Dấu hiệu khi tiểu tiện cảnh báo ung thư

Khi dân số già hóa, số lượng bệnh nhân cao tuổi nhiều hơn thì tỷ lệ phát hiện ung thư tiền liệt tuyến cũng ngày càng nhiều. Ảnh: Duy Hiệu.

ThS.BS Lê Chí Hiếu, Phó trưởng khoa Ung bướu - Xạ trị, Bệnh viện Hữu Nghị, cho biết ung thư tiền liệt tuyến (UTTLT) là bệnh lý chỉ gặp ở nam giới và nguy cơ mắc bệnh tăng rõ rệt theo độ tuổi.

"Nhiều thống kê gần đây cho thấy bệnh thường gặp ở nhóm tuổi 60-80 tuổi. Khi dân số già hóa, số lượng bệnh nhân cao tuổi nhiều hơn thì tỷ lệ phát hiện ung thư tiền liệt tuyến cũng ngày càng nhiều", bác sĩ Hiếu nhận định.

Triệu chứng dễ bỏ qua, biến chứng nặng nề

Qua những thống kê dịch tễ học, người ta nhận thấy có một số yếu tố nguy cơ như sau: Tuổi càng cao càng dễ bị UTTLT; tiền sử gia đình (nếu trong gia đình đã có người mắc bệnh thì cần chú ý đến những người cao tuổi); những người làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với các chất phóng xạ.

Ngoài ra, ăn nhiều thịt nướng, mỡ động vật cũng có nguy cơ mắc bệnh này. Theo bác sĩ Hiếu, thịt động vật nấu ở nhiệt độ cao sẽ sinh ra chất heterocyclic amines, hoặc khi nướng trên lửa sẽ sinh ra polycyclic aromatic hydrocarbons, đây là những chất gây ra ung thư.

Giai đoạn đầu của UTTLT, triệu chứng thường không rõ ràng hoặc có biểu hiện tương tự u phì đại lành tính. Song, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng kích thích: đái nhiều lần, đái vội, đái són; các triệu chứng chèn ép: đái khó, phải rặn, đái rớt nước tiểu sau cùng, đái không hết.

Ở giai đoạn nặng, bệnh có thể gây bí tiểu hoàn toàn hoặc không hoàn toàn, nhiễm trùng đường tiết niệu, và tiểu ra máu. Khi bệnh tiến triển muộn, các dấu hiệu di căn ung thư sẽ xuất hiện, bao gồm:

Rối loạn tiểu tiện do khối u xâm lấn vùng cổ bàng quang hoặc lỗ niệu quản
Di căn xương gây đau nhức, và nếu di căn cột sống, có thể chèn ép tủy, dẫn đến liệt chi và rối loạn cơ tròn
Di căn hạch chậu gây phù chân
Xuất tinh ra máu nếu di căn đến túi tinh.

ThS.BS Lê Chí Hiếu, Phó trưởng khoa Ung bướu - Xạ trị, Bệnh viện Hữu Nghị, tư vấn cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC.

Theo bác sĩ Lê Chí Hiếu, Phó trưởng khoa Ung bướu - Xạ trị, một trong những thách thức lớn nhất của căn bệnh này là các triệu chứng ở giai đoạn sớm dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiết niệu. Nhiều nam giới khi gặp các biểu hiện như tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu nhiều lần thường chủ quan cho rằng đây chỉ là biểu hiện của tuổi già hoặc bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt lành tính.

"Chính sự chủ quan này có thể khiến bệnh nhân chậm trễ trong việc thăm khám, dẫn đến tình trạng đáng tiếc là khi phát hiện ra bệnh thì đã ở giai đoạn muộn", bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.

Quan niệm sai lầm về ung thư tiền liệt tuyến

Giống như các bệnh lý ung thư khác, việc phát hiện khối u ở tuyến tiền liệt giai đoạn sớm có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định đến hiệu quả điều trị và chất lượng sống của người bệnh.

Bác sĩ Hiếu phân tích nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm (I, II, và III), bệnh nhân hoàn toàn có được điều trị triệt căn. "Tỷ lệ sống của người bệnh có thể kéo dài lên đến 5 năm hoặc hơn, và họ gần như không phải lo lắng về bệnh lý tại tiền liệt tuyến sau khi được điều trị đầy đủ," vị chuyên gia nhấn mạnh.

Ngược lại, khi ung thư đã bước sang giai đoạn muộn (giai đoạn IV), bệnh tiến triển sẽ gây ra những biến chứng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và tỷ lệ điều trị thành công cũng giảm đi rất nhiều.

Hiện nay, một số người vẫn còn tồn tại những quan niệm sai lầm như không có triệu chứng rối loạn đi tiểu thì không bị ung thư tuyến tiền liệt, hoặc sau khi kiểm tra một vài lần mà không phát hiện ung thư thì tương lai sẽ không mắc bệnh và không cần đi khám kiểm tra tiếp...

Những suy nghĩ này sẽ làm kéo dài thời gian phát hiện ung thư (nếu có) và gây ảnh hưởng xấu đến hiệu quả điều trị. Ung thư tuyến tiền liệt có thể được điều trị và mang đến kết quả khả quan nếu người bệnh được chẩn đoán sớm, giữ tinh thần lạc quan cũng như tuân thủ các chỉ định từ bác sĩ.

Các bác sĩ khuyến cáo những đối tượng trong nhóm nguy cơ mắc bệnh nên đến trực tiếp chuyên khoa để được tầm soát kịp thời, không để xuất hiện các triệu chứng rồi mới bắt đầu đi khám. Trong trường hợp chưa phát hiện ung thư vẫn phải duy trì lịch khám định kỳ.

Phương Anh