Đâu sẽ là những mục tiêu tiềm năng một khi Đức gửi tên lửa Taurus cho Ukraine?

Bình luận của Thủ tướng Đức Friedrich Merz hôm 26-5 về các cuộc tấn công tầm xa bên trong lãnh thổ Nga đã làm sống lại hy vọng bấy lâu nay ở Ukraine rằng Berlin cuối cùng sẽ chuyển giao tên lửa Taurus cho Kiev.

“Hiện không còn bất kỳ giới hạn nào về tầm bắn của vũ khí được chuyển giao cho Ukraine – không có giới hạn từ Anh, Pháp, cũng như từ chúng tôi. Mỹ cũng không có giới hạn nào” - ông Merz nói.

Đức đến nay vẫn từ chối gửi vũ khí tầm xa, mà cụ thể là tên lửa Taurus, để Ukraine tấn công lãnh thổ Nga do lo ngại leo thang xung đột. Kiev hiện vẫn tiếp tục kỳ vọng vào sự xuất hiện loại vũ khí quan trọng này trên chiến trường, theo tờ Kyiv Independent.

Tên lửa hành trình phóng từ trên không Taurus Kepd 350 của Đức. Ảnh: AFP

Vì sao Đức chưa gửi tên lửa Taurus cho Ukraine?

Lập trường của Đức trong việc không gửi tên lửa Taurus cho Ukraine phần lớn là chính sách do ông Olaf Scholz – người tiền nhiệm của ông Merz – thúc đẩy. Ukraine đã sử dụng tên lửa đạn đạo chiến thuật tầm ngắn ATACMS do Mỹ sản xuất hơn một năm qua, và tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh - Pháp trong hơn hai năm.

“Việc chuyển giao Taurus vào thời điểm này không còn chỉ vì Ukraine, mà là vì nước Đức, bởi Taurus đã trở thành biểu tượng cuối cùng trong nỗi sợ và tâm lý e ngại leo thang của người Đức” - ông Fabian Hoffmann, chuyên gia về tên lửa và là nghiên cứu sinh TS tại ĐH Oslo (Na Uy), nói với Kyiv Independent.

“Và đó là lý do việc chuyển giao Taurus là rất quan trọng để sửa chữa sai lầm ấy” - ông Hoffmann nói thêm.

Trong khi ông Scholz nhiều lần ngăn chặn việc gửi tên lửa Taurus vì lo ngại leo thang căng thẳng thì ông Merz được cho là cởi mở hơn nhiều về khả năng này.

Hồi tháng 4, ông Merz thậm chí còn đặc biệt đề xuất sử dụng tên lửa Taurus để tấn công các cơ sở quân sự chiến lược của Nga ở bán đảo Crimea, bao gồm cầu Crimea.

Trả lời phỏng vấn của đài ARD, ông Merz nhấn mạnh sự cần thiết phải hỗ trợ Ukraine chuyển từ thế bị động sang chủ động trên chiến trường, nói rằng Kiev cần được trang bị để “định hình cục diện” và “đi trước tình hình”.

“Nếu mọi thứ cứ tiếp diễn như hiện nay, nếu chẳng hạn tuyến đường bộ quan trọng nhất giữa Nga và Crimea bị phá hủy, hoặc có điều gì đó xảy ra ngay ở Crimea – nơi tập trung phần lớn hậu cần quân sự của Nga – thì đó sẽ là cơ hội để đưa Moscow trở lại bàn cờ chiến lược” - ông Merz nói thêm.

Sự khác biệt của Taurus

Xét về tầm bắn, tốc độ và sức công phá, Taurus khá giống với Storm Shadow.

“Scalp/Storm Shadow và Taurus thuộc cùng một dòng tên lửa hành trình. Chúng khác nhau về một số thông số kỹ thuật, nhưng đều cơ bản phù hợp với các nhiệm vụ tấn công sâu nhằm vào mục tiêu chiến lược” - đại diện của MBDA Deutschland (nhà sản xuất của Taurus) cho biết.

