Dấu hiệu 'làm lành' giữa Australia và Trung Quốc
Ngày 6/2, Bộ trưởng Farrell đã có cuộc họp trực tuyến với người đồng cấp Trung Quốc Wang Wentao trong khoảng 90 phút. Mặc dù cuộc gặp không tạo ra bước đột phá nào nhưng ông Farrell cho biết cuộc nói chuyện đã là 'một bước quan trọng trong việc ổn định mối quan hệ của Australia với Trung Quốc' và ông xác định biến đổi khí hậu là một lĩnh vực cần hợp tác chặt chẽ hơn.
“Tôi đã nhận lời mời của Bộ trưởng Wang đến Bắc Kinh trong thời gian tới để tiếp tục cuộc đối thoại”, ông Farrell nói trong một tuyên bố sau cuộc gặp.
Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên tới Trung Quốc của Bộ trưởng Thương mại Australia kể từ chuyến đi của ông Simon Birmingham tới Thượng Hải vào tháng 11/2019. Trước cuộc họp trực tuyến ngày 6/2 của hai ông Farrel và Wang cũng đã diễn ra một cuộc gặp khác giữa Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Shouwen và Trợ lý Bộ trưởng Thương mại Australia Tim Ayres tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos tháng 1/2023. Trước đó nữa, Bộ trưởng Ngoại giao Australia Penny Wong đã đến thăm Trung Quốc vào tháng 12/2022.
Australia được cho là đã sử dụng cuộc họp hôm 6/2 để thúc đẩy việc dỡ bỏ thuế quan và lệnh cấm của Trung Quốc đối với các lĩnh vực xuất khẩu chính. “Cuộc thảo luận của chúng tôi đề cập đến một loạt vấn đề thương mại và đầu tư, bao gồm nhu cầu nối lại thương mại không bị cản trở đối với các nhà xuất khẩu Australia để người tiêu dùng Trung Quốc có thể tiếp tục hưởng lợi từ các sản phẩm chất lượng cao của Australia”, ông Farrell nói. Cũng theo ông Farrel, ông và Bộ trưởng Wang đã đồng ý tăng cường đối thoại ở tất cả các cấp, bao gồm cả giữa các quan chức, như một con đường hướng tới việc “nối lại thương mại kịp thời và đầy đủ”.
Vào thời điểm căng thẳng ngoại giao giữa Trung Quốc và Australia lên đến đỉnh điểm vào năm 2020, Bắc Kinh đã chặn các cuộc điện thoại và các cuộc gặp giữa các bộ trưởng trong Chính phủ Australia và những người đồng cấp trực tiếp của họ do chính phủ của Thủ tướng Morrison khi đó đã thúc đẩy cuộc điều tra về nguồn gốc COVID-19. Chính phủ của ông Morrison cáo buộc Bắc Kinh tham gia vào “sự ép buộc kinh tế” bằng cách áp dụng thuế quan hoặc lệnh cấm không chính thức đối với một loạt mặt hàng xuất khẩu của Australia, bao gồm rượu vang, lúa mạch, thịt đỏ, tôm hùm và than đá. Các cựu Bộ trưởng Thương mại của Liên minh Birmingham và Dan Tehan đã bị từ chối trong nỗ lực đàm phán trực tiếp với Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc. Các quan chức Trung Quốc lập luận rằng Chính phủ Australia trước tiên phải thực hiện các bước “để ngăn chặn sự suy giảm của mối quan hệ song phương” và tạo ra tâm trạng tốt hơn cho các cuộc đàm phán.
Tuy nhiên, ông Farrell đã nhận được thư chúc mừng từ ông Wang ngay sau khi được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Thương mại vào năm ngoái và đã phản hồi thư đó. Sau đó, ông Farrell tiếp tục thúc đẩy đối tác thương mại lớn nhất của Australia gỡ bỏ “các rào cản” thương mại, cho rằng làm như vậy sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước.
Khi bắt đầu cuộc họp hôm 6/2, ông Farrell nói với ông Wang rằng sự phong tỏa thương mại trong những năm gần đây đã “gây bất lợi cho cả hai nước”. Ông Wang cho biết hai bên cần “làm việc cùng nhau để mang lại nhiều yếu tố tích cực hơn” cho mối quan hệ kinh tế, nhưng cảnh báo “cuộc gặp này không thể giải quyết tất cả các vấn đề”. Ông lập luận rằng trọng tâm ban đầu nên là xây dựng lòng tin lẫn nhau.
Ông Farrell cho biết hai bên đã “đồng ý khám phá các cơ hội hợp tác hơn nữa trong nhiều vấn đề hơn, bao gồm biến đổi khí hậu và hỗ trợ các đoàn doanh nghiệp nhằm tăng cường hơn nữa mối liên kết giữa các quốc gia của chúng ta”. Đồng thời cũng lưu ý rằng Trung Quốc hiện đã mở cửa biên giới quốc tế và cho biết Australia “mong được chào đón khách du lịch và sinh viên Trung Quốc quay trở lại Australia như đã từng chào đón hơn 1,4 triệu du khách Trung Quốc vào năm 2019.
Về phần cựu Bộ trưởng Thương mại Birmingham, hiện là phát ngôn viên đối ngoại của phe đối lập, nói với kênh truyền hình ABC của Austraia rằng ông hoan nghênh việc Trung Quốc sẵn sàng quay lại đối thoại, nhưng các nhà xuất khẩu Australia vẫn cảm thấy đau đớn từ “âm mưu ép buộc kinh tế” của Bắc Kinh.
Trung Quốc trước đây đã cáo buộc Australia có cách tiếp cận thù địch đối với đầu tư của Trung Quốc vào nước này, bao gồm cả việc thông qua lệnh cấm công ty viễn thông Trung Quốc Huawei triển khai mạng 5G.
Chính phủ hiện tại của Thủ tướng Albanese khẳng định không nhượng bộ về lợi ích quốc gia hoặc lập trường chính sách của Australia, nhưng theo đuổi một nỗ lực có chủ ý để tham gia đối thoại với Trung Quốc nhằm cố gắng đưa mối quan hệ trên một nền tảng tốt hơn. Chính phủ Albanese thừa nhận những khác biệt rõ rệt sẽ tồn tại giữa hai nước, nhưng tin rằng những khác biệt này nên được quản lý một cách “khôn ngoan”.
Đại sứ Trung Quốc tại Australia Xiao Qian tiết lộ vào tháng 1/2023 rằng các nhà đàm phán của Trung Quốc và Australia tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã tham gia vào các cuộc đàm phán nhằm nỗ lực giải quyết các tranh chấp thương mại của họ. Sau khi có báo cáo rằng Trung Quốc đang xem xét dỡ bỏ các hạn chế đối với nhập khẩu than từ Australia từ tháng 4, ông Xiao cũng bày tỏ hy vọng về sự cải thiện tổng thể trong mối quan hệ thương mại vào năm 2023.