Đầu tư toàn diện, bảo tồn văn hóa để phát triển các xã miền núi

Diện mạo mới sau sáp nhập

Thành phố Đà Nẵng hiện có diện tích gần 12.000 km², dân số hơn 3 triệu người, gồm 94 đơn vị hành chính cấp phường, xã, đặc khu (70 xã, 23 phường và 1 đặc khu Hoàng Sa), trong đó có 33 xã miền núi với 155.000 người, diện tích tự nhiên khu vực miền núi chiếm hơn 60% diện tích toàn thành phố.

Cả hai địa phương Đà Nẵng và Quảng Nam từng là một tỉnh và có mối liên hệ sâu sắc về văn hóa, lịch sử, kinh tế, chính trị và truyền thống cách mạng. Thành phố Đà Nẵng được Trung ương ban hành cho áp dụng nhiều chính sách mới, đặc thù để phát triển với kỳ vọng trở thành trung tâm kinh tế khu vực miền Trung-Tây Nguyên và cực tăng trưởng của cả nước.

Một xã miền núi thành phố Đà Nẵng

Với nền tảng văn hóa, hạ tầng du lịch, dịch vụ đa dạng, phong phú vốn có của hai địa phương trước đây Đà Nẵng có rất nhiều nguồn lực, điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian đến.

Tuy nhiên, cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như : Một số khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo còn hạn chế về hạ tầng, dịch vụ công và điều kiện phát triển. Chênh lệch về mức sống, thu nhập và tốc độ phát triển giữa các vùng đô thị, đồng bằng với các khu vực nông thôn, miền núi đòi hỏi chính sách đầu tư và điều phối nguồn lực hợp lý.

HTX quế Trà My Minh Phúc tại xã Trà My, thành phố Đà Nẵng đã nghiên cứu, sản xuất nhiều sản phẩm từ cây quế, liên kết với hơn 30 hộ vùng đồng bào dân tộc thiểu số có vùng nguyên liệu để bao tiêu sản phẩm, tổ chức tập huấn, hướng dẫn các hộ trồng và khai thác quế theo chuẩn GACP – WHO

Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế của miền Trung – Tây Nguyên và cực tăng trưởng của cả nước, Đà Nẵng buộc phải chú trọng giải quyết bài toán phát triển miền núi một cách toàn diện, bền vững. Thời gian tới chú trọng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa miền núi, ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển miền núi và từng bước thu hẹp khoảng cách giữa miền núi và đồng bằng, đô thị.

Ưu tiên đầu tư hạ tầng, bảo tồn văn hóa

Tại Hội nghị lấy ý kiến các đại biểu nguyên là Thường trực Huyện ủy miền núi do Thành ủy Đà Nẵng tổ chức trước thềm Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XXIII, nhiệm kỳ 2025 – 2030, nhiều ý kiến đóng góp quan trọng đã được chính những người gắn bó lâu năm ở vùng cao đề xuất, chia sẻ để phát triển các xã miền núi trong giai đoạn mới.

Theo đó, các ý kiến đề xuất các giải pháp tăng cường liên kết vùng nhằm khai thác tối đa cơ hội do mở rộng không gian phát triển và các chính sách đặc thù mà Trung ương đã dành cho Đà Nẵng.

Đề xuất thành phố cần có chiến lược dài hơi, ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu, quy hoạch dân cư và bảo tồn văn hóa truyền thống miền núi bởi đây là nền tảng để phát triển bền vững.

Làng Mường- một điểm đến du lịch được nhiều du khách yêu thích tại xã miền núi Trà My, thành phố Đà Nẵng

Ông Bríu Liếc- Nguyên Bí thư Huyện ủy Tây Giang (tỉnh Quảng Nam cũ) đề xuất cần quan tâm toàn diện đến 6 lĩnh vực quan trọng, bao gồm giao thông, quy hoạch mặt bằng dân cư, giáo dục, vấn đề ruộng và rừng.

Thời gian tới, Đà Nẵng chú trọng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa miền núi.