Lược đồ các mục tiêu tiềm năng của tên lửa Taurus. Nguồn: KYIV INDEPENDENT

Theo MBDA Deutschland, khác biệt chính của Taurus nằm ở thiết kế phần đầu đạn. Đầu đạn của tên lửa Taurus được lập trình để phát nổ sau khi chạm đến một mục tiêu cụ thể, chẳng hạn như hầm ngầm.

Tên lửa này có khả năng xuyên phá và thậm chí đếm được số lớp vật liệu trước khi kích nổ, nhằm tối đa hóa sức công phá.

Theo chuyên gia Hoffmann, tên lửa Taurus sẽ là một bước nâng cấp lớn cho khả năng tấn công tầm xa của Ukraine, chủ yếu vì vũ khí này có thể xuyên thủng các hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga.

Nhờ động cơ hiệu quả hơn, Taurus còn có thể vươn sâu hơn vào lãnh thổ Nga so với bất kỳ hệ thống nào hiện có trong kho vũ khí của Ukraine, mang sức công phá lớn hơn so với các loại “tên lửa lai máy bay không người lái” tấn công tầm xa mà Ukraine đang sử dụng.

Dù có tầm bắn công khai là từ 560 km trở lên, ông Hoffmann tin rằng Taurus có thể vươn tới 700–800 km.

Taurus “có thể dễ dàng tích hợp” với tiêm kích F-16 hiện đã được triển khai tại Ukraine và cả Gripen - dòng máy bay của Thụy Điển có thể sẽ được chuyển giao cho Kiev trong tương lai gần.

“Taurus là hệ thống vũ khí tốt nhất trong kho vũ khí phương Tây để phá hủy các cây cầu. Vì vậy, về lý thuyết, nếu Ukraine muốn phá cầu Crimea, Taurus sẽ là hệ thống vũ khí lý tưởng để thực hiện điều đó” - ông Hoffmann nhận định.

Cầu Crimea nối liền bán đảo Crimea với Nga. Ảnh: ANADOLU AGENCY

Tầm quan trọng của Taurus với chiến trường Ukraine

Cho đến nay, vẫn chưa có xác nhận nào về việc Taurus thực sự được chuyển giao cho Ukraine.

“Chúng tôi không bình luận về bất kỳ suy đoán nào liên quan đến các cuộc tranh luận và quyết định chính trị” - đại diện của MBDA Deutschland cho biết.

“Xin hãy yên tâm rằng MBDA sẵn sàng hỗ trợ chính phủ Đức và Ukraine về mặt tích hợp kỹ thuật, huấn luyện và hậu cần nếu có quyết định được đưa ra” - công ty lưu ý.

Trong khi đó, chuyên gia Hoffmann lưu ý rằng vào thời điểm hiện tại, Taurus không còn quá thiết yếu đối với Ukraine như hai năm trước, lúc các lựa chọn tấn công tầm xa tự chế còn khan hiếm.

“Nếu được chuyển giao bây giờ, Ukraine có thể sử dụng Taurus vào những mục tiêu thật sự quan trọng, trong khi năm 2023 họ buộc phải dùng Storm Shadow cho mọi thứ. Vậy nên vẫn có những lợi thế nhất định” - ông Hoffmann giải thích.

Các chuyên gia cho rằng Taurus khó có thể trở thành yếu tố làm thay đổi cục diện chiến tranh, dù việc tấn công cầu Crimea sẽ là một chiến thắng mang tính biểu tượng lớn cho Kiev, Ukraine cần Taurus chủ yếu để bổ sung kho dự trữ vũ khí tầm xa của mình.

“Storm Shadow, SCALP sớm hay muộn rồi cũng sẽ cạn kiệt. Taurus là một loại tên lửa hành trình rất hiệu quả khác mà Ukraine có thể sử dụng để kéo dài khả năng tấn công tầm xa” - ông Hoffmann nói.

“Đây là lợi thế then chốt. Vấn đề chủ yếu nằm ở số lượng và các hệ thống tên lửa hiện có trong kho vũ khí của Ukraine”- vị chuyên gia kết luận.

THẢO VY