn bình thường. Và khi đầu vào đất đai cao, giá hàng hóa sản xuất cao theo. "Điều này cho thấy, nếu đấu giá đất cao, năng lực cạnh tranh của nền kinh tế sẽ kém đi. Vậy thì Việt Nam chẳng phải đang lấy đá ghè vào chân", ông Võ nói.

Cũng theo GS Võ, chỉ nên đấu giá những mảnh đất “vàng”, đất "kim cương” có vị trí đắc địa, có một không hai, mà chưa giao, chưa cho thuê, chưa có người sử dụng trong các đô thị, mảnh đất mà đại gia nào cũng “thèm khát” sở hữu, chứ không phải mảnh đất nào cũng đấu. Nghĩa là, không nên phổ cập đấu giá đất.

“Nhược điểm của cơ chế đấu giá đất hiện hành là không quy định về hiệu quả sử dụng đất sau khi đấu giá thành công. Mà chỉ lấy riêng chỉ tiêu tài chính, thậm chí doanh nghiệp nào trả giá cao chênh 1 đồng thôi là đã trúng đấu giá. Thế nhưng, tiếp theo đó họ sử dụng đất vào việc gì thì pháp luật lại không quy định.

Do đó, có nhiều trường hợp sau khi trúng đấu giá thì quây tôn khu đất đắc địa nhiều năm rồi bỏ hoang, gây lãng phí tài nguyên đất đai và ô nhiễm môi trường. Vì vậy, việc đấu giá đất phải đi đôi với quy hoạch. Nghĩa là doanh nghiệp trúng đấu giá phải thực hiện dự án theo quy hoạch, không phải cứ bỏ nhiều tiền là trúng.

Thậm chí, cho dù doanh nghiệp đấu giá đất ở mức "trên trời" nhưng không mang lại hiệu quả môi trường, phát thải không giảm, ô nhiễm môi trường tăng lên,… thì chúng ta cũng không lựa chọn", GS Võ nhấn mạnh.

Trước đó, tại báo cáo ở Hội nghị “Phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh và bền vững” do Thủ tướng Chính phủ chủ trì ngày 14/7, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Lê Minh Ngân nhận định, còn nhiều tồn tại và hạn chế trong vấn đề đấu giá đất ở nước ta.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân. Ảnh VGP.

Cụ thể, hiện tượng "cò đấu giá", "quân xanh, quân đỏ"; để lộ thông tin về người đăng ký tham gia đấu giá trước khi cuộc đấu giá diễn ra; thông đồng giữa Tổ chức tư vấn định giá với người tham gia đấu giá .

Mặc dù Luật Đấu giá tài sản đã có quy định về việc đấu giá viên quyết định dừng cuộc đấu giá khi phát hiện có hành vi thông đồng, dìm hàng nhưng trên thực tế rất khó phát hiện, xử lý. Ngoài ra, có hiện tượng bỏ giá rất cao một số lô đất rồi bỏ cọc nhằm gây hiệu ứng tao mặt bằng giá ảo để mua đi, bán lại nhiều lô đất đã gom trong khu vực nhằm thu lợi….

Bên cạnh đó, các quy định của pháp luật về đấu giá đất còn chưa cụ thể, chồng chéo. Cụ thể là quy định chưa rõ ràng việc xem xét các điều kiện vốn chủ sở hữu, cam kết bảo lãnh của ngân hàng, chứng minh sự minh bạch, tính khả thi về huy động vốn, tính khả thi về phương án đầu tư kinh doanh trên khu đất trúng đấu giá;

Chưa có quy định về chế tài xử lý khoản tiền người trúng đấu giá đã nộp dở dang trong trường hợp phải hủy hợp đồng trúng đấu giá đất; dừng cuộc đấu giá khi có dấu hiệu bất thường trong việc đẩy giá trúng đấu giá lên quá cao, gây hiệu ứng tiêu cực;

Quy định người trúng đấu giá chưa nộp đủ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì phạt chậm nộp hay hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất.

Thời gian từ khi đấu giá đất đến khi hết hạn nộp tiền trúng đấu giá khá dài (180 ngày như ở Thủ Thiêm) là một sơ hở để các công ty tham gia đấu giá thực hiện các ý đồ như thổi giá bất động sản để tăng giá trị cổ phiếu, cơ cấu lại khoản nợ trong các ngân hàng, bán hàng tồn đọng....

Đánh giá về chính sách và tình hình định giá đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, các quy định của pháp luật về giá đất đã tạo hành lang pháp lý đầy đủ để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất và định giá đất cụ thể tại địa phương, làm căn cứ để tính thu các khoản nghĩa vụ tài chính, các khoản thuế liên quan đến sử dụng đất và bảo đảm lợi ích hợp pháp cho người có đất thu hồi, góp phần giảm thiểu khiếu kiện trong bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, đáp ứng yêu cầu tạo nguồn lực cho nhau triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Một số địa phương đã tổ chức làm tốt công tác định giá đất cụ thể, lồng ghép việc xác định giá đất cụ thể trong quy trình thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, giao đất, cho thuê đất.