Chủ trương kết nghĩa - hỗ trợ nhau phát triển

Ngay sau khi hợp nhất Quảng Nam với Đà Nẵng, chủ trương kết nghĩa giữa các xã, phường đồng bằng với xã miền núi trên địa bàn thành phố cũng nhanh chóng được đề cập. Nghị quyết số 02 (ngày 29.7.2025) của Thành ủy Đà Nẵng đã thống nhất chủ trương kết nghĩa giữa các phường, xã trên địa bàn thành phố nhằm hỗ trợ nhau phát triển toàn diện và phục vụ tốt nhất, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân miền núi.

Từ ngày 1.8, triển khai mỗi phường của thành phố kết nghĩa, hỗ trợ một xã miền núi khó khăn, đặc biệt là xã biên giới. Các phường, xã chủ động liên hệ, kết nối và thống nhất nội dung ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với nhau.

Các phường ở đồng bằng tập trung hỗ trợ các xã kết nghĩa về giáo dục, y tế. Hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết, hỗ trợ duy trì bảo tồn, tôn tạo, phát huy và khai thác giá trị văn hóa, lịch sử, di sản, các địa danh, thắng cảnh của địa phương...

Đảng ủy phường Ngũ Hành Sơn và Đảng ủy xã Avương ký kết chương trình kết nghĩa giữa 2 địa phương vào ngày 12.8

Ông Briu Quân- Chủ tịch UBND xã Avương cho biết, sau khi Nghị quyết số 02 ban hành, phường Ngũ Hành Sơn đã ký kết biên bản kết nghĩa, hợp tác, hỗ trợ nhau trên nhiều lĩnh vực với xã Avương.

Chủ trương mỗi phường kết nghĩa với một xã miền núi có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tăng cường sự đoàn kết, liên kết, hỗ trợ giữa các địa phương trong thành phố nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện trong thời gian đến.

Hai địa phương sẽ hợp tác, hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm trong công tác quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch; các hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc thù và sản phẩm đặc trưng của mỗi địa phương nhằm tạo điều kiện khai thác và phát huy tốt nhất các tiềm năng, thế mạnh, dư địa về phát triển du lịch tại mỗi địa phương...

Trước mắt, phường Ngũ Hành Sơn sẽ hỗ trợ các hoạt động quảng bá văn hóa đặc trưng của đồng bào Cơ Tu ở xã Avương như dệt thổ cẩm, múa Tung tung Dza Dzá, kêu gọi các doanh nghiệp hỗ trợ đào tạo nghề, tập huấn bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ, giải quyết việc làm trong lĩnh vực du lịch, nhất là du lịch cộng đồng, homestay và các hoạt động du lịch khác mà xã Avương có lợi thế.

Các phường, xã khác cũng đã tổ chức ký kết biên bản kết nghĩa, hợp tác, hỗ trợ nhau trên nhiều lĩnh vực như phường Hòa Cường kết nghĩa với xã Trà Tân; phường Hải Châu với xã Hùng Sơn; phường Sơn Trà với xã Trà Leng,…

Lễ khởi động dự án xây mới trường Phổ thông nội trú Tiểu học và Trung học cơ sở A Tiêng ở thôn Ahu, xã biên giới Tây Giang vào ngày 19.8 vừa qua

Trên lĩnh vực giáo dục, thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới cả nước, thành phố Đà Nẵng dự kiến sẽ triển khai xây dựng các trường học nội trú tại 6 xã biên giới đất liền trên địa bàn.

Trong đó, xây mới 4 trường ở các xã Hùng Sơn, Tây Giang, La Dê, Đắc Pring ở vị trí mới; xây dựng 2 trường ở xã La Êê, A Vương trên vị trí các trường học đang sử dụng. Mỗi công trình trường học có diện tích từ 6.700m² đến 15.000m², phục vụ từ 300 đến hơn 600 học sinh nội trú.

Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 740 tỉ đồng, huy động từ nguồn ngân sách nhà nước kết hợp với các nguồn lực xã hội hóa. Dự kiến sẽ hoàn thành cuối tháng 8.2026, kịp thời đưa vào hoạt động cho năm học mới 2026–2027.

THU HOÀI