Đầu tư công sức, trí tuệ, nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta tiếp tục thực hiện đột phá về thể chế; trong khi đó, Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu năm 2025 phải cơ bản hoàn thành tháo gỡ những điểm nghẽn, vướng mắc về thể chế, phục vụ sự phát triển của đất nước, phát triển nhanh và bền vững, phục vụ chúng ta đã đặt ra chỉ tiêu phấn đấu tăng trưởng GDP năm nay đạt 8,3-8,5%, những năm tiếp theo tăng trưởng 2 con số, đạt 2 mục tiêu chiến lược 100 năm.

Do đó, chúng ta phải đầu tư công sức, lãnh đạo, chỉ đạo, cơ sở vật chất và các điều kiện cần thiết khác để đạt mục tiêu này.

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng nêu rõ, từ đầu năm 2025 đến nay, Chính phủ đã tổ chức 9 phiên họp; xem xét, cho ý kiến khoảng 80 hồ sơ dự án luật, nghị quyết trình Quốc hội. Tiếp nối phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8/2025 được tổ chức cách đây ít hôm (ngày 4/9), Chính phủ tổ chức Phiên họp tháng 9/2025 (Phiên thứ nhất), để kịp thời cho ý kiến các dự án luật dự kiến trình thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Các thành viên Chính phủ, đại biểu tham dự phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Theo đó, dự kiến Chính phủ đang chuẩn bị trình Quốc hội khoảng 113 hồ sơ, tài liệu, tờ trình, báo cáo, trong đó có 47 dự án luật, nghị quyết. Thời gian từ nay đến khai mạc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV không còn nhiều, khối lượng công việc cần chuẩn bị rất lớn, nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra rất cao, tính chất, mức độ rất phức tạp.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc phát biểu ý kiến tại phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Do đó, Thủ tướng yêu cầu các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, thành viên Chính phủ đề cao trách nhiệm, chỉ đạo, lãnh đạo, bố trí nguồn lực, thời gian, con người để tiếp tục xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là các luật trình Quốc hội bảo đảm tiến độ và chất lượng; yêu cầu Chính phủ, các thành viên Chính phủ, các cơ quan trực thuộc Chính phủ tiếp tục quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, tiếp tục chỉ đạo công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế theo tinh thần Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị, sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật; chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình, đặc biệt đối với các dự án luật, nghị quyết trình tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV tới đây.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu ý kiến tại phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Tại Phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9/2025 này (Phiên thứ nhất) sẽ xem xét, cho ý kiến đối với 9 dự án Luật: Luật Thuế thu nhập cá nhân; Luật Công nghệ cao (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế; Luật sửa đổi, bổ sung 10 Luật liên quan đến an ninh trật tự; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung 15 Luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường; Luật Báo chí (sửa đổi).

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn phát biểu ý kiến tại phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng nêu rõ, có những luật sửa nhiều luật; yêu cầu quá trình xây dựng, sửa đổi luật bảo đảm nguyên tắc lớn: những gì đã chín, đã rõ, thực hiện hiệu quả, được thực tế chứng minh là đúng, đa số đồng tình thì luật hóa; những gì còn biến động, không thuộc thẩm quyền của Quốc hội thì xây dựng các nghị định, hướng dẫn thuộc thẩm quyền của Chính phủ; tinh thần sửa gọn, đi thẳng vào các nội dung còn đang vướng mắc, nâng cao chất lượng để không sửa nhiều lần, bảo đảm tính ổn định của pháp luật.

Thủ tướng đề nghị các cơ quan trình bảo đảm ngắn gọn, nói rõ nội dung cần phải xin ý kiến; nếu xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các luật thì cần nêu rõ cái gì thực tiễn đã vượt qua phải bỏ đi, cái gì cần hoàn thiện, nội dung nào cần bổ sung mới, lý do vì sao?

Đặc biệt là phân cấp, phân quyền, đi đôi phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát đầu ra; rà soát, cắt giảm thủ tục hành chính với tinh thần cắt giảm ít nhất 30% số lượng thủ tục hành chính, thời gian thực hiện và chi phí tuân thủ thủ tục hành chính, giảm chi phí đầu vào cho người dân và doanh nghiệp. Những vấn đề gì còn khác nhau thì nêu ra và nêu quan điểm của cơ quan trình.

Đối với một luật sửa nhiều luật, chúng ta cần hoàn thiện khung khổ pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực quan trọng và trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng như: bảo vệ bí mật nhà nước, an ninh-trật tự, khoa học-công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ, thuế, tài nguyên-môi trường, báo chí-truyền thông, điều ước quốc tế…; tạo môi trường pháp lý thông thoáng, thuận lợi và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp; công tác quản lý dễ dàng, hiệu quả; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về pháp lý để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra.

Thủ tướng đề nghị các thành viên Chính phủ, Bộ trưởng, trưởng ngành tiếp tục tập trung trí tuệ, đầu tư công sức, chỉ đạo cấp dưới, cán bộ soạn thảo nghiên cứu kỹ, tham mưu chuẩn xác...

Sau khi cho ý kiến cụ thể đối với từng dự án luật, kết luận chung phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần ưu tiên thời gian, trí tuệ, nguồn lực để trực tiếp chỉ đạo các dự án luật bảo đảm tiến độ, chất lượng, đi vào thực tế, giải quyết những vấn đề hiện nay như phân cấp, phân quyền, thủ tục hành chính, bảo đảm thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, tăng cường trách nhiệm của các cấp; đi đôi với phân bổ nguồn lực, năng lực thực thi, tăng cường giám sát, kiểm tra.

Quá trình xây dựng luật phải rà soát thêm để bảo đảm thể chế hóa các chủ trương của Đảng, nhất là các Nghị quyết gần đây của Bộ Chính trị mới ban hành; bảo đảm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn theo tinh thần Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị; tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm thể chế thông thoáng; quản lý được nhưng kiến tạo sự phát triển; tư duy xây dựng pháp luật phải đổi mới; đi thẳng vào những vấn đề cần sửa đổi, xử lý dứt điểm các khó khăn, vướng mắc vừa qua, nhất là các dự án vướng mắc liên quan đất đai; tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đã được nêu ra liên quan thẩm quyền của Quốc hội, làm rõ những gì thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương.

Trong quá trình xây dựng luật pháp, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục bảo đảm “6 tăng cường”: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong quá trình xây dựng pháp luật; Tăng cường lấy ý kiến của nhân dân, các đối tượng bị tác động, các nhà khoa học; Tăng cường cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giảm chi phí đầu vào cho người dân, doanh nghiệp, các cơ quan; Tăng cường phân cấp, nâng cao trách nhiệm của các cấp, đồng thời bảo đảm nguồn lực để thực hiện; tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, giữa Chính phủ với Quốc hội, giữa Chính phủ với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội, giữa Chính phủ với các ban của Đảng, các cơ quan liên quan; Tăng cường bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, giải quyết được bài toán đang vướng mắc từ thực tiễn.

Các hồ án dự án luật phải sửa đổi, bổ sung phải làm rõ “6 sao”: Vì sao phải lược bỏ? Vì sao phải hoàn thiện? Vì sao phải bổ sung? Vì sao phải cắt bỏ thủ tục hành chính? Vì sao phải phân cấp, phân quyền? Còn ý kiến khác nhau vì sao? Các hồ sơ dự án luật mới cần bảo đảm “6 phải”: Phải quán triệt đường lối, chủ trương, đường lối của Đảng; Phải giải quyết được bài toán thực tiễn; Phải lắng nghe, tiếp thu ý kiến xác đáng của nhân dân, nhà khoa học, chuyên gia; Phải đánh giá tác động chính sách; Phải chặt chẽ về quy trình, thủ tục, quy định; Phải bảo đảm nguồn lực để thực hiện.

Thủ tướng yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bố trí nhân lực làm công tác này; đề nghị các Bộ trưởng, trưởng ngành dành công sức, thời gian, trí tuệ cùng rà soát các dự án luật, tinh thần cái gì đã rõ, đã chín, đa số đã đồng tình, được thực tế chứng minh là đúng, hiệu quả thì đưa vào Luật, cái gì còn biến động, thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì giao Chính phủ quy định, cái gì cần thí điểm thì đề xuất ban hành Nghị quyết của Quốc hội; các Bộ trưởng, trưởng ngành chỉ đạo cụ thể hóa ngay những luật đã được Quốc hội thông qua để có công cụ thực hiện, không để ách tắc. Các bộ, ngành liên quan tiếp thu ý kiến, hoàn thiện các dự án luật. Thủ tướng cũng yêu cầu quan tâm, bồi dưỡng, động viên đội ngũ làm văn bản pháp luật, có các hình thức khen thưởng kịp thời, xứng đáng.

Hà Thanh Giang